Johan Albrecht (UGent): ‘Vrede zal gasprijs niet fel doen dalen’

Na beelden van Russische oorlogsmisdaden in Oekraïne wil de Europese Unie hardere sancties treffen tegen Rusland. De Franse president Emmanuel Macron roept op tot een embargo van Russische olie en steenkool. Een gasembargo ligt nog niet op tafel. In de krappe energiemarkt vindt de EU moeilijk alternatieven voor Russische energie, waarschuwt professor economie en energiespecialist Johan Albrecht (UGent). Drie vragen.

1. In welke mate kan de EU zonder Russisch aardgas?

“We zullen het elders moeten aankopen, maar gas is nu overal duur. Bovendien zit de EU in een slechte onderhandelingspositie door de aankondiging dat ze tegen eind dit jaar de afhankelijkheid van Russisch aardgas met twee derde wil verminderen. Het wordt niet vanzelfsprekend grote deals te sluiten met andere leveranciers, zoals Qatar of de VS. Dat aardgas kan ons meer kosten dan Russisch gas.”

2. De gasprijzen zijn doorgeschoten, hoewel er voldoende aardgas is. Heeft de EU gelijk als ze wil ingrijpen in die dysfunctionele markt?

“De gasprijs stijgt al lang. Het Internationaal Energie Agentschap zegt al een tijd dat de hoge prijzen een gevolg zijn van de lage investeringen in de productie. Aardgas was in de periode 2018-2020 belachelijk goedkoop. De sterke stijging van de vraag in 2021 en de lage productiecapaciteit liggen aan de basis van de hoge gasprijs. Een vredesakkoord tussen Rusland en Oekraïne kan de prijs dempen, maar de lage prijzen van 2018-2020 komen niet terug. De groepsaankopen van de EU zullen geen grote kortingen opleveren.”

3. Is een embargo op Russische olie realistischer?

“Dat zou minder impact hebben op de Europese economie, omdat je gemakkelijker van olieleverancier kunt veranderen. Maar ook de oliemarkten zijn krap, en dus moet je afvragen wie beter zou worden van dat embargo. Andere partijen, zoals China, zullen snel de Russische olievolumes overnemen.”