Professor en Trends-columnist Marc De Vos werpt in Trends Talk een blik op België, Europa en de wereld. Hij is ervan overtuigd dat we op een scharniermoment in de geschiedenis zitten. Met China kan het gevaarlijk worden, zegt hij.
De Chinese economie zit in zwaar weer. De industriële activiteit is in juli voor de vierde maand op rij gedaald. De vastgoedsector, een belangrijke pijler van de enorme Chinese groei, kent een nieuwe crisis rond de reusachtige projectontwikkelaar Country Garden. Krijgt het politbureau van de Communistische Partij in Peking dat nog rechtgetrokken?
‘Chinese groeimodel is eindig’
Marc De Vos zegt al langer dat het Chinese groeimodel en het model van de communistische planeconomie per definitie eindig is. “Het verrast veel mensen dat het ineens zo moeilijk is in China. Als je dat analyseert, dan stel je vast dat China zichzelf compleet heeft vastgereden”, zegt hij in Trends Talk.
“Het oude groeimodel van infrastructuur en huisvesting met heel veel schulden bij zowel lokale overheden als bij mensen en bedrijven is voorbij. En China is niet bereid te zeggen: we gaan dat allemaal opkuisen en opnieuw doen – want dat zou het eigenlijk kunnen doen.”
“Als je kijkt naar nieuwe groei, dan is de vaststelling dat de globalisering op haar retour is. Dus ook China als productiehuis voor de wereld.”
Autoritarisme en onzekerheid wegen
“Kijk je naar consumeren en ondernemen, dan moet het land vrijer worden. Maar president Xi Jinping doet het omgekeerde: hij heeft het land richting het autoritarisme gebracht. Er is een enorme psychologische druk en een soort willekeur van de overheid losgelaten op ondernemers – zeker op superondernemers – en op de gemiddelde Chinese burger.
Lees verder onder het videofragment
“Hoelang heeft men covid niet aangewend voor draconische maatregelen? Denk aan het onderwijs, waar met één pennentrek alles rond privéonderwijs verboden werd. De retoriek rond Taiwan, gaat dat escaleren? Er zijn veel onzekerheden die de bereidheid om risico’s te nemen en te investeren en spenderen zullen drukken.”
‘Gevolgen voor iedereen’
Het doet De Vos besluiten dat China op de korte termijn niet veel uitwegen heeft. “Ofwel zit het economisch vast, ofwel politiek. Het zal heel interessant zijn om te zien wat dat zal geven. De legitimiteit van de Communistische Partij in China is in belangrijke mate gebonden aan het vermogen om het land te doen vooruitgaan en iedereen beter te doen leven. De jeugdwerkloosheid is heel hoog en de demografische bom als gevolg van het eenkindbeleid is al een tijdje geleden afgegaan, waardoor het land in ijltempo vergrijst. Ook dat drukt op het vertrouwen van jongere generaties om dingen te kunnen doen.”
De Vos gelooft niet dat president Xi snel het geweer van schouder zal veranderen. “Hij heeft al heel lang laten blijken dat hij economische groei en welvaart minder belangrijk vindt dan veiligheid, autonomie en de mondiale kracht van China.”
“Het kan gevaarlijk worden, de consequenties voor ons zijn niet te onderschatten. We gaan allemaal de vertraging van China op de een of andere manier voelen.”
De Vos heeft het in Trends Talk van 19 augustus ook over de België, Europa, Oekraïne en Rusland. Bekijk Trends Talk vanaf zaterdag 11 uur op Kanaal Z en vervolgens in de weekendlus of hier op deze website.
