‘Geen ruimte voor bricoleerwerk in de gezondheidszorg’

In stormweer heeft elk schip baat bij één kapitein die de koers uitzet, zegt Trends-redacteur Roeland Byl.

België kent een stijgend aantal patiënten met het nieuwe coronavirus, maar heeft nog steeds geen nieuwe regering. Voorlopig levert ons land goed werk in het indijken van de coronadreiging. Maar de eerste barsten in het front tegen irrationele paniek worden zichtbaar. Zo legde Olivier Maingain (Défi), de burgemeester van Sint-Lambrechts-Woluwe, leerkrachten en leerlingen die terugkeren uit risicogebieden, huisarrest op. Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) en Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V) noemden de maatregel buiten proportie. Brussels minister-president Rudi Vervoort (PS) benadrukt dan weer de noodzaak van overleg op alle niveaus.

Exemplarisch voor ons nationaal surrealisme is hoe het politieke bestuur in de gezondheidszorg verdeeld is over een stuk of acht excellenties. Zeker de zesde staatshervorming heeft de zaken ingewikkelder gemaakt. In het regionalistische milieu is dat een reden om confederalisme te bepleiten. Sommige liberale politici zien er daarentegen een argument in om een herfederalisering van de zorg op de agenda te zetten.

Inhoudelijk staat de gezondheidszorg voor grote uitdagingen en niemand kan ontkennen dat er groeiende verschillen in de medische praktijk zijn. De betaalbaarheid van de Belgische gezondheidszorg staat bovendien al jaren onder druk. De prestatiegedreven en ziekenhuisgerichte praktijk veroorzaakt een oplopende factuur, maar de bevoegdheidsversnippering maakt het moeilijker een adequaat antwoord te bieden op de uitdagingen.

Wie de coronacrisis wil aangrijpen om een nieuwe staatshervorming op de agenda te zetten, moet beseffen dat de staatshervormingen van de afgelopen decennia de overheidsuitgaven steevast hebben doen stijgen. Homogene bevoegdheidspakketten zijn een must in de zorg, maar het gat in de staatskas laat geen ruimte voor nog een rondje geïmproviseerde bricolage.