‘Op 14 oktober moet de burger het beleid van zijn lokaal bestuur evalueren. Hoe krijgt hij zicht op de manier waarop politici de jongste zes jaar hun middelen hebben gebruikt?’ Met de gemeenteraadsverkiezingen in het vooruitzicht roepen Michiel Nuytemans van Tree Company en Dieter Van de Putte van De Wakkere Burger op tot meer initiatieven om de begrotingscijfers van gemeenten te ontsluiten voor de kiezers.
De Belgische belastingdruk is bij de hoogste van alle OESO-landen. Dat de burgers daar ook veel voor in de plaats krijgen, is een veelgehoorde verklaring. Maar weten we wel waar ons belastinggeld voor wordt gebruikt? Met de gemeenteraadsverkiezingen in aantocht, wordt die vraag steeds belangrijker. Op 14 oktober moet de burger het beleid van zijn lokaal bestuur evalueren. Hoe krijgt hij zicht op de manier waarop politici de jongste zes jaar hun middelen hebben gebruikt?
Iedereen heeft het recht om te weten waar zijn of haar belastinggeld voor wordt gebruikt
Politiek gaat vooral over keuzes maken. Dat komt heel duidelijk tot uiting bij de opmaak van de begroting. Een coalitie moet met beperkte middelen zoveel mogelijk zaken verwezenlijken voor haar burgers, maar kan niet alles tegelijkertijd doen. Zo is het is onmogelijk de belastingen te verlagen en grote investeringen doen zonder elders te besparen.
Het verklaart ten dele waarom zaken waarover politici het eigenlijk eens zijn, niet gerealiseerd worden. Een goed voorbeeld is de overkapping van de Antwerpse ring, waarvan iedereen vindt dat die er moet komen. De vraag is waar de 9 miljard euro die daarvoor nodig is, vandaan moet komen.
Ook het bestrijden van de armoede in Vlaanderen, het versneld vernieuwen van onze scholen of het concurrentieel houden van onze economie, zijn zaken waar iedereen het nut van inziet. Telkens zijn daar echter middelen voor nodig, en moet men keuzes maken. Het resultaat van die keuzes wordt weerspiegeld in de begroting.
‘Wie de Vlaamse begroting al heeft proberen te raadplegen, wordt ontmoedigd door de terminologie en de techniciteit van de cijfers’
Hoewel overheden de jongste jaren hun best doen om meer informatie te geven over de begrotingscijfers, is er voor transparantie nog een lange weg af te leggen. Dikwijls wordt slechts een selectie van cijfers meegedeeld. Hierdoor krijgt de burger een specifieke lezing en is het moeilijk overzicht te houden.
Het argument dat de data veelal complex zijn, snijdt hout. Wie de Vlaamse begroting al heeft proberen te raadplegen, wordt ontmoedigd door de terminologie en de techniciteit van de cijfers.
Maar daar komt verandering in. De begrotingscijfers van de gemeenten werden onlangs door de Vlaamse overheid ter beschikking gesteld als downloadbare documenten. Hoewel deze bestanden groot en niet altijd overzichtelijk zijn, maken ze heel wat nieuwe initiatieven mogelijk. Zo kunnen media ze opnemen in hun berichtgeving en in grafieken gieten.
Met www.jegemeentetelt.be zijn wij vorige week als eerste een stap verder gegaan en hebben we een initiatief gelanceerd dat de begroting van gemeenten helder in beeld brengt, voor een breed publiek.
Laat ons er voor zorgen dat niemand nog kan zeggen dat we niet weten waar het geld van onze belastingen naartoe gaat
Je kan er de uitgavenposten van de deelnemende gemeentes terugvinden en komt te weten hoeveel geld de gemeente overal aan uitgeeft. Hoeveel euro van je loon gaat elke maand naar cultuur? Hoe ziet de begroting van gelijkaardige gemeenten er uit? Hoeveel heeft de nieuwe straatverlichting of de aanplanting van een boom gekost? Voorlopig stapten al zes gemeenten in het project en we hopen dat er in de komende weken en maanden nog veel meer volgen.
Los van dit initiatief is het vooral belangrijk dat de geest uit de fles is. Nu de Vlaamse overheid de data ter beschikking heeft gesteld, kunnen alle geïnteresseerde organisaties, bedrijven en individuele burgers aan de slag om ze op hun eigen manier te ontsluiten.
Laat ons er voor zorgen dat niemand nog kan zeggen dat we niet weten waar het geld van onze belastingen naartoe gaat of dat we niet weten wat de politici allemaal doen met ons geld.
Dit opiniestuk werd ingezonden door Michiel Nuytemans en Dieter Van de Putte, in naam van respectievelijk Tree Company en De Wakkere Burger, de organisaties achter het initiatief Je Gemeente Telt.
