Met twaalf apostelen probeerde minister van Mobiliteit Ben Weyts (N-VA) de boodschap van het nieuwe Oosterweel-verbond te verkondigen. Of de architecten van die geloofsbelijdenis een plekje in de hemel verdienen, valt nog te bezien.
Na 21 jaar kwam er vorige week eindelijk een compromis tussen de Vlaamse regering, de stad Antwerpen en de drie actiegroepen Ademloos, Straten-Generaal en Ringland. Met dank aan overkappingsintendant Alexander D’Hooge. Los van de factuur van 10 miljard euro, worden ook nu al kanttekeningen gemaakt bij het historische akkoord. “Het decennialange schaakspel is voorlopig op remise geëindigd, maar de mobiliteitsknoop is er niet mee ontward”, zegt Kris Peeters, mobiliteitsexpert en lector aan PCVO Limburg.
Is het compromis dan geen mijlpaal?
Kris Peeters:“Het is een begin, zeker geen eindpunt. Ik heb veel respect voor de strijd die is geleverd. Vanuit het standpunt van een realpolitiker was dit wellicht het maximaal haalbare. En dat is niet niks. Er zijn engagementen voor een maximale overkapping. Er komt een vervoersregio, een tracé verder van de stad is beslist en de belofte van een 50/50-modal shift biedt perspectieven.
“Daar staat tegenover dat vanuit mobiliteitsoogpunt de achterhaalde retoriek van de twintigste eeuw nog steeds domineert. Het belang van infrastructuur weegt te veel door. Je lost niet alles op met een schop in de grond. Andere maatregelen die niet infrastructuurgericht zijn, maar het mobiliteitsgedrag veranderen, komen pas in tweede orde aan bod. Dat is jammer. De vraag zou moeten zijn: hoe organiseren we mobiliteit. Dat is iets anders dan je afvragen wat je kunt doen om het stokkende autoverkeer weer te laten rijden. Een verkeerde vraag levert meestal foute antwoorden op.”
Een modal shift veronderstelt forse investeringen in openbaar vervoer en fiscale maatregelen om het autogebruik terug te dringen. Volstaan de engagementen in het akkoord?
Kris Peeters:. “Ze verdienen in elk geval meer de nadruk. Het is ook verontrustend om te zien dat tot op heden de federale overheid het akkoord niet mee heeft ondertekend, terwijl een gedragswijziging onvermijdelijk ook via federale verantwoordelijkheden moet verlopen. Eigenlijk gaan Vlaanderen en Antwerpen engagementen aan waarvoor iemand anders verantwoordelijk is.”
Maken elektrische fietsen en zelfrijdende auto’s op termijn de oplossing die nu wordt vooropgesteld, achterhaald?
Kris Peeters: “Niemand kan in de toekomst kijken. Maar we zetten nu in op infrastructuur die miljarden kost. Dat geld kun je bijvoorbeeld niet uitgeven aan fietspaden, in het kader van een modal shift. Het mobiliteitslandschap evolueert. Door nu massaal in infrastructuur te investeren, spannen we misschien wel de kar voor het paard. We hoeven trouwens niet te wachten op de eerste spadesteek om de eerste niet-infrastructurele maatregelen te nemen. Ze kosten minder en bovendien zijn ze makkelijker bij te sturen. Iets wat overigens niet kan gezegd worden van grote infrastructuurwerken.
