Terwijl er nog volop onderhandeld wordt over de toekomst van het noodlijdende Griekenland, gaat het leven in Athene gewoon verder. Al weet geen enkele Griek wat er hem of haar te wachten staat. Trends-redacteur Jozef Vangelder ging ter plekke kijken.
Hoe is de sfeer in Athene? Merk je nog lange wachtrijen aan de bankautomaten?
Jozef Vangelder: “In het centrum zijn er praktisch elke dag manifestaties, maar daarbuiten gaat het leven gewoon verder. Druk verkeer, mensen op terrasjes, en studenten die naar hun examen trekken: de bewoners van Athene geven niet de indruk dat ze in paniek zijn. Wachtrijen aan de bankautomaten heb ik niet gezien, toch niet aan de bankautomaten die ik gepasseerd ben. Samengevat, voor wie niet beter weet, is Athene een Mediterrane stad als een andere.”
Hoe reageert de bevolking eigenlijk op de 21 voorstellen die premier Tsipras heeft voorgelegd aan Europa?
Jozef Vangelder: “De bevolking is verdeeld, lijkt het. Maandagavond was er nog een betoging van een 5000-tal pro-Europa manifestanten. Zij leggen zich neer bij de besparingen, uit vrees voor een Grexit. Dinsdagavond was het de beurt aan de tegenstanders van besparingen: een betoging van gepensioneerden doorheen het stadscentrum, waarbij zich ook een aantal vakbonden aangesloten hadden. Zij kanten zich tegen de jongste voorstellen van de regering-Tsipras. Ik schat het aantal manifestanten van dinsdagavond op zo’n 10.000, dus dubbel zoveel als maandagavond. Dat wil niet zeggen dat ook dubbel zoveel Grieken zich tegen de nieuwe voorstellen van Tsipras kanten. Op de betoging van dinsdag werd luid gescandeerd, maar – zoals ik al zei – enkele meters verder zaten mensen gewoon te genieten op een terrasje.”
Jozef Vangelder: “Mijn aanvoelen is dat Alexis Tsipras populair blijft, ook vandaag nog. Als je spreekt met Grieken, zeggen ze dat ze voor hem gekozen hebben omwille van zijn zuivere handen. De Grieken waren het cliëntelisme en de corruptie van de tradtionele politiek grondig beu. Eindelijk stond iemand op die met de oude politieke kaste geen uitstaans had. “Voorheen vroegen politici ons om belastingen te betalen, maar alleen god wist wat met het geld gebeurde,” vertelde een taxichauffeur mij. “Tsipras is anders. Wij tellen nu mee.” Vraag is hoeveel van dat krediet zal overblijven als de ‘toegevingen’ van Tsipras aan de internationale geldschieters op papier staan en ondertekend worden. Onderschat de invloed niet van de commerciële media, die veel kritiek spuien op Tsipras. Die media zijn vaak in handen van de zogenoemde oligarchen, rijke zakentycoons die goede maatjes waren met de oude politieke kaste, en die door de nieuwe regering aangepakt worden voor belastingontduiking.”
Zijn er eigenlijk Grieken die een Grexit boven een deal met de schuldeisers verkiezen? Merk je daarbij pro-Russische en/of anti-Westerse sentimenten?
Jozef Vangelder: “Er zijn Grieken te vinden die nog liever uit de euro treden dan te besparen. Op de betoging dinsdag waren er heel veel vlaggen van PAME, de vakbond van de Griekse communistische partij. “Ik vecht al vijf jaar tegen de besparingsmaatregelen,” zei een PAME-militant mij, “en ik zal niet rusten eer de maatregelen afgevoerd zijn, euro of geen euro.” Maar de communistische partij is niet bepaald een grote politieke stroming in Griekenland. In de verkiezingen begin dit jaar haalde de partij 5,5 procent van de stemmen, wat 15 parlementszetels opleverde op een totaal van 300. Echte anti-Westerse of pro-Russiche sentimenten heb ik hier nog niet opgevangen. Ik zie het Griekse volk niet meteen vallen voor de avances van Rusland, daarvoor lijken ze mij te westers ingesteld. Toeval of niet, maar op vele gebouwen zie je hier de Griekse en Europese vlag broederlijk naast elkaar wapperen.”
Hoe oogt het Griekse bedrijfsleven?
Jozef Vangelder: “Sinds het begin van de crisis is de Griekse economie met een kwart gekrompen. Dat heeft zijn tol, ook voor het bedrijfsleven. Dat merk je al in het straatbeeld van Athene. In drukke winkelstraten blijven de rolluiken her en der dicht, wegens sluiting. Er zijn veel faillissementen bij de bedrijven, en wie overblijft, draait een lagere omzet. Dat is niet alleen te wijten aan tegenvallende bestellingen. Door de crisis verhevigt de concurrentie, zodat bedrijfsleiders forse prijskortingen moeten toestaan. Een aannemer vertelde mij dat zijn omzet met twee derden was teruggevallen sedert het begin van de crisis in 2010. Toch heeft hij werk genoeg, hij en zijn mensen draaien zelfs meer uren dan tevoren. Maar de prijzen zijn ineen gestuikt. Laat ons hopen dat Griekenland een graantje kan meepikken van het prille economische herstel in de eurozone. En laat ons vooral hopen dat de Grieken in de euro blijven.”
