‘Financiële crises, hoge inflatie, cybercriminaliteit, privacywetgeving en klimaatrampen maken van de financiële sector steeds meer een politieke business’

Een ‘hogere’ bankbediende bij de elitaire private bank Coutts besliste de bankrekening van Nigel Farage, de notoire voorzitter van de brexitpartij, te schrappen. Je bent niet zomaar klant bij Coutts. Daarvoor moet je ofwel 3 miljoen pond spaarcenten hebben, ofwel voor 1 miljoen pond lenen of investeren. Farage voldeed aan geen van die voorwaarden. Dat hij plots door de bank werd uitgesloten, was volgens Farage nochtans uitsluitend te wijten aan zijn politieke standpunten. In een gelekte interne nota van de bank stond dat hem als klant houden “niet langer compatibel was met haar inclusieve organisatie”. Hij zou volgens de bank extremistische taal gebruiken vol xenofobe en racistische haat.

Op aandringen van verscheidene rechtse politici, onder wie de Britse premier Rishi Sunak en minister van Financiën Andrew Griffith, werd niet lang na die gebeurtenis Alison Rose ontslagen. Zij was de CEO van NatWest, de moederbank van Coutts. Intussen is ook Peter Flavel, de CEO van Coutts, opgestapt. De Britse minister van Financiën houdt er deze visie op na: “Ik hoop dat de hele financiële sector hieruit leert. De rol van de sector is de klanten goed en eerlijk te bedienen – en niet hun te vertellen hoe en wat ze moeten denken.”

Het contrast met de benadering van de zedendeliquent Jeffrey Epstein is groot. Jes Staley, de CEO van Barclays bank, en Paul Barrett, de CEO van de private bank van Citi, werden net tot ontslag gedwongen omdat ze rekeningen hadden geopend voor Epstein. Tientallen slachtoffers van Epstein en de overheid van de Maagdeneilanden zijn een proces gestart tegen JP Morgan en Deutsche Bank omdat ze Epstein bancaire diensten hadden verleend.

In het eerste geval moesten CEO’s van banken opstappen omdat ze weliswaar technische redenen hebben om een klant te weigeren, maar de fout maakten intern te communiceren over het contrast tussen de waarden van die klant en hun diversiteits-, gelijkwaardigheid- en inclusiebeleid. In het tweede geval moeten ze opstappen omdat ze een klant accepteren en bedienen die in het verleden is veroordeeld voor zedenfeiten en van wie het vermoeden bestaat dat hij zijn praktijken nooit heeft stopgezet. Begrijpe wie kan, die dubbele moraal.

Het beoordelen van klanten door financiële instellingen wordt geregeld door de antiwitwaswetgeving en de rapportering rond politiek prominente personen. Beide bieden te weinig houvast. Er is meer nodig dan de vage regulering en rapportering op het gebied van ESG-waarden (environment, social en governance) om vandaag een financiële instelling te kunnen leiden zonder dat het aanvoelt als dansen op het slappe koord. Want financiële crises, hoge inflatie, cybercriminaliteit, privacywetgeving en klimaatrampen maken van de financiële sector steeds meer een politieke business, waar de media bovendien graag hun schijnwerpers op richten. Dat maakt de verleiding erg groot voor politici om kopstukken van financiële instellingen te pas en te onpas tegen de muur te zetten. Wegens hun hoge inkomsten worden die door de publieke opinie toch al als amorele graaiers neergezet.

En zo werd Alison Rose koudweg naar de uitgang verwezen. Slechts zeven uur nadat haar voorzitter en haar raad van bestuur in overleg met de Britse regering, die aandeelhouder van de bank is, het vertrouwen in haar als CEO hadden bevestigd. De Britse premier trok meteen naar de pers met de uitspraak tot op het bot te zullen uitzoeken waarom banken rekeningen van klanten sluiten wegens hun wettelijk geoorloofde, vrije mening.

De Britse rioolpers zwaaideRose uit met de woorden: “Daar gaat ze.” Als ze een Vlaamse muziekfan was geweest, had ze daar vermoedelijk aan toegevoegd: “En zoveel lelijkheid heb ik nooit verdiend.”