De Arco-oplossing gewikt en gewogen

‘De regering-Michel bereikte begin deze week een akkoord in het dossier van de beursgang van Belfius en de vergoeding voor de Arco-coöperanten. Dat kan ook voor de belastingbetaler goed nieuws zijn.’ Dat zegt Trends-redacteur Patrick Claerhout.

De regering-Michel sloot begin deze week een deal, naast de begroting en het arbeidskader, over Belfius en Arco. 30 procent van de aandelen van de bank zullen naar de beurs gebracht worden, goed voor een geschatte opbrengst van minstens 2 miljard euro. Daarnaast wordt er een dading opgezet die de misleide Arco-coöperanten een vergoeding van 600 miljoen euro oplevert.

Dat het management van Belfius groen licht krijgt voor de beursgang is een goede zaak voor de bank. Het project van de beursintroductie had bij Belfius de voorbije jaren een hele dynamiek op gang gebracht, maar die was de voorbije maanden een beetje stilgevallen door de onzekerheid rond de timing. Nu kan de bank verder, met een duidelijk toekomstperspectief.

Tegelijk met de beursintroductie wordt er een dading gesloten met de Arco-coöperanten. Zij participeerden onrechtstreeks in Dexia Bank België, het huidige Belfius. De coöperatieve deelbewijzen van Arco werden hen aangepraat als veilig, maar bleken na de opsplitsing van de Dexia-groep waardeloos. Daarvoor zouden ze nu in totaal 600 miljoen euro schadevergoeding ontvangen.

Op die manier wordt de potentiële Arco-schadeclaim van 1,6 miljard euro (zo groot is het verlies van de coöperanten) met een miljard euro verminderd. Dat is een miljard in het voordeel van Belfius bij de waardering die zakenbanken maken naar aanleiding van de beursgang. Bovendien maakt de bank een goede beurt bij een belangrijke groep particulieren en organisaties, die vaak nog altijd klant zijn.

Door een dading te sluiten wordt de weg vrijgemaakt voor een succesvolle beursintroductie. Een waardering van 7 miljard of één van 9 miljard euro, dat maakt een heel verschil voor de staatskas.

De Belgische staat is van plan een deel van de opbrengst van de beursintroductie van Belfius in een fonds te storten. Dat fonds onder de auspiciën van de Federale Participatie en Investeringsmaatschappij (FPIM) zou dan de Arco-coöperanten vergoeden. Het fonds wordt voorts gespijsd met een bijdrage van beweging.net (Arco was de financiële arm van beweging.net, nvdr), de opbrengst van de vereffening van Arco, aangevuld met een commerciële geste van Belfius ter waarde van minstens 50 miljoen euro.

Stuitend voor de meeste waarnemers is dat de hoofdverantwoordelijke in het Arco-debacle, de werknemersorganisatie beweging.net (het vroegere ACW), ogenschijnlijk met een minimale bijdrage aan de Arco-regeling wegkomt (amper 35 miljoen euro). Ogenschijnlijk, want het financiële verlies dat beweging.net en aanverwante organisaties zelf aan de teloorgang van hun Arco-holding leden, mag op vele honderden miljoenen euro’s geschat worden.

Maar hoe dan ook, in de volgorde van verantwoordelijkheden staat beweging.net duidelijk op de eerste plaats. De beweging heeft haar leden, net als de bank haar klanten, misleid. Daar heeft ze intern een zware financiële tol voor betaald, maar tegelijk heeft ze heel weinig medeleven voor de Arco-coöperanten betoond. Voor een organisatie die zichzelf sociaal en maatschappelijk geëngageerd noemt, is dat onbegrijpelijk.

Blijft de vraag of de uitgewerkte regeling door Europa zal aanvaard worden. Want als de overheid het gros van de 600 miljoen euro schadevergoeding voor de Arco-coöperanten zelf op tafel legt, is er dan geen sprake van staatssteun? Het lijkt er sterk op, maar de Belgische staat maakt zich sterk dat het over de regeling geen voorafgaandelijk akkoord van Europa nodig heeft.

Vicepremier Kris Peeters (CD&V) had daar deze morgen in het programma De Ochtend op Radio 1 een technische verklaring voor: “Er is geen sprake van staatssteun, we vergoeden alleen natuurlijke personen, geen rechtspersonen of vennootschappen. We zullen Europa informeren maar een voorafgaandelijk akkoord is niet nodig. Geen enkele vennootschap gaat hier een voordeel uit halen.”

De regering-Michel lijkt een beredeneerde gok te doen. Helemaal koosjer is de uitgewerkte oplossing niet. Maar ze heeft het voordeel dat de beursgang van Belfius niet langer belemmerd wordt, en dat Europa begrip kan hebben voor de eerder gemaakte compensatiebeloftes.

Europa heeft vorig jaar in Spanje en Italië immers al vergoedingsconstructies voor misleide particuliere klanten aanvaard. Bij de falende Banco Popular in Spanje werd het achtergestelde schuldpapier dat de bank massaal aan haar klanten had verkocht omgezet in obligaties van overnemer Banco Santander. En ook bij de Italiaanse banken Banca Veneto en Banca Popolare di Vicenza werden, met overheidsgeld, constructies opgezet om ervoor te zorgen dat Italiaanse gezinnen geen euro verloren aan het opdoeken van de banken.

Volgens Peeters zullen de Arco-gedupeerden eind oktober een voorstel in de bus krijgen. “Tegen dan moet een loket operationeel zijn waar de coöperanten zich kunnen aanbieden”, zei de vicepremier. Verwacht wordt dat Belfius de organisatie van dit loket voor zijn rekening neemt. Coöperanten zouden 40 procent van de waarde van hun Arco-investering terug krijgen. Maar over de precieze bedragen en de timing van de uitbetaling blijft onduidelijkheid bestaan.