Slechte Chinese crisismanagers

Xi Jinping zal meer moeten doen dan het paniekvoetbal dat vandaag wordt gespeeld, nu het land voor het eerst sinds lang met een ernstige groeicrisis af te rekenen krijgt.

29 minuten, inclusief 15 minuten onderbreking. Zolang heeft de dag op de Chinese beurs in Sjanghai vandaag geduurd. In die recordtijd stond de Shanghai Composite Index op het maximaal toegelaten verlies van 7 procent. De Chinese beurzen zijn geen ver-van-mijn-bedshow meer. Ze sleuren de westerse aandelenmarkten mee in hun val.

Als we ‘s morgens starten met een crash op de Chinese beurzen, waar de handel wordt stilgelegd, dan kleuren de rest van de dag de Europese en andere aandelenmarkten ook dieprood. Ondanks een ‘dubbele’ stopzetting van de handel op vier beurssessies dit jaar staan de Chinese beurzen al op een verlies van 12 procent. De schade voor de Eurostoxx50-index in Europa loopt ook al tot 7 procent op. Zo’n zwakke start van het jaar hebben we in decennia niet meer meegemaakt op de westerse beurzen.

Omdat de spaardeposito’s bij de overwegend staatsbanken nauwelijks rente opbrachten, kozen almaar meer Chinezen voor vastgoedbeleggingen. Met forse prijsstijgingen tot gevolg. Toen de overheid de vastgoedzeepbel deed leeglopen, trokken zowat 70 miljoen Chinese gezinnen met weinig tot geen kennis van zaken naar de lokale Chinese beurzen. Toen bleef de overheid opvallend afwezig en liet ze de speculatie hoogtij vieren ondanks de manifeste tekenen van een gevoelige afkoeling van de economie. Tussen de herfst van 2014 en de zomer van 2015 kenden de Chinese beurzen een fenomenale klim van 150 procent.

China’s sterke man Xi Jinping zal meer moeten doen dan het paniekvoetbal dat vandaag wordt gespeeld

Toen de beurstrend afgelopen zomer keerde, sloegen de Chinese autoriteiten wild om zich heen. Staatsfondsen werden verplicht aandelen te kopen, referentie-aandeelhouders mochten dan weer geen aandelen meer verkopen, shorten (inspelen op een beursdaling) werd zes maanden verboden (intussen verlengd), er kwamen beperkingen op de omvang van de daling van de indexen, de rente werd om de haverklap verlaagd, de koppeling van de yuan aan de dollar werd losgelaten,… Heel veel ingrepen die vaak wenkbrauwen deden fronsen en eerder bijdroegen tot de panieksfeer dan een oplossing boden. Amper drie à vier maanden later zien we hetzelfde paniekvoetbal. Opnieuw wordt er heftig gereageerd met onder meer het stopzetten van de beurshandel, verplichte aankopen door staatsfondsen en een verzwakking van de yuan. Maatregelen die bijdragen tot de paniekstemming en de dreun van de volgende dag voorbereiden.

China’s sterke man Xi Jinping zal meer moeten doen dan het paniekvoetbal dat vandaag wordt gespeeld, nu het land voor het eerst sinds lang met een ernstige groeicrisis af te rekenen krijgt. Hij zal moeten doorzetten met de hervormingen, zoals de ontmanteling van inefficiënte staatsbedrijven, en offers vragen aan de bevolking om de economie weer op het groeipad te krijgen. Van de 136 hervormingen die het vorige Partijcongres in 2013 heeft goedgekeurd, zijn er amper enkele gerealiseerd. We zien een zenuwachtige en weinig daadkrachtige Communistische Partij uit vrees voor meer sociale en etnische spanningen. Meer en betere marktwerking is dringend nodig, geen symptoombestrijding. Anders dreigt China in plaats van een houvast een onstabiele factor te worden. Zowel in de internationale politiek als op de financiële markten.