Kris Peeters neemt afscheid van EIB: ‘Belgische kmo’s zijn dupe van de Belgische bankentaks’

Oud cd&v-politicus Kris Peeters nam woensdag afscheid als ondervoorzitter van de Europese Investeringsbank (EIB). In een gesprek met journalisten nam hij de Belgische bankentaksen op de korrel en pleitte hij voor meer begrip voor de landbouwers.

Onmiddellijke politieke ambities op korte termijn heeft Peeters niet, zei hij: “Ik zal dit jaar niet op een politieke lijst staan, noch in juni bij de Vlaamse, federale of Europese verkiezingen, noch in oktober bij de gemeenteraadsverkiezingen. Ik heb een aantal aanbiedingen op zak, zowel in het binnenland als in het buitenland, in de publieke en de privésector. Ik ga de komende weken eens goed nadenken. Ik ben 61 jaar, ik moet goed zijn voor nog één nieuwe uitdaging.”

Als ondervoorzitter van de EIB werkte u de voorbije drie jaar in Luxemburg. Volgde u de Belgische politiek?

KRIS PEETERS. “Natuurlijk, en ik moet toegeven dat ik een aantal keren de wenkbrauwen gefronst heb bij beslissingen van de Belgische regering en van cd&v, de partij waar ik nog altijd lid van ben. Tegelijk heb ik begrip voor de complexiteit van een aantal politieke dossiers. En die complexiteit zal nog toenemen. Daarom maak ik me zorgen over de nakende verkiezingen. We moeten hopen dat het extremisme het niet zal halen.”

Voor de landbouwers die nu op straat komen, is vooral Europa de boeman.

PEETERS. “Het is te gemakkelijk om alle schuld in de schoenen van Europa te schuiven. Ik vind dat men op alle niveaus het beroep van landbouwer onderschat heeft. Een landbouwer is een ondernemer in het kwadraat. Hij moet zijn bedrijf leiden zoals een andere ondernemer. Maar daarbij komt dat hij sterk afhankelijk is van onvoorspelbare omstandigheden zoals het weer. In de zomer kan een landbouwer het slachtoffer zijn van de droogte en in de winter van wateroverlast. Een landbouwer is afhankelijk van het klimaat, maar heeft onvermijdelijk, gezien de aard van zijn activiteiten, ook impact op het klimaat. Daar houden beleidsmakers onvoldoende rekening mee.”

De EIB positioneert zich als een ‘klimaatbank’, die leningen toekent aan projecten die bijdragen aan de klimaattransitie. Kan de bank niet meer doen voor de landbouwsector?

PEETERS. “De EIB heeft tussen 2021 en 2023 in totaal 1,9 miljard euro financiering uitgetrokken voor projecten gelieerd aan landbouw. We doen dus al veel, zeker op het gebied van voedselveiligheid. Maar we moeten nadenken hoe de EIB meer projecten kan financieren en de sector beter kan ondersteunen. Ook in zijn Green Deal moet Europa meer rekening houden met de moeilijke omstandigheden waarin landbouwers werken.”

Waarom financiert de EIB niet meer Belgische kmo’s via commerciële banken, zoals Nederland doet?

PEETERS. “Daar kampen we met een specifiek Belgisch probleem, te weten de bankentaks. Om de een of andere onverklaarbare reden zijn de leningen die de EIB aan Belgische banken verstrekt onderworpen aan de bankentaks. Dat maakt die leningen duur voor de Belgische banken, en dus doen ze er geen beroep op. Met Nederlandse banken als ING, ABN AMRO en Rabobank hebben we dat probleem niet. Zo vloeit via ING 135 miljoen euro financiering naar Belgische kmo’s.”

Kan daar niets aan gedaan worden?

PEETERS (diepe zucht). “Ik heb daar met de Nationale Bank over gesproken. Zij zeiden dat daarvoor een wetswijziging nodig is. Daarop ben ik naar alle politieke partijen getrokken met de vraag die bepaling te wijzigen. Allemaal beloofden ze dat ze dat zouden doen. Maar dat is niet gebeurd. Terwijl er geen impact op de begroting is, want de leningen worden nu gewoon niet gebruikt. De Belgische kmo’s zijn hier de dupe van. Andere landen doen gretig een beroep op dat mechanisme, waarbij de EIB aan kmo’s goedkope financiering via de commerciële banken aanbiedt. Maar in België vind ik geen gehoor.”