‘De PTB/PVDA is meer een partij van stachanovisten van de angst dan van marxisten’

De leiders van de PTB zijn een beetje zoals die irriterende passagiers die op de achterbank zitten en niet rijden, maar de hele weg commentaar geven op uw manier van rijden. Dat zegt Amid Faljaoui, directeur van de Franstalige Roulartamagazines.

Volgens de laatste peiling naar kiesintenties van RTBF en La Libre Belgique is de PTB de tweede politieke partij van Wallonië. Voor de politici uit het zuiden van het land heeft dat soort peilingen veel weg van een politieke aardbeving, ook al sussen sommigen zichzelf door te stellen dat er een verschil is tussen kiesintenties en echte stemmen.

Waarom zouden de Walen stemmen voor een partij waarvan de ideologie openlijk communistisch is, en die er bovendien al op wees dat ze niet wil regeren? Onlangs verklaarde de PTB wel dat ze bereid zijn de macht te delen met een partij die het liberaal Europa en de mondialisering verwerpt. Met dergelijke voorwaarden lijkt het weinig waarschijnlijk dat de PTB morgen in een regering stapt. Kortom, behouden de leiders van de partij, die geboren communicators zijn, liever het ministerie van het woord dan echt het zuiden van het land te besturen. De leiders van de PTB zijn een beetje zoals die irriterende passagiers – de Britten noemen ze ‘back seat drivers’ – die op de achterbank zitten en niet rijden, maar de hele weg commentaar geven op uw manier van rijden.

Vanwaar dan die stem voor de PTB, of eerder gezegd die kiesintenties? De reden is dat een deel van de bevolking bang is. Waarvoor? Zeer eenvoudig, ze is bang voor werkloosheid, bang voor onzekerheid, bang voor haar koopkracht, bang voor haar kinderen die een hardere en cynischere maatschappij zullen moeten trotseren. Een deel van de bevolking is ook bang voor Europa dat ze als ver van hun bed en elitair beschouwen, bang voor de wereld, de mondialisering en dus de andere of hij nu Syriër, immigrant of buur is. En aangezien de traditionele politieke klasse geen oog heeft voor die vrees, wordt er niet meer naar geluisterd.

Hoe legitiem ook, is die angst slechte raadgeefster. Reclameman Jacques Séguéla had gelijk toen hij schreef dat angst de vijand van moed is en de vriend van bezorgdheid. De angst, het moet gezegd worden, maakt komaf met ambitie, vernietigt het vertrouwen en maakt vooruitgang met de grond gelijk. De vrees voor zichzelf, de vrees voor de andere, de vrees om overvallen te worden, de vrees voor morgen, de vrees voor werkloosheid, de vrees voor sociaal verval, de vrees voor terrorisme, de vrees om oud te worden… Kortom, uiteindelijk voeden al die verschillende vormen van angst het handelsmerk van de PTB. De PTB is meer een partij van stachanovisten van de angst dan van marxisten.

Zoals politicoloog Alain Duhamel terecht opmerkt, zijn de leiders van de PTB eigenlijk slimme sociologen. Ze hebben begrepen dat we allemaal zonen en dochters zijn van onze voorouders de Galliërs, en dat we dus elk moment vrezen dat de hemel op ons hoofd valt. De wereld was altijd al vol onzekerheid, maar de (sociale) media verplichten ons om op het heden te focussen en laten ons het verleden vergeten. We komen net uit een eeuw die twee wereldoorlogen, waarvan één nucleaire, kende. We hebben 50 economische crisissen doorgemaakt, waarvan één planetaire. En weet u wat? We hebben dat allemaal overleefd! Zoals Jacques Séguéla het zo mooi schrijft, zijn we nu de crisis achter de rug is verplicht om de bladzijde om te draaien – alles moet nog uitgevonden worden. Laat ons ook niet vergeten dat de optimisten het vliegtuig uitvonden en de pessimisten de parachute.