‘Schone wagens zullen Antwerpen niet slim maken’

Het kloppende hart van een écht slimme stad wordt niet gehinderd door verstopte verkeersaders. Dat zegt Patrick Van Cappellen, business development mobility manager bij Mastercard voor België en Luxemburg.

Enkele weken geleden maakte de stad Antwerpen bekend dat ze overal sensoren in zal verwerken: van vuilnisbakken tot verwarmingssystemen en parkeerplaatsen. Die gegevens zullen ontwikkelaars kunnen gebruiken om van de stad een aangenamere plaats te maken. Slim. Maar al die sensoren zijn geen garantie voor een slimme, laat staan schone stad. Een vervuilde stad zal nooit slim zijn. Een stad met verstopte verkeersaders en dito longen ook niet. Vervuilende wagens bannen uit de stad is een goed begin, maar laat ons deze maatregel plaatsen in een slim mobiliteitssysteem dat alle beschikbare data gebruikt om mensen sneller en schoner van A naar B te brengen.

In Londen staat het beleid al een stap verder. Al meer dan een decennium lang maken Londenaars gebruik van een uitgebreid aanbod aan openbaar vervoer met de chipkaart Oyster, een contactloze kaart die reizigers vooraf opladen. Om de gebruikerservaring beter te maken, is het systeem onlangs verbeterd: iedereen met een contactloze betaalkaart kan nu snel en makkelijk op de metro stappen. Beelden van mensen die aanschuiven bij een loket of een automaat behoren tot het verleden. Link dit soort initiatieven aan het bannen van vervuilende wagens en onze steden worden slimmer.

De Oyster-kaart in London is een voorbeeld van hoe ons openbaar vervoer aantrekkelijker en gebruiksvriendelijker kan worden. Het gebruiksgemak van een busrit moet beter worden dan die van een autotrip. Technologie heeft het potentieel om dit te doen.

Big data, grote mogelijkheden

Een gestroomlijnde, geïntegreerde transportinfrastructuur zou niet alleen een betere mobiliteit en een gezondere stedelijke omgeving creëren, maar ook nieuwe inzichten opleveren om andere facetten van de stad slimmer te maken. De Belgische openbaarvervoersector investeert aanzienlijk in gegevensaggregatie en ziet het potentieel ervan. Maar zolang elke vervoerswijze aparte aankoopkanalen en databases gebruikt (NMBS, MIVB, De Lijn, Uber, Villo!, … ), is het mobiliteitssysteem niet zo slim als het zou kunnen zijn.

Door de juiste data over de doorstroming van het openbaar vervoer – maar ook over winkelpatronen en andere relevante statistieken – samen te voegen, kunnen we de verplaatsingen van mensen op elk tijdstip van de dag in kaart brengen. Die inzichten kunnen beleidsmakers vertalen in maatregelen die mensen stimuleren om gepaste mobiliteitskeuzes te maken. Een slimme stad zou het haar inwoners dus ook mogelijk moeten maken om zelf slimmer te worden.

Stel dat je gebruikelijke trein van 7.32 uur naar het werk overvol zit en heel wat mensen geen zitplaats vinden. Andere data geven aan dat het in de koffiebar in je buurt rustig is. Deze inzichten combineren, kan reizigers motiveren (met een korte melding op hun smartphone) om de trein van 7.50 uur te nemen. Als beloning krijgen ze een gratis koffie. Toen Singapore gratis ritten aanbood aan reizigers die zich vóór het spitsuur verplaatsten, koos zeven procent van de klanten ervoor om buiten de piekmomenten te pendelen.

Een slimme, open stad is alleen haalbaar in een slim, open ecosysteem, waar burgers, privépartners, het stadsbestuur en de academische wereld de handen in elkaar slaan om aanhoudend alle aspecten te verbeteren die bijdragen aan een duurzame stad van de toekomst. Het is een van de grootste uitdagingen van het moment. Het is geen optie om mobiliteit buiten beschouwing te laten als een stad zichzelf met recht en reden slim wil noemen.

Patrick Van Cappellen, business development mobility manager bij Mastercard voor België en Luxemburg.