‘Geen blinde fiscale cadeaus’

Als kankeronderzoek of mantelzorg minder subsidies krijgt, omdat mensen liever de opvang van zwerfkatten steunen, loopt er iets grondig verkeerd. Dat zegt Trends-redacteur Hans Brockmans.

De Vlaamse regering wil af van het duolegaat. Dat is een legaat aan een liefdadigheidsorganisatie die een deel van de erfenis doorstort aan een persoon. Die laatste ontloopt zo een erfbelasting die kan oplopen tot 50 procent.

De afschaffing van het duolegaat is terecht. Organisaties die leuren met fiscale constructies voor een nobel doel, het is geen prettig zicht. Personen die zulke organisaties misbruiken, louter om een verre neef een belastingvoordeel te geven, het is zelfs wat pervers. Het is echter de vraag of de constructie moet worden vervangen door een nieuw belastingvoordeel.

The Economist bijvoorbeeld is een tegenstander van zo’n vrijstelling. Het verwijst naar de Britse liberale premier William Gladstone, die in 1863 in het parlement zei dat elke fiscale vrijstelling neerkomt op “een lastenverlaging voor A ten koste van B”. Het kan niet dat arbeiders en hun gezinnen meer worden belast, opdat rijke schenkers hun “geloofwaardigheid en respect” kunnen opkrikken.

Uiteindelijk onttrekken de schenkers via de fiscus geld aan de staatskas om hun favoriete thema te spijzen. Als kankeronderzoek of mantelzorg minder subsidies krijgt, omdat mensen liever de opvang van zwerfkatten steunen, loopt er iets grondig verkeerd.

Blinde fiscale cadeaus zijn dus af te raden. Er is een tussenweg. De overheid kan de fiscale subsidie inzetten als een hefboom voor een beperkte te onderhandelen lijst van caritatieve organisaties. Die moeten periodiek worden gescreend op hun efficiëntie en transparantie. Dat bevordert niet alleen de financiën van de goede doelen, maar ook de kwaliteit ervan. Daar wordt iedereen beter van.