‘Fed dreigt zich te verslikken’

De Fed voert momenteel een opportunistisch verkrappingsbeleid door, met alle gevolgen van dien. Dat zegt Joachim Fels, hoofdeconoom van vermogensbeheerder PIMCO.

Meteen na de Amerikaanse presidentsverkiezingen ging het er vrolijk aan toe op de obligatiemarkten. Ondertussen is dat optimisme helemaal verdampt, en de inflatieverwachtingen zakten weer door hun hoeven.

Daar zijn een aantal redenen voor. De kans dat de Amerikaanse overheid snel investeringen aankondigt om de groei te stimuleren, is bijvoorbeeld afgenomen. En ook de olieprijzen – die de inflatieverwachtingen vaak een duw in de rug geven – krabbelen slechts langzaam op.

De ontgoochelende inflatiecijfers zijn de belangrijkste reden voor het gefnuikte optimisme. De Fed beschouwt de inflatiedip echter als een tijdelijk fenomeen. Volgens de centrale bank zal de lage werkloosheid de inflatie vroeg of laat aanjagen. Maar die redenering is volgens ons niet waterdicht

Bij PIMCO vragen we ons waarom de Fed zich zo vastklampt aan het terugdraaien van het steunbeleid. Een mogelijke verklaring is dat als de kortetermijnrentes voor lange tijd laag blijven, dat al te negatieve neveneffecten heeft op financiële sector. Het merendeel van mijn collega’s bij PIMCO kunnen zich daar wel in vinden.

Anderen sluiten zich aan bij de neo-Fischerianen. Die baseren zich op de vergelijking van Irving Fisher uit 1930, waarbij de nominale rente gelijk is aan de som van de reële rente en de (verwachte) inflatie. Volgens de neo-Fisherianen kan de Fed de reële rente maar voor een beperkte tijd beïnvloeden, daarna neemt de markt het over.

Als de reële rente dan stijgt, en de nominale rente blijft gelijk, moet de verwachte inflatie naar beneden. In de omgekeerde richting gaat de vergelijking ook op: als de Fed de nominale rente verhoogt, en de reële rente blijft gelijk, zal de inflatie moeten volgen.

Een derde reden is dat de Fed meer beleidsruimte wil creëren door te rente te verhogen. Maar als de Fed de rente nu te ver zou opdrijven, kan de centrale bank ook een recessie veroorzaken.

Het bewerkstelligen van financiële stabiliteit, is voor mij het sterkste argument. Als de rente te lang laag blijft, legt dat de kiem voor een nieuwe financiële crisis. Het is dus beter om de drank tijdig aan de kant te schuiven voor het feestje uit de hand loopt.

Wat de reden ook moge zijn: de Fed voert momenteel een opportunistisch verkrappingsbeleid door, met alle gevolgen van dien. De centrale bank riskeert namelijk dat de inflatieverwachtingen onder haar doel in beton gegoten raken, als ze met deze inflatie al de rente verhoogt en haar balans inkrimpt. Sommigen maken ze zich daar niet zo druk om. Wat maakt het tenslotte uit of de inflatie nu op 2%, 1,5% of op 1% koerst?

Wel, het maakt eigenlijk ook niet zoveel uit, tot het dat wel doet. Zolang de economie groeit, is een lage inflatie geen punt. Maar wanneer een volgende recessie toeslaat – en hier zit de angel – is er slechts een kleine veiligheidsmarge die beschermt tegen deflatie. Met de kerninflatie op 1,5%, in een economie met nagenoeg volledige werkgelegenheid, zijn we slechts één grote tegenslag verwijderd van een deflationaire schok. Het risico dat de Fed zich uiteindelijk ernstig verslikt in haar eigen opportunistische verkrappingsbeleid is dan ook aanzienlijk.