Arco-deal roept vooral vragen op

De Arco-regeling die de federale regering uit haar hoed tovert, roept veel vragen op. Zal Europa wel aanvaarden dat de overheid een fonds spijst met de meerwaarde van de beursgang van Belfius, om de Arco-coöperanten te vergoeden?

Het zomerakkoord dat de federale regering deze morgen bekendmaakte, bevat een regeling voor de Arco-coöperanten. Er is sprake van de oprichting van een fonds van 600 miljoen euro. Daarvan moet 400 miljoen euro van Belfius komen, de rest van de vereffening van Arco en van beweging.net, de opvolger van de christelijke arbeidersbeweging ACW.

De 400 miljoen euro van Belfius zou worden gepuurd uit de beursgang van de bank, of komen van de storting van een soort van superdividend. Een regeringsbeslissing maakt het mogelijk 50 procent van Belfius naar de beurs te brengen. De Belgische overheid betaalde 4 miljard euro in 2011 om Belfius (de toenmalige Dexia Bank België) uit de kapseizende Dexia-groep te halen. Vandaag is die bank bijna het dubbele waard, wat van een beursintroductie een bijzonder lucratieve zaak zou maken.

“Er rijzen heel veel vragen”, vindt Erik Bomans van het advocatenkantoor Deminor, dat opkomt voor een paar duizend Arco-coöperanten. “Eigenlijk is die beslissing even weinig concreet als de engagementen die de regering in het verleden heeft genomen. Er is sprake van de privatisering van Belfius, maar een timing daarvoor wordt niet gegeven. Wie gaat het fonds beheren? Vanwaar gaat het geld komen, en hoe zal het worden verdeeld? Wat is er uit de taskforce gekomen die was opgericht?”

Ongeoorloofde overheidssteun

Waarnemers zetten vooral vraagtekens bij de koppeling van de Arco-vergoeding aan de privatisering van Belfius. Als de overheid een deel van de meerwaarde die ze realiseert op Belfius in het fonds onderbrengt, kan er zoals in het verleden sprake zijn van ongeoorloofde overheidssteun.

“We moeten ervoor zorgen dat Europa met de regeling kan instemmen”, beaamt Bomans. “Deze keer moet ze juridisch waterdicht zijn.” Maar precies over de juridische onderbouw van de regeling laat de overheid iedereen in het ongewisse. En net daardoor creëert ze opnieuw onzekerheid.

Advocaat Geert Lenssens, die de actiegroep Geld terug van Arco vertegenwoordigt, wordt er zenuwachtig van: “In het verleden zouden de coöperanten worden vergoed door het garantiefonds, nu wordt het een ander fonds. Er ontbreekt een concreet tijdskader, waardoor de claim van coöperanten die zich baseren op de misleidende verkoop volgend jaar dreigt te verjaren. Ik denk dat veel mensen het zaakje niet meer vertrouwen. Straks krijgen ze te horen dat ze te laat zijn en geen aanspraak meer kunnen maken op een vergoeding.”

Gedeeltelijke vergoeding

Bomans vindt het positief dat de regering Belfius het voortouw wil laten nemen in de schaderegeling, om de zaak te depolitiseren. Maar volgens hem moet de oplossing worden gezocht in de richting van een minnelijke schikking, waarbij Belfius en beweging.net de coöperanten vergoeden voor de misleidende verkoop van zogenaamd veilige producten.

Volgens Lenssens heeft de overheid de kans laten liggen een concrete en definitieve oplossing naar voor te schuiven: “Deze zaak kan enkel worden opgelost als ze als een aansprakelijkheidskwestie behandeld wordt. Er is de aansprakelijkheid van de emittent van de Arco-deelbewijzen (beweging.net), die van de bank die de producten commercialiseerde (Bacob-Dexia-Belfius) en ten slotte die van de Belgische overheid, die het vertrouwensbeginsel heeft geschonden door meermaals te verklaren dat het geld van die mensen gewaarborgd was. Maar de enige partij waarnaar niet geluisterd wordt, zijn de slachtoffers zelf. Zij worden niet betrokken bij de onderhandelingen over een schadevergoeding. Dat is nooit vertoond.”

Met 600 miljoen euro zouden de coöperanten van Arco maar een zeer gedeeltelijke vergoeding krijgen. Dat bedrag zou ongeveer overeenkomen met 80 procent van hun initiële inleg en 40 procent van de opgebouwde waarde van de Arco-deelbewijzen. Advocaat Geert Lenssens verklaarde eerder al dat zijn klanten daarmee geen genoegen zullen nemen. Hij stuurt aan op een volledige schadeloosstelling en viseert daarbij vooral de Belgische overheid.