De halfjaarcijfers van BNP Paribas Fortis hadden, net als die van andere Belgische banken, te lijden onder de stijgende banktaksen. “Er is weinig perspectief op beterschap”, beseft CEO Michael Anseeuw.
BNP Paribas Fortis, de grootste bank van het land, zag haar geconsolideerde nettowinst in de eerste zes maanden van het jaar met een vijfde dalen tot 1,060 miljard euro. Dat lag vooral aan de dalende prijzen voor tweedehandswagens bij de leasingdochter Arval en een toename van de kredietkosten bij het Turkse filiaal TEB. De Belgische bankpoot boekte een winst van een half miljard euro, ongeveer evenveel als een jaar eerder.
En dat mag een prestatie heten. De bank werd geconfronteerd met een forse toename van de banktaksen. BNP Paribas Fortis betaalt dit jaar in België 433 miljoen euro sectorspecifieke banktaksen, of 83 miljoen euro meer dan een jaar eerder. In vergelijking met 2023 is het zelfs een toename met meer dan 50 procent.
Vanwaar die forse aangroei?
MICHAEL ANSEEUW. “De regering besliste in 2022 de bijdrage tot de depositogarantie op te trekken van 1,5 naar 1,8 procent. Dat moest tegen eind dit jaar ingevuld zijn. Dan weet je dat er een piek aankomt in 2025. In Europa draagt een bank gemiddeld slechts 0,8 procent bij aan de depositogarantie. In veel landen is dat nauwelijks 0,5 procent. Bovendien wil de Belgische overheid die bijdrage vanaf volgend jaar bestendigen door een deel ervan om te zetten in een ander type bankheffing. De uitzonderlijke hoge bankbijdrage van 2025 moet de norm worden voor de komende jaren.”
U bent ook voorzitter van Febelfin, de federatie van de banksector. Krijgt u niet uitgelegd dat dit er misschien wat over is?
ANSEEUW. “Tja, de regering heeft geld nodig, veel geld. En we zitten in een omgeving waarin politici en de hele samenleving naar de resultaten van de banken kijken vanuit een absoluut perspectief. Men ziet de absolute bedragen en zegt: de banken verdienen veel geld, dus kunnen ze die extra last wel dragen. Als je naar een relatieve parameter keek, zoals het rendement op eigen vermogen, dan zou je zien dat de Belgische banken niet zo sterk presteren in vergelijking met hun Europese of Amerikaanse sectorgenoten.”
Maar de bankheffingen lijken geen impact te hebben op bijvoorbeeld de kredietverstrekking of de investeringen van de bank in de economie.
ANSEEUW. “Omdat de meeste Belgische banken de forse stijging van de banktaksen compenseren door op andere domeinen te besparen. Maar hoe je ook draait of keert: er ís een impact op de rentabiliteit. En die winsten hebben banken nodig om hun kapitaal te versterken, waardoor ze meer kredieten kunnen verstrekken. Elke euro kapitaal die je weghaalt bij een bank, betekent dat er morgen minder mogelijkheden zijn om te investeren in de energietransitie, in duurzaamheid, in defensie.”
‘De focus ligt volledig op organische groei. Onze expansie in private banking gaat even snel op eigen kracht dan als we een acquisitie zouden doen’
De spaarders staan ook niet aan uw zijde: zij klagen opnieuw dat ze te weinig rente op hun spaarboekje krijgen.
ANSEEUW. “De Europese Centrale Bank heeft in een jaar tijd de beleidsrente met 175 basispunten verlaagd, terwijl de rente op onze Plus Spaarrekening slechts met 75 basispunten gedaald is. Tegelijk hebben we de stijging van de langetermijnrente niet doorgerekend, want hypotheekleningen waren in de eerste jaarhelft zelfs goedkoper dan in dezelfde periode in 2024. Dat toont nog eens dat de markt van de kredietverstrekking in België heel competitief is.”
Hoe ziet u de rente evolueren in het licht van de economische onzekerheid op wereldschaal?
ANSEEUW. “Wij verwachten dat de inflatie in de Verenigde Staten toeneemt tot 3,6 procent in 2026. Dat zal er wellicht toe leiden dat de Amerikaanse centrale bank de rente verlaagt. In Europa is de inflatie onder controle en verwachten we een stabilisering van de rente rond 2 procent. Maar de grote vraag is hoe de inflatie in de Verenigde Staten die in de rest van de wereld zal beïnvloeden. Dat kan alle prognoses overhoopgooien.”
BNP Paribas Fortis verwacht 1,1 procent groei in België en 1,3 procent groei in Europa, zowel dit als volgend jaar. Dat is weinig, niet?
ANSEEUW. “Europa heeft de sleutel voor meer groei zelf in handen. Er wordt veel geschreven over de Amerikaanse invoerheffingen, maar de interne handel in de Europese Unie is acht keer groter dan die met de Verenigde Staten. De handelsbelemmeringen binnen de unie kosten veel meer dan de nieuwe Amerikaanse heffingen. Vooral daardoor blijft de productiviteitsgroei in Europa beperkt. Met een echt eengemaakte Europese markt kunnen we de groei naar een veel hoger niveau tillen.”
De federale overheid overweegt een verkoop van zijn aandelen in uw moedergroep BNP Paribas en een gedeeltelijke privatisering van Belfius. Heeft dat gevolgen voor BNP Paribas Fortis?
ANSEEUW. “Nee, de staat heeft al eerder aandelen van BNP Paribas verkocht. Dat heeft geen impact op onze commerciële of financiële strategie. BNP Paribas Fortis is een belangrijke motor van de Belgische economie en die rol zullen we blijven spelen. Wat Belfius betreft, kun je je terecht de vraag stellen of de overheid hoofdaandeelhouder van een financiële instelling moet zijn. Maar voor de rest is nog veel onduidelijk: zal Belfius privé-investeerders aantrekken? Zo ja, welke? En wat gaat dat betekenen voor de commerciële ontwikkeling en de strategische richting van de bank? Voorlopig is dat allemaal speculatie.”
En een overname van Ethias? Als aandeelhouder van Ageas en AG Insurance kan BNP Paribas zijn positie in België indirect versterken.
ANSEEUW. “Voor alle duidelijkheid: bij BNP Paribas Fortis ligt de focus volledig op organische groei. Onze expansie in private banking gaat even snel op eigen kracht dan als we een acquisitie zouden doen. Wat Ethias betreft: Ageas heeft zijn interesse bekendgemaakt en toegelicht. Wij zijn bij die discussies niet betrokken. BNP Paribas Fortis werkt goed samen met AG Insurance. We hebben een breed aanbod voor zowel particuliere als professionele klanten. In de eerste jaarhelft hebben we een dubbelcijferige groei in verzekeringen gerealiseerd. Maar heel eerlijk: we hebben ons vanuit commercieel perspectief zelfs de vraag nog niet gesteld wat Ethias eventueel zou betekenen voor ons aanbod of onze manier van werken.”
