Veiligheidsorganisaties beginnen aandacht te besteden aan het potentiële gevaar van touchscreens in auto’s, die de aandacht van de chauffeur afleiden.
Bijna elke nieuwe auto heeft een hightech scherm, waarmee alles kan worden bediend, van de airconditioning en de navigatie tot de muziek. Zelfs veiligheidsvoorzieningen als automatische rijbaanassistentie worden soms via het scherm bediend.
Maar zijn touchscreens wel veilig? Het argument van de tegenstanders is duidelijk: als het scherm van een smartphone tijdens het rijden afleidend en dus gevaarlijk is, dan geldt wellicht hetzelfde voor het scherm in je auto. Bestuurders kunnen op knoppen drukken of aan knoppen draaien zonder hun ogen van de weg te halen. Op een touchscreen is dat veel moeilijker. Het vinden van een bepaalde instelling betekent vaak dat je door verschillende submenu’s moet tikken. Het resultaat, zeggen critici, is een gevaarlijke afleiding die in de auto zelf is ingebouwd.
In 2022 heeft het Zweedse automagazine Vi Bilagare gemeten hoelang het duurt voordat bestuurders tijdens het rijden met een snelheid van 110 kilometer per uur naar een andere radiozender overschakelen of de temperatuur aanpassen. Het vergeleek elf auto’s met touchscreens met één ouder model met echte knoppen. In de oude auto konden bestuurders al hun taken in ongeveer 10 seconden uitvoeren, waarbij de auto zo’n 300 meter aflegde. In de slechtst presterende moderne auto (een MG Marvel R) duurden dezelfde taken 45 seconden, waarbij de auto 1,4 km aflegde. Zelfs in de best presterende modellen (van Dacia en Volvo) hadden de testers nog altijd enkele seconden meer nodig dan in de oude auto.
Touchscreens beïnvloeden de reactietijd van een bestuurder meer dan rijden met een alcoholpromillage boven de wettelijke limiet.
Een ander onderzoek, uitgevoerd in 2024 door het Noorse Sintef, gebruikte camera’s die oogbewegingen registreren, om te vergelijken hoelang bestuurders werden afgeleid tijdens het uitvoeren van taken op een touchscreen. Zelfs tijdens de snelst uitgevoerde taak – het wijzigen van de temperatuur – keek de bestuurder gemiddeld 3,5 seconde niet naar de weg. Een andere radiozender zoeken kostte 11 seconden en het invoeren van een adres in de navigatie 16 seconden. Uit een analyse die in 2020 werd gepubliceerd door het Britse Transport Research Laboratory, bleek dat touchscreens de reactietijd van een bestuurder meer beïnvloedden dan rijden met een alcoholpromillage boven de wettelijke limiet.
Nieuwe regels
Veiligheidsorganisaties beginnen dat ook te beseffen. Door nieuwe regels van Euro NCAP, een organisatie die veiligheidsbeoordelingen geeft voor auto’s die in Europa worden verkocht, zal vanaf januari geen enkele auto nog een volledige vijfsterrenscore krijgen, tenzij bepaalde cruciale functies, zoals richtingaanwijzers of ruitenwissers, worden bediend met echte schakelaars. Die richtlijnen hebben geen wettelijke kracht, maar autofabrikanten gebruiken de beoordelingen als verkoopargument.
Autofabrikanten die terugkeren naar knoppen, kunnen ook andere voordelen behalen. Veel bestuurders hebben om andere redenen dan veiligheid een hekel aan touchscreens, omdat ze die onhandig en niet gebruiksvriendelijk vinden. Onder meer Volkswagen, Hyundai en Porsche voorzien hun nieuwe modellen om die reden weer van ten minste enkele knoppen.