‘Minder bescheidenheid, meer fierheid’

Wat hebben we geluk dat we leven in een land waar academische vrijheid en onafhankelijkheid van onderzoek een feit zijn. Dat zegt Claire Tillekaerts, gedelegeerd bestuurder van Flanders Investment & Trade (FIT).

Al toen ik in 2006 aankwam bij Flanders Investment & Trade (FIT) viel het me op hoeveel innovatieve, dynamische en durvende bedrijven we hebben in Vlaanderen. Kleine en grote ondernemingen die onverschrokken de wijde wereld intrekken, om hun product of dienst aan de man te brengen. Samen zijn ze goed voor 850.000 exportgerelateerde banen in Vlaanderen. Ze opereren veelal in stilte, zonder veel vertoon van succes, lovende artikelen of buitensporige visibiliteit. Aangezien de meerderheid van de bevolking zich daarvan niet bewust is, ontwikkelt zich nauwelijks trots over wat we allemaal in huis hebben. Het mantra zou moeten zijn: minder bescheidenheid, meer fierheid. Ik kan in heel wat sectoren baanbrekende bedrijven tonen die aan de wereldtop staan. Ik geef slechts één voorbeeld, gedreven door de actualiteit: biotech.

Naar aanleiding van de State of the Unionvan het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) en de sectororganisatie van de lifesciences flanders.bio lanceerde KBC Securities een interessante studie. Voor het derde jaar op rij staat België aan de top in Europa. Ons land is goed voor 24 procent van de marktwaarde van de biotechbedrijven in Europa. Ondanks de coronacrisis slaagden Belgische biotechbedrijven erin 56 procent meer kapitaal op te halen, van 27 naar 42 miljard euro. In Vlaanderen zijn de bekendste spelers Ablynx, argenx, Biocartis en Galapagos. Ook start-ups doen het goed in Vlaanderen. Alleen al in de biotechsector zijn in de afgelopen vijf jaar zestig nieuwe bedrijven opgericht. Ons land is volgens KBC “het walhalla van de biotech”. Dat blijkt ook uit de cijfers van FIT over de buitenlandse investeerders in Vlaanderen in 2019. 23 procent investeerde in onderzoek en ontwikkeling.

Je kunt je afvragen hoe het komt dat ons land, dat een zakdoek groot is, het biotechpeloton mee aanvoert. Denk vooreerst aan ons uiterst performante ecosysteem met toonaangevende universiteiten in Gent, Leuven en Antwerpen, dat de biotechpioniers voortbracht en voortbrengt. Daarnaast is Flanders Technology onmiskenbaar een voltreffer, net als de visionaire oprichting van strategische onderzoekscentra zoals het VIB, imec en het VITO. Ook belangrijk is de geografische nabijheid van talrijke gespecialiseerde contract research organisations (CRO) voor biotech en van universitaire ziekenhuizen, die bijdragen door het efficiënt uitvoeren van medische testen. En niet te vergeten: de aanwezigheid van farma- en biotechbedrijven in onze regio, uitstekende werkkrachten en een ijzersterke logistiek en transportsector. Weinig regio’s in de wereld hebben zulke troeven. En met initiatieven zoals Vaccinopolis en ViTalent, het allereerste gespecialiseerde opleidingscentrum voor de farma en biotech in Vlaanderen, is de toekomst verzekerd.

Ik dacht de belangrijkste troeven te hebben vernoemd, tot ik het hoofdartikel van het wetenschappelijk tijdschrift Nature van 6 oktober 2020 onder ogen kreeg. Dat strikt wetenschappelijk magazine bericht systematisch over politiek in relatie tot wetenschap. Nu meer dan ooit, zegt het hoofdartikel, gedreven door de houding van sommige politieke leiders, die systematisch publiek geld wegnemen van onderzoeksinstellingen, die proberen wetenschappelijke studies bij te sturen om hun politieke ambitie te dienen, die beslissingen nemen om studies te fnuiken naar bijvoorbeeld de klimaat- of de gezondheidsimpact, of proberen hun prioriteiten op te dringen aan wetenschappelijke instellingen.

En toen dacht ik: “Wat hebben we geluk dat we leven in een land waar academische vrijheid en onafhankelijkheid van onderzoek een feit zijn. Dat maakt van Vlaanderen en België het perfecte terrein voor de kenniseconomie en voor onderzoek van topniveau. Daar moeten we dankbaar gebruik van maken. Houden zo!