EU-Mercosur-deal lonkt naar 700 miljoen consumenten, maar stuit op Frans landbouwverzet

Boeren blokkeren Parijs met tractors uit protest tegen pesticidenwet, mei 2025 | Foto: Getty

De Europese Unie heeft politieke “veiligheidsmechanismen” uitgewerkt om de Franse landbouwlobby tegemoet te komen en zo de steun van Parijs te verkrijgen voor het handelsakkoord met de Zuid-Amerikaanse Mercosur-landen.

De EU mikt op een definitieve goedkeuring in december van het akkoord met Mercosur, dat een gezamenlijke markt van 700 miljoen consumenten zou creëren door de EU te verbinden met Brazilië, Argentinië, Uruguay en Paraguay.

Het akkoord is het resultaat van twintig jaar onderhandelen. In december vorig jaar werd een voorlopig akkoord bereikt, in het kader van een hernieuwde Brusselse ambitie om de handelsrelaties te diversifiëren – mede ingegeven door de verkiezing van de Amerikaanse president Donald Trump en diens protectionistische beleid. Frankrijk heeft echter laten weten dat het het akkoord, dat nog goedkeuring vereist van de 27 EU-lidstaten, zal blokkeren als er geen beschermende maatregelen komen om de invloedrijke landbouwsector te ontzien. Parijs dreigde zelfs met een blokkade samen met andere landen.

Die eis wordt nu beantwoord met een formeel voorstel dat binnenkort naar de EU-hoofdsteden wordt gestuurd, zeggen vier bronnen dicht bij de onderhandelingen. Het voorstel bevat een “politiek protocol” met zogeheten “noodremmen” die ingrijpen als de invoer van bepaalde producten bepaalde drempels overschrijdt. De beschermende maatregelen zou onder meer gelden voor het volume en de prijs van rundvlees, kip en suiker, aldus twee van de bronnen. Dat moet tegemoetkomen aan de Franse vrees voor oneerlijke concurrentie voor de boeren.

Lees verder onder link

Verstoord evenwicht

Een coalitie van minstens vier EU-landen die samen 35 procent van de bevolking vertegenwoordigen, kan het akkoord tegenhouden. Dat geeft Frankrijk, de op één na grootste lidstaat van de EU, een doorslaggevende positie. “Er zijn veel lidstaten die niet tevreden zijn met het landbouwluik van het Mercosur-akkoord. Daarom is een geloofwaardige veiligheidsclausule noodzakelijk”, zei een van de betrokken personen.

Twee functionarissen uit Mercosur-landen bevestigden aan Financial Times dat ze op de hoogte zijn van Brusselse voorstellen over landbouw, maar dat ze geen details kennen.

De toegeving aan Frankrijk zou de Europese Commissie, die het handelsbeleid voor de lidstaten voert, in staat stellen om het akkoord formeel goed te keuren op een top in december, aan het einde van het Braziliaanse voorzitterschap van Mercosur.

Toch zal elke bijkomende beperking op landbouwexporten uit Mercosur op hevige tegenstand stuiten van de Zuid-Amerikaanse landen. “We hebben nog geen voorstel gezien, maar extra beschermingsmaatregelen zouden het evenwicht van het akkoord verstoren”, stelt een hoge diplomaat van een Mercosur-land. “Ze mogen het noemen zoals ze willen, maar als het de handelsstromen beïnvloedt, beschouwen wij dat als een heropening van de onderhandelingen.”

Vrees voor oneerlijke concurrentie

De Braziliaanse president Luiz Inácio Lula da Silva is al lang een voorstander van het akkoord met de EU. Vorige maand probeerde hij tijdens een bezoek aan Frankrijk president Emmanuel Macron te overtuigen om zijn verzet op te geven.

De Europese Commissie weigerde commentaar te geven.

Frankrijk, dat in zijn kritiek wordt gesteund door onder meer Polen en Oostenrijk, vreest dat het akkoord schadelijk is voor het milieu en EU-landbouwers blootstelt aan oneerlijke concurrentie.

Lees ook:

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content