In deze open brief vragen een aantal geëngageerde jongeren een zomerakkoord met oog op een beter budgettair beleid voor ons land. De begrotingsmalaise, veroorzaakt door een stuitend gebrek aan langetermijnvisie en hervormingszin, baart ons stevige zorgen. Het zijn wij, jongeren, die later het gelag zullen mogen betalen voor de collectieve nalatigheid van de politiek.
We schrijven mei 2023. Volgens de laatste cijfers klokt ons land dit jaar af op een begrotingstekort van 27,4 miljard. Op de ministeriële kabinetten leek men daar warempel gelukkig van te worden. Het tekort bedroeg immers 6 miljard minder dan eerder gedacht. Die opluchting is geheel ongepast.
Intussen trok zowat elke internationale instelling aan de alarmbel: onze rampzalige staatsfinanciën zijn niet houdbaar. De Europese Commissie, het IMF, … allemaal maken ze zich zorgen. Enkel in de Wetstraat lijkt die sense of urgency nog niet doorgesijpeld.
(be)grote miserie
In de verschillende parlementen in ons land, worden vergadering na vergadering nieuwe beleidsmaatregelen goedgekeurd, zonder na te denken over de budgettaire implicaties. Parlementen laten comateus passief gedijen. Tegelijkertijd worden er amper structurele oplossingen gezocht voor de vele uitdagingen van onze tijd. Alle broodnodige hervormingen die ons land nodig heeft om haar te redden van een nakende financiële dood, blijven uit. Arbeidsmarkt, pensioenen, fiscaliteit: alle dossiers liggen al decennialang een dik pak stof te vergaren. De politiek geeft niet thuis. Het zijn niet wij jongeren, maar zowat alle experten die dat zeggen.
Betekent dat dan dat er helemaal geen geld meer gestoken mag worden in wat niet strikt noodzakelijk is? Neen. Natuurlijk niet. We leven in een welvaartstaat die nu eenmaal bepaalde taken op zich heeft genomen. Die welvaartstaat is belangrijk en we moeten ten allen tijde ervoor zorgen dat die welvaartstaat gewaardborgd, betaalbaar en eerlijk blijft. Wat we wel hekelen is het gebrek aan toekomstvisie en het gestrooi met overheidsmiddelen alsof het niet de volgende generatie is die betaalt. Wanneer elke partij bij een bepaalde maatregel moet winnen, is het de begroting die verliest.
Waar is het staatsmanschap?
Tijdens de regeringsverklaring werd er opgeroepen tot “herstel van het vertrouwen” in de politiek. Na twee jaar vol crisissen, politieke relletjes en schandalen is dat vertrouwen lager dan ooit tevoren. “Het was geen fraaie week voor de politiek”, klonk het de jongste weken.Misschien hoort niet de afwezigheid van schandalen, maar wel het nemen van verantwoordelijke beslissingen het criterium te zijn voor wat fraaie politiek is en wat niet.
Hoe dan ook, het vertrouwen in onze dames en heren politici keldert. ‘Niemand’ scheert opnieuw hoge toppen in de ranking van meest populaire politicus. De Vlaming geeft ook aan wel iets te zien in een technocratie, want men vindt onze huidige politici onvoldoende expert. Wel, misschien hebben we geen nood aan meer experten, noch aan meer politici. Misschien hebben we nood aan meer staatsmanschap. Beleidsmakers die moeilijke beslissingen kunnen nemen. Die niet gaan voor het verzekeren van een herverkiezing, maar voor een toekomst. Die niet naast zich, maar naar voren kijken. Beleidsmakers die zich bewust zijn van het feit dat de centen die ze vandaag uitgeven, worden geleend van een volgende generatie.
Ons staatsbestel is verder louter gericht op de korte termijn. Men leeft in de Wetstraat van fait divers naar fait divers, van verkiezing naar verkiezing. De waan van de dag haalt het van het welzijn van de staat. De enige graadmeter van succes in de politiek, lijkt wel het aantal likes en volgers te zijn.
Beste beleidsmakers, wij schrijven wat we schrijven niet om u in een slecht daglicht te plaatsen, maar wel omdat we geloven dat u beter kunt én wij beter verdienen. U ging allemaal in de politiek om ons te verzekeren van een betere toekomst en om dingen te veranderen. We vragen jullie dan ook om precies dat te doen: keer het tij. Sluit in de schoot van de regering een zomerakkoord die naam waardig. Zet de partijverschillen opzij, het is tijd voor een generatiepact. Een akkoord dat ons land terug op de rails krijgt.
Een Dafalgan voor de kater, een scheutje budgettaire hoop.
Laat onze oproep alstublieft niet in dovemans oren vallen. Wij reiken u de hand.
Sommigen zullen zeggen : tais toi et sois jeune
Ons antwoord is resoluut : tais toi et soit responsable.
Alle ondertekenaars tekenen in eigen naam. Ze vertegenwoordigen geen organisaties. Deze brief is apolitiek en heeft een constructief doel.
