‘Energietransitie is een blijver’

De kostprijs van de energietransitie doet zich voor het eerst echt voelen bij de consument, zegt Trends-redacteur Luc Huysmans.

De marktprijzen voor elektriciteit en gas gaan dit najaar de hoogte in, met stijgingen tussen 35 en 70 procent. Die stijging wordt onder meer gestuwd door het economische herstel en de klimmende olie- en gasprijzen. Een groot deel van de klim is te wijten aan de CO2-rechten die de elektriciteitsproducenten moeten kopen om hun uitstoot te compenseren. De prijs daarvan is in een jaar meer dan verdubbeld naar 50 euro per ton.

Daarmee doet de kostprijs van de energietransitie zich voor het eerst echt voelen bij de consument. Voor het klimaat is de hoge CO2-prijs een goede zaak. Het zal energieproducenten nog meer stimuleren om hun vervuilende productieapparaat te vervangen door groene alternatieven. Maar de CO2-kostprijs zal de komende tien tot vijftien jaar wegen op de factuur.

Daarbij stopt het niet. De Europese Commissie maakte woensdag, na het ter perse gaan, bekend hoe ze het systeem van de uitstootrechten wil verscherpen en uitbreiden. Drie denktanks becijferden dat de CO2-prijs moet stijgen naar 170 euro per ton om de klimaatdoelstellingen te halen.

De verhoogde prijzen doen veel gezinnen pijn. Volgens de Koning Boudewijnstichting heeft één op de vijf gezinnen al te kampen met energiearmoede. Er zal worden gekeken naar ondersteunende maatregelen voor de kwetsbaarste groepen. Zij moeten ook worden meegenomen in de energietransitie, zodat ook hun woningen klimaatneutraal worden. Tegelijk mag de middenklasse niet worden vergeten, die dikwijls net te veel verdient om aanspraak te kunnen maken op ondersteuning.

De energietransitie is een noodzakelijke blijver. Maar de politieke uitdaging om in nagenoeg elk Europees land een opstoot van protesten te vermijden, is levensgroot.