De 59-jarige econoom Mark Carney wordt de nieuwe leider van de Canadese Liberale Partij en bijgevolg de nieuwe premier van Canada. De ex-gouverneur van de Bank of Canada en de Bank of England volgt Justin Trudeau op, die begin januari aankondigde een stap opzij te zetten als partijleider en premier nadat de druk op zijn positie onhoudbaar was geworden. Carney is een politieke nieuweling, maar spreekt meteen duidelijke taal richting Donald Trump.
Mark Carney haalde het bij de partijverkiezingen met 85,9 procent van de stemmen van zijn belangrijkste rivaal Chrystia Freeland. Hij gold vooraf als de grote favoriet en onderscheidde zich tijdens de race om het partijleiderschap met een op de economie gerichte, centristische agenda.
Carney zal dus ook tijdelijk de rol van premier op zich nemen in afwachting van de langverwachte verkiezingen in het land. De precieze datum daarvan is nog niet bepaald. Verwacht wordt dat Carney deze week wordt beëdigd als premier.
Politieke nieuweling met veel financieel-economische ervaring
Met Carney krijgt Canada een atypische premier aan het roer. De vijftiger is de eerste premier van Canada die voordien geen parlementslid was en over geen regeringservaring beschikt. Waarin hij wel ervaring heeft, is financieel-economisch beleid in turbulente tijden: Carney was gouverneur van de Bank of Canada (2008-2013) tijdens de globale crisis op de financiële markten en vervolgens, als eerste niet-Brit, gouverneur van de Bank of England (2013-2020) tijdens de brexitonderhandelingen.
In de woorden van Carney zelf luidt het dat dit dan ook “allesbehalve gewone tijden” zijn. “Het systeem dat door onze ouders is opgezet, heeft goed gewerkt voor ons. Maar die goede, oude tijd is voorbij”, verklaarde hij eerder al.
Biografie van Mark Carney
Mark Carney werd geboren in het kleine, afgelegen stadje Fort Smith, in de Northwest Territories, dichtbij de Noordpool, als zoon van twee onderwijzers. Hij groeide echter op in Edmonton, in Alberta, en was net als veel Canadezen dol op hockey. De vader van vier dochters studeerde af aan het Amerikaanse Harvard en het Britse Oxford. Hij verdiende onder meer zijn brood als investeringsbankier bij Goldman Sachs alvorens gouverneur te worden van de Bank of Canada en daarna de Bank of England.
Carney straalt volgens velen een “geruststellend imago” uit en heeft de reputatie een technocraat te zijn die misschien wat charisma mist, maar die elk woord dat hij zegt goed afweegt en zijn dossiers goed kent. Een begenadigd spreker is hij evenwel niet, en ook het Frans beheerst hij niet goed. Dat kan hem in het officieel tweetalige Canada mogelijk nog zuur opbreken.
Economie én milieu
Carney omschrijft zichzelf als een centrist die weigert om economie en milieu tegenover elkaar te stellen en presenteert zich als een man van de verandering.
De 59-jarige econoom belooft “de economie weer op de rails te krijgen” en, vooral, het hoofd te zullen bieden aan Donald Trump, wiens dreigementen “de grootste crisis van onze tijd” vormen. Het is die laatste belofte die veel Canadezen over de streep lijkt te hebben getrokken. Ze zien in hem de belichaming van een sterk Canada dat zich niet laat doen ten aanzien van de onophoudelijke aanvallen van de Amerikaanse president.
De Amerikanen moeten zich niet vergissen: in handel, net als in hockey, zal Canada winnen.
Verzet tegen Trump
Verwacht wordt dat Carney in de huidige handelsoorlog met de Amerikaanse regering van president Donald Trump Trudeau’s koers van resoluut verzet zal aanhouden. “De Amerikanen willen ons land. We mogen Trump niet laten winnen”, zei hij zondag in zijn overwinningstoespraak in de Canadese hoofdstad Ottawa.
Canada beleeft “donkere dagen, veroorzaakt door een land dat we niet langer kunnen vertrouwen”, sprak de 59-jarige econoom, maar we zullen deze uitdaging overwinnen, klonk het. Verwijzend naar de recente uitlatingen van Trump, zei hij: “We hebben dit tot het grootste land ter wereld gemaakt en nu willen onze buren dit inpikken. Echt niet!” De Amerikanen willen “onze grondstoffen, ons water, onze grond en ons land”, “zouden ze daarin slagen, dan vernietigen ze onze manier van leven.”
Hij liet tot slot verstaan dat Canada zijn heffingen op in de Verenigde Staten gemaakte producten zal handhaven “totdat de Amerikanen ons respect tonen en geloofwaardige, betrouwbare toezeggingen doen voor vrije en eerlijke handel”.
“Canada zal nooit, op geen enkele manier, deel uitmaken van Amerika,” zei Carney. “Wij hebben niet gevraagd om dit gevecht. Maar Canadezen zijn altijd klaar wanneer iemand anders de handschoen opneemt. De Amerikanen moeten zich niet vergissen: in handel, net als in hockey, zal Canada winnen.”
Gespannen betrekkingen
De betrekkingen tussen Canada en buurland Amerika zijn sinds het aantreden van Trump erg gespannen. De Amerikaanse president kondigde onder meer ongeziene importheffingen voor producten uit Canada aan en zei al meermaals dat hij het land zou willen omvormen tot de 51e staat van de VS. Dat schoot bij heel wat Canadezen in het verkeerde keelgat. Het leidde ook al tot verschillende Canadese boycotmaatregelen tegen bijvoorbeeld Amerikaanse producten.
