‘Proficiat, Michel Wuyts, maar uw verhaal kan nog véél beter!’

In België is het pensioen een wettelijke verplichting. Het zou een recht moeten zijn, zegt Trends-hoofdredacteur Wim Verhoeven.

Proficiat, Michel Wuyts, met het exclusiviteitscontract dat u ondertekend hebt bij DPG Media. U hebt gelijk dat u ervoor blijft gaan na uw pensioen. Sterker nog: er zouden er meer moeten zijn zoals u.

Niet dat ze niet bestaan. Vorige week schoot de aandelenkoers van Galapagos de lucht in, toen bekend raakte dat de wereldvermaarde Paul Stoffels er CEO wordt. Stoffels wordt binnenkort zestig, maar kondigde enkele maanden geleden zijn pensioen aan bij Johnson & Johnson “om het rustiger aan te doen”. Ondertussen roept de plicht alweer. Wat hebben Paul Stoffels en Michel Wuyts met elkaar gemeen? Kennis, naam en faam. Je kunt voor of tegen het gezwollen taaltje van Michel Wuyts zijn, maar DPG haalt een merk, een brok ervaring en een welbepaalde stijl binnen. Bij de openbare omroep leefde vooral de angst dat Wuyts (net zoals de onlangs gepensioneerden Martine Tanghe en Linda De Win) de groei van jongere televisiegezichten in de weg zou staan. Het is en blijft het volste recht van de VRT om die redenering te maken. Hoe krap de arbeidsmarkt ook is, een bedrijf moet altijd het recht behouden om afscheid te nemen van mensen die de pensioengerechtigde leeftijd bereiken. Maar er is ruimte voor verbetering.

In België is het pensioen een wettelijke verplichting. Iedereen heeft die ene dag in steen gebeiteld staan. De dag dat je wettelijk met pensioen gaat, is geen kwestie van mogen of willen, maar van moeten. Langer werken of bijklussen wordt steeds makkelijker, of minder snel fiscaal afgestraft. Maar hoe hard Michel Wuyts ook wil werken voor DPG Media, hij is met pensioen.

Dat kan beter. Het pensioen zou een recht moeten zijn. In dat geval zouden de werkgever en de werknemer de pensioengerechtigde leeftijd in onderling overleg kunnen verdagen. De werknemer zou zijn pensioen ook kunnen uitstellen door elders aan de slag te gaan in hetzelfde statuut als voorheen. In beide gevallen zou dat kunnen zonder geklooi met flexi-jobs, maximumbedragen die bijverdiend kunnen worden of een zelfstandigenstatuut. Elk bedrijf zou de oefening moeten maken. Ja, sommigen zijn uitgeblust, verzuurd en meer dan klaar voor een taartpunt en een kop koffie in het ontmoetingscentrum. Maar er zijn zoveel anderen. Ook bij de overheid. Denk alleen maar aan het lerarentekort. Gepensioneerde leerkrachten springen nu al bij, maar de vraag rijst waarom ze daarvoor eerst met pensioen moeten zijn. Meer vrijheid zou een veel sterker signaal zijn dan de pensioengerechtigde leeftijd lineair op te trekken voor iedereen.

Rest de vraag hoe je zo veel mogelijk mensen motiveert om door te gaan, zolang dat aangenaam én productief is voor alle betrokken partijen. Hoe dan ook zou het een kans zijn om de magere privépensioenen in dit land op een natuurlijke manier op te krikken voor wie dat wil. Voor wat hoort wat. Maar geld is natuurlijk niet alles. Michel Wuyts heeft al die jaren zijn droomjob gehad. Paul Stoffels allicht ook. Deborah, de caissière van Conner Rousseau, misschien niet. Als de pensioengerechtigde leeftijd vloeibaarder wordt, loont het misschien de moeite om ook in de loopbaan van Deborah te blijven investeren. Dat geldt in de eerste plaats voor Deborah zelf. Aftellen hoeft ze immers niet meer te doen. Hoe langer ze met de glimlach komt werken, hoe beter. Het geldt ook voor haar werkgever, die het sowieso steeds moeilijker krijgt om haar te vervangen. Dat betekent: levenslang leren, aandacht voor een aangenaam werkklimaat, zorgen voor een nieuwe uitdaging in plaats van samen de dag van het pensioen af te wachten. Het zou verfrissend zijn. Niet het minst bij de sociale partners en de regering, waar nu alleen maar ‘het dossier van de stilstand’ op de onderhandelingstafel ligt.