Indonesië bouwt een nieuwe hoofdstad. In de jungle van Borneo verrijst Nusantara, een symbool van de ijdelheid van president Joko Widodi. Maar de scepsis neemt toe.
Jokowi, zoals hij meestal genoemd wordt, kwam aan de macht met de belofte een politiek zonder smeergeld en een revolutie voor de infrastructuur in Indonesië in gang te zetten. In dat laatste is hij gedeeltelijk geslaagd. Onder zijn bewind zijn zo’n 200 grote projecten opgestart.
Nieuwe hoofdstad Nusantara
Het grootste project werd officieel geopend op 17 augustus. Nusantara, een splinternieuwe hoofdstad die in de jungle van Borneo is uitgehouwen, organiseerde toen de festiviteiten ter gelegenheid van de 79ste onafhankelijkheidsdag. De ceremonie bracht twee ongemakkelijke vragen naar voren. De ene is of Nusantara een infrastructuurproject te ver is: een gigantisch ijdelheidsproject dat gedoemd is te mislukken. De andere is of Jokowi echt uit de politiek zal stappen als zijn termijn in oktober afloopt.
Jokowi ziet de nieuwe hoofdstad als een belangrijk onderdeel van zijn nalatenschap. Als Nusantara in 2045 klaar is, zal het de transformatie van Indonesië in een ontwikkeld land markeren, is de retoriek. De stad zal onderdak bieden aan kantoren van de federale overheid en industriële clusters in sectoren als onderwijs en chemie. De stad zal volledig op hernieuwbare energie draaien. Dat is tenminste wat de visionairen zeggen.
Scepsis
Maar niet alles verloopt volgens plan. De president moest zijn verhuizing naar een nieuw paleis uitstellen vanwege problemen met elektriciteit en stromend water. De bouw is vertraagd door problemen met grondaankoop, financiering en beheer. Het is de bedoeling dat de privésector 80 procent van de 35 miljard dollar kostende nieuwe stad ophoest. Maar er zijn nog geen echte contracten gesloten. En ondanks alle verwachte voordelen voor het milieu in de toekomst – de stad wordt gebouwd op land dat al ontgonnen is – klagen critici dat de groei de ontbossing zal versnellen.
Zelfs ambtenaren aarzelen om over te stappen naar de nieuwe hoofdstad, ondanks snoepjes zoals gratis huisvesting.
Jakarta, de huidige hoofdstad, wordt ernstig bedreigd. Grondwateronttrekking in combinatie met een stijgende zeespiegel maken dat de stad wegzakt. Maar een ramp in Jakarta betekent niet dat Nusantara zal bloeien. De afstand tussen de twee locaties is ruwweg 1.300 kilometer. De regering hoopt dat haar plannen voor industriële ontwikkeling genoeg banen zullen creëren om tegen 2045 2 miljoen mensen naar Nusantara te lokken en het zwaartepunt van het land te verleggen. Maar voorlopig aarzelen zelfs ambtenaren om over te stappen, ondanks snoepjes zoals vervroegde promoties en gratis huisvesting.
Geen exit
Een voor de hand liggende vraag is of de volgende president van Indonesië het plan zal laten vallen. De diepere vraag is of hij de macht zal hebben om dat te doen. In oktober zal Jokowi het presidentschap overdragen aan Prabowo Subianto, een luidruchtige voormalige generaal die wordt beschuldigd van oorlogsmisdaden en wiens familie een wijdvertakt zakenimperium heeft. Maar misschien blijft Jokowi wel de belangrijkste politicus van het land. Zijn zoon wordt vicepresident. En op 12 augustus trad Airlangga Hartarto af als hoofd van Golkar, de oudste politieke partij van het land. Hij wordt vervangen door Bahlil Lahadalia, een vertrouweling van Jokowi.
Daarnaast overweegt het parlement de oprichting van een hoogste adviesraad. Sommigen vermoeden dat dit bedoeld is om een nieuwe functie voor Jokowi te creëren, zodat hij invloed kan blijven uitoefenen op de regering van Prabowo.
