Trump en de moslimban: ‘100 jaar terug in de tijd’

De maatregel om staatsburgers uit bepaalde landen de toegang tot het Amerikaanse grondgebied te ontzeggen, is niet nieuw. Dat zegt Amid Faljaoui, directeur van de Franstalige Roulartamagazines.

Er wordt soms gezegd dat de geschiedenis de neiging heeft zich te herhalen. Het verbod voor staatsburgers van verschillende landen met een moslimmeerderheid om het Amerikaanse grondgebied te betreden, is daar een treffend voorbeeld van.

De maatregel choqueerde een deel van de publieke opinie en wekte controverse op in de Verenigde Staten, inclusief het Republikeinse kamp. Helaas leert de geschiedenis ons dat het geen nieuw fenomeen is.

De Franse krant Les Échos keerde honderd jaar terug in de tijd en ontdekte dat een wet van 5 februari 1917 een groot aantal personen de toegang tot de VS ontnam. Het Congres wilde alle Aziaten, met uitzondering van Japanners en Filipino’s, de toegang tot het land ontzeggen.

Erger nog, de wet van 1917 stelde een dubbelzinnige en vaak absurde lijst op van ongewenste personen. Ik citeer, zonder exhaustief te willen zijn: “De toegang tot het Amerikaanse grondgebied wordt ontzegd aan idioten, imbecielen, zwakzinnigen, epileptici en dementen.” Alsof dat nog niet voldoende was, verbood dezelfde wet de toegang tot het Amerikaanse grondgebied voor personen met een zwak gestel, drankverslaafden, behoeftigen, professionele bedelaars, zwervers, tuberculosepatiënten en – nog subtieler – mensen die niet genoemd worden in de bovenvermelde categorieën, maar die na onderzoek, moreel en fysiek niet in staat worden geacht hun brood te verdienen. De lijst gaat verder met een verbod voor polygamen, wat vermoedelijk niet in de smaak viel bij de mormonen. Prostituees mochten zich evenmin in de VS vestigen, net als personen waarvan de reis betaald was door een derde.

U hebt het begrepen, met een zo’n lijst kunnen de VS eender wie van hun grondgebied terugdringen onder om het even welk voorwendsel. Dat is een veel hardere houding dan die van Trump vandaag, ook al wil ik de politiek van de Amerikaanse president niet goedpraten. Als ik zeg dat de geschiedenis zich herhaalt, overdrijf ik niet. Denk aan de Vlaamse regering, die een goede kennis van het Nederlands wil voor migranten en asielzoekers. Mijn collega’s van Les Echos herinneren ons eraan dat de wet van 5 februari 1917 een alfabetiseringstest in de moedertaal en een test Engels oplegde aan alle personen die zich in de VS willen vestigen.

Indertijd verzette president Woodrow Wilson zich tegen die wet, die volgens hem “tegenstrijdig was met de Amerikaanse waarden”. Tenslotte bewijst een ongeletterde man niet dat hij onbekwaam is, maar dat hij gewoon niet de kans heeft gehad om zijn capaciteiten te ontwikkelen. Het Congres was het daar echter niet mee eens. In 1917 stonden de Verenigde Staten op het punt zich in de eerste Wereldoorlog te mengen. De vrees bestond dat het ‘gele gevaar’ en een ‘zee van arbeidskrachten met een tulband’ uit China, Japan en India deloyale concurrentie zouden zijn voor de Amerikaanse arbeiders. De situatie lijkt sterk die van vandaag. Behalve – en ik hoop dat het verschil zal blijven bestaan – dat we toen in volle Eerste Wereldoorlog waren. Laat ons hopen dat de geschiedenis zich op dat gebied niet zal herhalen.