Deze week staat de podcast Tussen Wetstraat en Wall Street stil bij de problemen in de Vlaamse kinderopvang en de onduidelijkheid over de meerwaardebelasting. Stijn Fockedey (hoofdredacteur Trends Kanaal Z) en Tex Van berlaer (politiek journalist Knack) proberen niet alleen een uitweg voor beide hoofdpijndossiers te zoeken, ze vragen zich ook af hoeveel geld president Donald Trump aan zijn tweede ambtstermijn aan het verdienen is.
De problemen in de kinderopvang
Politiek journalist Tex Van berlaer schreef vorige week het coververhaal van Knack over de problemen bij de Vlaamse kinderopvang. De vorige Vlaamse regering heeft enorm geworsteld met de kinderopvang. Tegelijk waren er verschillende schandalen, waaronder een baby die in de crèche ‘t Sloeberhuisje levensgevaarlijk gewond raakte en uiteindelijk overleed. Naast een nieuw plan om het tekort en de mistoestanden aan te pakken, en 200 miljoen euro extra, werden begin vorig jaar ook nog nieuwe voorrangsregels ingevoerd. Gezinnen die minstens vier vijfde werken, krijgen daarbij voorrang.
Beluister de podcast integraal hier of lees hieronder verder:
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
“Het Grondwettelijk Hof heeft op 30 april die voorrangsregels vernietigd, omdat ze discriminerend beleid in de hand werken”, zegt Tex Van berlaer van Knack. “Het speciale is dat men in de vorige beleidsperiode eigenlijk al wist dat het ging mislukken. De vorige Vlaamse regering had al adviezen opgevraagd van de Raad van State en van de SERV. Dat is een overlegorgaan van de Vlaamse werkgevers en vakbonden. Zelfs zij zeiden: ‘Pas daar mee op, het is geen goed idee.’ Niet juridisch, maar ook niet economisch. Mensen in een kwetsbare positie, onder wie ook veel mensen die halftijds werken, zouden hun voorrang verliezen. Dat zou alleen maar schade berokkenen aan de economie.”
Vlaams minister van Welzijn Caroline Gennez heeft nu de zeer moeilijke taak om de voorrangsregels aan te passen. Maar de voorrangsregels volledig afvoeren is geen optie, volgens Van berlaer: “Het is heel eenvoudig, er is te weinig plaats. Minister Gennez zegt dat voorrangsregels in een ideale wereld niet nodig zijn. Het is wel zo dat de vorige en de huidige Vlaamse regering het plaatstekort proberen weg te werken met forse investeringen. De experts die Knack heeft gebeld, zeggen dat er 30.000 plaatsen te kort zijn. Met de extra investeringen die nu beloofd zijn, kunnen we slechts 10.000 extra plaatsen creeren. Dan zijn er nog altijd 20.000 te kort. Er zijn ook nog andere problemen, zoals de verhouding tussen kinderen en begeleiders, het verschil in verloning, de verschillende statuten, enzovoort. Jochen Devlieghere, een expert van de UGent, zegt dat politici eerlijk moeten zijn en zeggen dat we minstens tien jaar nodig hebben, misschien zelfs vijftien jaar om die problemen op te lossen. Dat is geen gemakkelijke boodschap, maar het geeft tenminste een perspectief.”
Nieuwe bom onder de meerwaardebelasting
Van de kinderopvang naar een ander hoofdpijndossier, maar dan op federaal niveau. Trends bracht deze week een uitgebreid verhaal over de meerwaardebelasting. In het federale regeerakkoord staat een algemene meerwaardebelasting van 10 procent op financiële activa: dat gaat over klassieke beleggingen, zoals beursgenoteerde aandelen, maar ook over participaties of aandelen in alle andere bedrijven. Collega Jozef Vangelder sprak onder meer met specialisten van de Vlerick Business School die elk jaar peilen naar de Belgische overnamemarkt. Zij maken zich grote zorgen over de formule die gehanteerd wordt in het voorstel van federaal minister van Financiën Jan Jambon. Alle niet-beursgenoteerde bedrijven zouden worden gewaardeerd op het eigen vermogen plus 4 keer de operationele kastroom (ebitda).
“Bedrijven worden niet volgens een vaste formule gewaardeerd”, zegt hoofdredacteur Stijn Fockedey. De ebitda is inderdaad een klassieke parameter, maar daar zit veel speling op. In de berekening van de waardering van groeibedrijven, zoals tech- of biotechbedrijven, kan de ebitda veel meer worden doorgerekend. Klassieke bedrijven krijgen een lagere multiple voor hun ebitda. De formule in het voorstel van minister Jambon is eigenlijk nadelig voor die groeibedrijven. De kans bestaat dat ook die formule juridisch aangevochten zal worden, net als de voorrangsregels in de Vlaamse kinderopvang.”
“Juridisch zal dat zeer complex worden, maar er is ook het nadelige effect op de competitiviteit”, zegt Stijn Fockedey. “België is nu aantrekkelijk voor buitenlandse investeerders door het gebrek aan een meerwaardebelasting. Als we die meerwaardebelasting niet goed implementeren, worden die groeibedrijven eigenlijk minder aantrekkelijk. Dan komt er minder geld in die bedrijven en zullen we uiteindelijk toch minder competitief zijn. Dan zullen die bedrijven niet snel genoeg kunnen groeien of in een veel te vroeg stadium voor een appel en een ei verkocht worden.”
Jumbojet als vroeg vaderdagcadeau
Qatar wil de Amerikaanse president Donald Trump een jumbojet ter waarde van 400 miljoen dollar schenken. “Trump omschreef het zelf als een hele lieve daad van Qatar”, zegt Tex Van berlaer. “Hij zei ook dat we er helemaal geen poging tot omkoping in mochten zien, maar zelfs bij de Republikeinen begint er nu toch zeer veel onvrede te komen. Het is zeker ook speciaal dat Trump de jet later naar zijn stichting voor zijn presidentiële bibliotheek zou mogen doorsluizen.”
De jet betekent dat het persoonlijke vermogen van Donald Trump nog kan aangroeien met enkele honderden miljoenen dollars. “Trump is waanzinnig rijk aan het worden in zijn tweede ambtstermijn. In een jaar tijd is zijn vermogen verdubbeld tot 5 miljard dollar. Vooral dankzij zijn eigen cryptomunt en zijn aandelen in Truth Social. Die socialemediasite is op papier meer dan 2 miljard dollar waard, maar draaide vorig jaar nog 4 miljoen dollar omzet en had een verlies van 400 miljoen dollar. Als je de formule van Jan Jambon zou toepassen, dan zou dat bedrijf bijna niks waard zijn.”