De presidentsverkiezingen in de VS worden geen mooi schouwspel

Een nieuwe president, zo weinig mogelijk bloedvergieten en een nieuwe verdeelde regering, daar mogen de Verenigde Staten op hopen in 2020.

De Amerikanen bereiden zich voor op de presidentsverkiezingen. Velen zijn ervan overtuigd dat er deze keer nog meer op het spel staat dan in 2016, toen Donald Trump het haalde.

De Republikeinen, van wie het merendeel vier jaar geleden wantrouwig stond tegenover Trump, zijn nu helemaal voor hem gewonnen. De partij begint stilaan op een sekte te lijken: de verkozen afgevaardigden worden ingedeeld volgens de graad van hun loyaliteit tegenover Trump. De poging van de Democraten om de president af te zetten, zal dan ook stranden in de Senaat. Want hoewel de meeste Republikeinse senatoren geloven en afkeuren dat Trump de president van Oekraïne onder druk heeft gezet om Joe Biden, een mogelijke rivaal in de verkiezingsstrijd, in diskrediet te brengen, kan dat de meeste Republikeinse kiezers niets schelen.

Tegenstanders vrezen dat een herverkiezing Trump zou aanmoedigen zich nog minder aan te trekken van de regels dan hij tot nu toe gedaan heeft. Het zou buitenlandse bondgenoten er ook van overtuigen dat ze de Verenigde Staten niet langer als een betrouwbare partner moeten zien. Het zou bovendien het nu al wankele vertrouwen van de Amerikanen in hun democratie de nek omwringen. Die uitslag voorkomen, beweren ze, staat gelijk met Amerika redden.

Scherpe strijd

Het worden dus akelige verkiezingen. Ze kunnen het hevigste politieke geweld in Amerika uitlokken sinds de Vietnamoorlog. Toch zal dat relatief weinig kiezers beïnvloeden. De concurrerende kiezersgroepen liggen vast. Trump kan zijn grote en grotendeels blanke minderheid van kiezers niet uitbreiden en zijn tegenstanders kunnen er wellicht weinig afknabbelen. De uitslag zal beslist worden in een vijftal concurrerende staten. Trump vestigt zijn hoop op dezelfde kronkelende weg naar een meerderheid van kiescolleges als in 2016. Die liep via Florida en Ohio (die hij weer zal veroveren in 2020) en een drietal staten uit het voormalige Democratische Rust Belt-gebied (die nu niet zo makkelijk voor hem zullen bezwijken).

De kans is groot dat de Democraten Michigan en Pennsylvania heroveren. Het hevigst zal gestreden worden om Wisconsin, dat blanker en conservatiever is. De Democraten moeten zich bij de keuze voor hun kandidaat afvragen wie de grootste kans maakt om die staat binnen te halen.

De strijd voor het overwicht in de Senaat zal net zo scherp zijn. In 2020 komen 22 Republikeinse en slechts 12 Democratische zetels vrij. De Democraten zullen zetels winnen, maar waarschijnlijk niet genoeg om de meerderheid te veroveren. Ze blijven wel het Huis van Afgevaardigden in handen houden. Dat voorspelt een nog meer verdeelde regering en een impasse, wie ook in het Witte Huis belandt.