De Europese ministers van Financiën hebben dinsdag op een bijeenkomst in Luxemburg de tropische eilanden Anguilla, Dominica en de Seychellen van de Europese zwarte lijst van belastingparadijzen gehaald. Zo slinkt de lijst tot negen jurisdicties.
Terwijl de Pandora Papers opnieuw de schijnwerpers plaatsen op de offshore constructies om belastingen te ontduiken of te ontwijken, besloten de ministers om het Britse overzeese gebied Anguilla en de eilandstaten Dominica en de Seychellen voorlopig van de zwarte lijst te halen. Dat gebeurde nadat de Oeso besloot het transparantiebeleid van de drie jurisdicties opnieuw onder de loep te nemen, zo blijkt uit een mededeling.
Zo blijven voorlopig enkel Amerikaans Samoa, Fiji, Guam, Palau, Panama, Samoa, Trinidad en Tobago, de Amerikaanse Maagdeneilanden en Vanuatu op de lijst staan. Anguilla, Dominica en de Seychellen verhuizen naar de zogenaamde grijze lijst, waarop jurisdicties prijken die nog niet alle internationale belastingnormen respecteren, maar beterschap beloven. Onder meer Hong Kong, Maleisië, Noord-Macedonië, Qatar en Turkije staan ook op die lijst.
‘Lachertje’
Voor Oxfam vormen de beslissingen andermaal het bewijs dat de lijst niet deugt. ‘Het besluit van vandaag om Anguilla, de enige overblijvende jurisdictie met een belastingtarief van nul procent, en de Seychellen, die in het middelpunt van het laatste belastingschandaal staan, van de zwarte lijst van de EU te schrappen, maakt er een lachertje van’, klaagt beleidsmedewerker Chiara Putaturo van Oxfam EU aan.
De Europese Unie had de lijst in 2017 ingevoerd met het voornemen om jurisdicties onder druk te zetten om beter mee te werken in de strijd tegen belastingontduiking en – ontwijking. Niet enkel onder ngo’s luidt er veel kritiek op de oefening. Ook een ruime meerderheid in het Europees Parlement stelde begin dit jaar in een resolutie nog aan de kaak dat de criteria niet streng genoeg zijn en vele fiscale paradijzen buiten schot blijven.
‘In de komende maanden hebben de Europese regeringen de kans om de zwarte lijst van de EU te hervormen’, aldus Putaturo. ‘De hervorming moet de zwarte lijst geschikt maken voor het beoogde doel. Anders blijft de lijst een witwasinstrument dat de rijksten en de meest winstgevende bedrijven in staat stelt hun billijke aandeel in belastingen te blijven ontduiken.’
‘Werkt dit zoals het zou moeten? Uiteraard niet helemaal’
Eurocommissaris voor Economie Paolo Gentiloni erkende na afloop van de bijeenkomst dat de criteria voor herziening vatbaar zijn. ‘Als er strengere wetgeving kan goedgekeurd worden, dan zal ik daar altijd voorstander van zijn’, aldus de Italiaan. Hij vindt wel dat het opzet van de lijst nog steeds de te volgen weg is: als hefboom om andere landen tot strengere wetten en controles te dwingen. ‘Werkt dit zoals het zou moeten? Uiteraard niet helemaal. We weten allemaal dat belastingontwijkers en belastingparadijzen steeds nieuwe manieren vinden’.
De Pandora Papers versterken intussen de ‘vastberadenheid’ van de Commissie om voort te doen met het vorig jaar gelanceerde actieplan rond belastingontwijking en -ontduiking, zo verzekerde Gentiloni. In dat kader presenteert de Commissie voor het einde van het jaar een wetgevend voorstel over misbruik van shell companies ‘dat een heel belangrijk instrument zal worden om deze situatie aan te pakken’, besloot de eurocommissaris.
