Voor een ambitieuze vredestichter als Donald Trump biedt Soedan de kans om een einde te maken aan wat misschien het dodelijkste conflict ter wereld is.
China vs. Taiwan
Zal Xi Jinping een poging doen om een erfenis na te laten? De Chinese leiders hebben wellicht ontnuchterende lessen getrokken uit de oorlog in Oekraïne. Maar door het enorme verschil in militaire capaciteit tussen China en Taiwan kan Peking in de verleiding komen om in actie te komen. Voorlopig lijkt een blokkade waarschijnlijker dan een invasie, hoewel zelfs dat enorme risico’s met zich brengt, waaronder militaire interventie en economische vergeldingsmaatregelen door Amerika en zijn bondgenoten.
Rusland vs. Oekraïne
Het aantal Russische slachtoffers wordt nu geschat op meer dan dat van Amerika in de Tweede Wereldoorlog. Sinds december 2022 hebben de Russische troepen slechts 1,3 procent extra Oekraïens grondgebied veroverd. De uitputtingsslag suggereert dat 2026 ofwel een trage vooruitgang, ofwel een soort overeenkomst zal brengen. Maar er zijn nog twee andere scenario’s mogelijk: een ineenstorting van het Oekraïense front of de politiek, geholpen door subversieve activiteiten van het Kremlin, of een ineenstorting van de Russische economie doordat luchtaanvallen de olie-industrie lamleggen. Beide scenario’s zouden enorme gevolgen hebben voor Europa en de wereld.
SAF vs. RSF in Soedan
De Sudanese Armed Forces (SAF) en de Rapid Support Forces (RSF) blijven verwikkeld in hevige gevechten. De paramilitaire RSF controleert een groot deel van Darfur en West-Soedan, terwijl de SAF de hoofdstad en de oostelijke regio’s in handen heeft. Miljoenen burgers zijn op de vlucht en velen lijden honger. Het conflict, Afrika’s grootste humanitaire crisis, zal waarschijnlijk voortduren, aangewakkerd door steun van Egypte, dat de SAF steunt, en de Verenigde Arabische Emiraten, waarvan vermoed wordt dat ze achter de RSF staan. Maar als de achterban van beide partijen tot bezinning komt, zou een akkoord mogelijk zijn – en potentieel lucratief. Voor een ambitieuze vredestichter als Donald Trump biedt Soedan zowel rijkdom (goud, olie en een strategische kustlijn) als de kans om een einde te maken aan wat misschien het dodelijkste lopende conflict ter wereld is.
India vs. Pakistan
De twee met kernwapens uitgeruste aartsvijanden zijn onlangs na een dodelijk incident weer van de rand van de afgrond teruggehaald, maar hun onderliggende conflict blijft onopgelost. In april 2025 leidde een aanslag in India waarbij 26 toeristen omkwamen tot de ernstigste crisis in jaren, met grensoverschrijdende aanvallen en meer dan 50 doden langs de bestandslijn in Kasjmir, vooraleer een staakt-het-vuren werd afgekondigd. Veldmaarschalk Asim Munir versterkt zijn greep op de macht in Pakistan en de snelle economische groei van India vergroot de conventionele militaire kloof. Met een vijfde van de wereldbevolking op hun grondgebieden, is het handhaven van de vrede van groot belang. Twee factoren zullen dat bemoeilijken. Amerika, dat vaak bemiddelt tussen de twee landen, heeft India van zich vervreemd in een tarievenoorlog. En in hun jongste ruzie toonden de twee landen zich minder terughoudend dan in het verleden.
Venezuela vs. Guyana vs. VS
In haar nieuwe focus op veiligheid in ‘ons halfrond’ heeft de regering-Trump troepen verzameld voor de kust van Venezuela, de militaire oefeningen uitgebreid en kleine boten aangevallen die volgens haar drugs vervoeren. Het ultieme doel is wellicht de val van het regime van Nicolás Maduro, hoewel het onduidelijk is hoeveel geweld Amerika bereid is daarvoor te gebruiken. Luchtaanvallen zijn waarschijnlijker dan een invasie. Trump zou zelfs speciale troepen kunnen inzetten, als hij een kans ziet om Maduro gevangen te nemen of te doden.
De president van Venezuela heeft geen gebrek aan vijanden. Onlangs heeft hij de eeuwenoude aanspraak van Venezuela op twee derde van het grondgebied van buurland Guyana – de olierijke regio Essequibo – opgevoerd. Ondanks het verbod van het Internationaal Gerechtshof heeft Venezuela in mei 2025 illegale gouverneursverkiezingen gehouden voor ‘Guyana Esequiba’, waarbij bestuurders werden gekozen voor een gebied dat het niet controleert. Maar nu zou elke stap van Venezuela tegen Guyana ongetwijfeld leiden tot een confrontatie met Amerika.
Congo vs. Rwanda
Decennialange spanningen over etnische grieven en de minerale rijkdommen in Oost-Congo dreigen uit te monden in een volledige oorlog. Onder leiding van dictator Paul Kagame heeft Rwanda in 2025 de M23-rebellen bewapend, bevoorraad en aangestuurd bij de verovering van Goma, een belangrijke stad in de Democratische Republiek Congo, en voor de zekerheid ook eigen troepen gestuurd. De regio die M23 nu controleert in Congo is ongeveer het dubbele van Rwanda’s grondgebied. Een overeenkomst die in het Witte Huis werd ondertekend tussen Kagame en Felix Tshisekedi, de president van Congo, vermeldt hen niet. Ook Oegandese troepen hebben hun activiteiten in Congo opgevoerd – als ‘veiligheidspartners’ van de zwakke Congolese regering – omdat ze zich zorgen maken over M23, dat tegen hun lokale bondgenoten vecht.
Goud is een deel van de aantrekkingskracht. Rwanda, dat zelf weinig goud heeft, is op mysterieuze wijze een belangrijke exporteur geworden. Ook olie, gas en mineralen zoals kobalt, cruciaal voor de productie van batterijen, spelen een rol.
Israël vs. Hamas
Zal het fragiele bestand standhouden? Gaza ligt in puin en telt tienduizenden doden. Israëlische troepen controleren nog altijd de helft van het gebied en Hamas moet nog ontwapenen. Hoe gruwelijk het ook zou zijn, een hervatting van de oorlog is niet ondenkbaar. Beide partijen hebben elkaar al beschuldigd van schendingen van het staakt-het-vuren. Maar als Trump vasthoudt aan zijn vredesplan en als de betrokken partijen meewerken, is er ook hoop. Als er een internationale vredesmacht komt, kan de wederopbouw eindelijk op grote schaal beginnen. De ontheemde Gazanen zouden dan kunnen terugkeren naar wat er van hun huizen over is. Voorlopig is het meest waarschijnlijke scenario echter grimmig vertrouwd: een verdeeld gebied, lijdende Palestijnen en een pauze in het geweld die standhoudt – tot die eindigt.
