CST bespaarde Frankrijk, Italië en Duitsland heel wat ziekenhuisopnames, doden en welvaartsverlies

De gecontesteerde covid-certificaten hebben hun nut bewezen in Frankrijk, Italië en Duitsland, becijferde de denktank Bruegel in een pas gepubliceerde studie.

Covid-certificaten, in België ook bekend als het Covid Safe Ticket (CST), zijn in het leven geroepen om de transmissie van het virus te beperken. “Maar de grootste bijdrage van covid-certificaten ligt in het stimuleren van de vaccinatiegraad”, schrijven de auteurs van de studie. “Nu de vaccins voldoende beschikbaar zijn, wordt de vaccinatiegraad in grote delen van de wereld vooral afgeremd door mensen die een vaccin weigeren. De impact van covid-certificaten op de vaccinatiegraad, het aantal ziekenhuisopnames en op de economie is nog niet onderzocht.”

In juni 2021 introduceerde de Europese Unie het covid-certificaat om reizen binnen de EU mogelijk te maken. Heel wat landen, waaronder ook België, hebben de certificaten ook ingezet voor binnenlands gebruik, waarbij enkel mensen die kunnen aantonen dat ze of voldoende gevaccineerd, of genezen of recent getest zijn, toegang krijgen tot publieke plaatsen, de horeca of andere plaatsen waar mensen samenkomen. Het covid-certificaat oefent dus zachte dwang uit op mensen om zich te laten vaccineren.

Bruegel onderzocht wat de introductie van covid-certificaten in de zomer van 2021 betekende voor de vaccinatiegraad, en op die manier ook voor de volksgezondheid en de economie, in Frankrijk, Italië en Duitsland. “In Frankrijk is de vaccinatiegraad in de tweede helft van 2021 met 13 procentpunt gestegen dankzij het gebruik van covid-certificaten. In Italië gaat het om 9,7 procentpunt en in Duitsland om 6,2 procentpunt”, berekende Bruegel.

De vaccinatiegraad kreeg dus een stevige boost in deze drie landen, wat zich ook vertaalde in minder ziekenhuisopnames, minder opnames op intensieve zorgen en minder doden. “In Frankrijk schatten we het aantal vermeden hospitalisaties op 32.065 en het aantal vermeden doden op 3.979. In Duitsland zijn 1.133 doden en in Italië 1.331 doden vermeden”, aldus de auteurs. “Het positieve effect van de hogere vaccinatiegraad wordt ook steeds groter in de loop van de tijd. In de laatste week van 2021 zou het aantal ziekenhuisopnames in Frankrijk 46 procent hoger gelegen hebben.”

Dankzij de hogere vaccinatiegraad werden ook heel wat opnames op intensieve zorg vermeden, wat zeer belangrijk is, omdat de capaciteit van intensieve zorg in heel wat landen een rode lijn vormt die niet mag worden overschreden. “Eind 2021 lagen er in Frankrijk 52 mensen per miljoen inwoners op intensieve zorg. Zonder de introductie van covid-certificaten zou dat aantal op 76 gelegen hebben. Op die manier is in Frankrijk een druk op intensieve zorgen vermeden die in het verleden aanleiding gaf tot een lockdown. In Duitsland was de stijging van de vaccinatiegraad onvoldoende om een hoge bezetting op intensieve zorgen te vermijden. In Italië zou de druk op intensieve zorgen voldoende laag gebleven zijn, ook zonder de toepassing van het covid-certificaat”, besluit Bruegel.

Economische schade

De introductie van covid-certificaten beperkte ook de economische schade van de pandemie in de onderzochte landen. De schade is kleiner omdat de bewegingsvrijheid van mensen met een certificaat groter is, en omdat de lagere viruscirculatie de overheid toelaat om minder beperkende maatregelen te nemen. “Zonder de introductie van covid-certificaten zou het Franse bruto binnenlands product (bbp) eind 2021 0,6 procent lager zijn, goed voor een verlies van 6 miljard euro. In Duitsland en Italië is een welvaartsverlies van 0,3 en 0,5 procent vermeden”, berekende Bruegel.

De denktank heeft die oefening niet gemaakt voor België. Wellicht heeft de introductie van het CST hier een kleinere positieve impact gehad op de volksgezondheid en de economie dankzij de hoge vaccinatiebereidheid van de bevolking. Zeker in Vlaanderen heeft een groot deel van de bevolking zich laten prikken, CST of geen CST. In Wallonië en zeker in Brussel blijft de vaccinatiegraad wel achterop, zodat de zachte dwang van het CST aangewezen kan blijven om de vaccinatiegraad te verhogen.