‘Nieuwe voorzitter kan Fed tot riskante renteverhoging verleiden’

De komst van een nieuwe Fed-voorzitter kan de Amerikaanse centrale bank verleiden om de rente sneller te verhogen dan ze op basis van louter macro-economische cijfers eigenlijk zou doen. Dat is riskant, zegt PIMCO-econoom Joachim Fels.

De Amerikaanse centrale bank worstelt met een dilemma. De kerninflatie blijft niet alleen tegenvallen, maar begint zelfs weer te dalen. Zo liep de kerninflatie voor consumentenprijzen in april terug naar 1,9 procent, het laagste in anderhalf jaar. De University of Michigan verlaagde haar inflatieverwachting voor de komende vijf tot tien jaar tot 2,3 procent, het laagste niveau ooit. Bij PIMCO verwachten we dat de PCE-inflatie eind dit jaar op 1,5 procent afklokt, een pak minder dan de 1,9 procent waarvan de Fed-bestuurders uitgaan.

De Federal Reserve stuit hiermee op een communicatieprobleem, en misschien zelfs op meer dan dat. De voorbije twee jaar herhaalde de Fed immers voortdurend dat haar beslissingen afhangen van statistische data. Dan zou het logisch zijn om bij teleurstellende inflatie en matige loongroeicijfers de voorziene rentestap in juni uit te stellen. Zo zou de Fed tijd hebben om deze dip te evalueren, zonder haar eerdere communicatie aan te hoeven passen. De twee rentestappen die de Fed-bestuurders aankondigden voor 2017, kunnen dan nog altijd in september en december plaatsvinden.

Normalisering van de rente

Maar een pauze in juni brengt een ander doel van de Fed in het gedrang. Liefst begint ze nog voor het jaareinde met een inkrimping van haar balans, of kondigt die op zijn minst alvast aan. Daarvoor wil ze wel eerst extra twee rentestappen van 25 basispunten genomen hebben, om aan te tonen dat de normalisering van de rente ‘al goed op weg’ is. Als de Amerikaanse centrale bank de rente dus niet in juni verhoogt, zal ze tegen december nog niet ‘goed op weg’ zijn.

Weliswaar maakt het uiteindelijk weinig uit of de balans nu een kwartaal eerder of later ingekrompen wordt. Toch denk ik dat Janet Yellen graag wil dat het pad naar het einde van de monetaire versoepeling al helemaal uitgetekend en aangekondigd is, wanneer er in februari een nieuwe voorzitter komt. President Trump kan Janet Yellen uiteraard ook herbenoemen, maar daar gaan we eigenlijk niet van uit.

Als die strategie niet wordt aangekondigd en uitgestippeld, kan er onzekerheid op de markten ontstaan in afwachting van de intenties en voorkeuren van de nieuwe Fed-voorzitter. Bovendien zou die meteen een mogelijk zeer belangrijke beslissing moeten nemen. Ben Bernanke besliste trouwens ook al om de monetaire versoepeling af te remmen, nog voor Janet Yellen de teugels overnam begin 2014.

Renteverhoging in juni: riskant

Gezien deze agendaperikelen lijkt het me het meest waarschijnlijk dat de Fed beslist om in juni toch de rente te verhogen, tenzij het volgende banencijfer begin juni nog lelijke verrassingen brengt. Janet Yellen & Co. kunnen de recente dip in de inflatie dan als iets tijdelijks interpreteren, verwijzend naar de aanzienlijk gedaalde werkloosheid.

Volgens mij zou dat een riskante strategie zijn, gezien de recent verlaagde inflatieverwachtingen. De meeste markten lijken niet meer te geloven dat een lage werkloosheid uiteindelijk de inflatie aanwakkert. Vandaar dat de kloof tussen deze markten en de Fed – die heel graag dit jaar nog een krimppad wil uitstippelen – de komende maanden eigenlijk alleen maar breder kan worden