Ook Wetstraat-journalist Alain Mouton heeft het Grote Voorzittersdebat bekeken. We vroegen hem naar zijn interessantste inzichten.
Een miljonairs- en vermogenstaks, de minimumbelasting van multinationals… Er werden nogal wat belastingen op een hoop gegooid tijdens het debat. Was dat een bewuste strategie?
ALAIN MOUTON. “Ja, vooral van de PVDA. Er werden inderdaad veel dingen op elkaar gegooid, maar ik heb de indruk dat Raoul Hedebouw in zijn betoog voor een vermogenstaks volledig alleen stond. Melissa Depraetere (Vooruit) zat eerder op de lijn van de andere partijen. De regering, zei ze, heeft de effectentaks verhoogd. Zij was het die ook over die minimumbelasting voor multinationals begon. Eigenlijk had zij het niet over de vermogenstaks, en dat is wel opvallend voor een socialistische partij. Zeker als je kijkt naar PS, de Franstalige zusterpartij van Vooruit: die zou het debat wél in de richting van een vermogenstaks duwen. Dat was volgens mij een van de opvallende vaststellingen aan dat debat.
“Hedebouw stond alleen met de vermogenstaks en profiteert ook van de verwarring rond die term, wat dan weer door de andere politici gevoed werd.”
Vooruit vaart met Melissa Depraetere sociaaleconomisch een centristische koers?
MOUTON. “Het valt op dat, ook al is Conner Rousseau nu tijdelijk dan wel definitief weg, Vooruit nog steeds op zijn lijn zit. En dat ze zichzelf zien als het glijmiddel tussen N-VA en PS als er federaal moet worden onderhandeld. Ik zeg niet dat ze zich vastklikken aan N-VA, maar je ziet toch dat ze bij Vooruit, dat van alle traditionele partijen het hoogst staat in de peilingen, van uitgaan dat ze ieders eerste coalitiekeuze zijn, ook voor een Vlaamse regering.”
Vaak ging het in het debat over Jos en Maria. Wie zijn dat concreet? De middenklasse? De working poor?
MOUTON. “Ik heb de indruk dat die definitie van partij tot partij verschilt. Voor N-VA is dat echt de middenklasse, of de hogere middenklasse, die al zwaar belast is. Voor Vooruit gaat het eerder om de lagere middenklasse. Mensen die niet veel hoeft te overkomen, of ze komen in de werkloosheid terecht, en als ze in de werkloosheid terechtkomen, raken ze er weer moeilijk uit. Vergelijkbaar met de ‘Deborah van de kassa’-meme van eerdere kiescampagnes.
“Overigens heb je in België weinig working poor, vanwege de wijdverbreide herverdeling. De minimumlonen zijn hier niet superlaag. En daarbij heb je allerlei sociale voordelen. Alle werkbonussen, de Vlaamse jobbonus… dat is een verschil met andere landen. Maar het probleem is dat de fiscale druk hoog blijft en dat er geen ruimte is voor echte belastingverlagingen, gezien de budgettaire situatie. We moeten zeker sceptisch zijn tegenover partijen die afkomen met belastingverlagingen.”
‘Dat Van Grieken de Vld onder de neus schuift dat de fiscale druk niet gedaald is in 25 jaar, was zeer pijnlijk in dat debat’
Open Vld pleitte voor hogere nettolonen en koketteerde met een al dan niet feitelijk verleden van lastenverlagingen.
MOUTON. “ Het was niet aan Open Vld om pluimen op zijn hoed te steken voor het feit dat er af en toe belastingen zijn verlaagd. Als je kijkt naar de taxshift, een belastingverlaging van de vorige regering, dan kwam die vooral uit de koker van N-VA. De vennootschapsbelasting idem.De liberalen hebben daar hun karretje aan vastgehangen…
“Oké, vroeger zijn de lasten op arbeid af en toe verlaagd. Zo ook de personenbelasting, dat klopt, dat is een verdienste van de liberalen. Maar aan de andere kant zijn dan andere lasten verhoogd. Kijk naar de roerende voorheffing, die omhooggetrokken is. Eerder hadden we het al over de effectentaks. Er was de belasting op pensioensparen. Als er aan de ene kant iets wordt verlaagd, wordt er aan de andere kant iets verhoogd, en uiteindelijk is het risico groot dat de fiscale druk stijgt, omdat in België de begroting moet opgelost worden. Dan is het normaal dat Tom Van Grieken (Vlaams Belang) de liberalen onder de neus wrijft dat de fiscale druk niet gedaald is in 25 jaar regeringen met liberalen. Dat was zeer pijnlijk in dat debat.”
Onder de Zweedse regering waren de loonlasten nog gezakt van 55 naar 52 procent, zei Bart De Wever. “Nu is de loonkostenhandicap opnieuw beginnen te stijgen.” Klopt dat?
MOUTON. “Dat klopt van de loonkostenhandicap in vergelijking met de buurlanden. Al moeten we daar wel mee opletten, want er zijn vorige week cijfers gepubliceerd door de CRB. Daaruit bleek dat die kloof weer aan het vernauwen is, omdat de lonen in de buurlanden gestegen zijn. Het is niet zo dat we hier een grote achterstand tegenover de andere landen hebben opgelopen.”
