Zes vragen over BlackRock, Trump en de Panamadeal: wat dit betekent voor beleggers

BlackRock, ’s werelds grootste vermogensbeheerder, koopt voor 22,8 miljard dollar de havenconcessies aan beide uiteinden van het Panamakanaal van het Hongkongse CK Hutchison. Op papier een commerciële deal, maar onderhuids een geopolitiek krachtspel waar Donald Trump prat op gaat. Waarom moest CK Hutchison weg? Wat betekent dit voor BlackRock? En waarom is deze deal relevant voor beleggers? Zes vragen en antwoorden.

1. Waarom stoot CK Hutchison zijn havens in Panama af?

CK Hutchison, de holding van de Hongkongse miljardairsfamilie Li, baatte al sinds 1997 de containerhavens Balboa (aan de Stille Oceaan) en Cristóbal (aan de Atlantische Oceaan) uit. Samen verwerken die terminals ongeveer 40 procent van alle containers die via het Panamakanaal passeren. Strategisch vastgoed op een van de belangrijkste handelsroutes ter wereld.

Maar CK Hutchison raakte klem tussen Washington en Peking. Sinds de herverkiezing van Donald Trump als Amerikaanse president in november 2024 groeide de politieke druk op het bedrijf om zijn positie in Panama op te geven. In de ogen van Trump en zijn entourage was het onaanvaardbaar dat een Hongkongs bedrijf — in hun perceptie een verlengstuk van China — zulke sleutelposities controleerde. Dat CK Hutchison geen staatsbedrijf is, deed er in de Trump-logica weinig toe.

Ook in Panama was de positie van CK Hutchison wankel geworden. In 2024 oordeelde de procureur-generaal dat de concessies juridisch op losse schroeven stonden, wat de onzekerheid verder aanwakkerde. Door de havens nu te verkopen, neemt de familie Li een ruime voorsprong op eventuele juridische procedures en strijkt ze ruim 19 miljard dollar op, inclusief de aflossing van interne leningen.

Volgens bronnen van de Financial Times besloot de familie Li kort na Trumps herverkiezing al om niet alleen de Panamese havens, maar ook een groot deel van het wereldwijde havennetwerk in de etalage te zetten. Door de Panamese terminals te verpakken in een bredere deal, werd de verkoop aantrekkelijker voor grote kopers. Tegelijk kan CK Hutchison zich meer toeleggen op politiek minder gevoelige sectoren, zoals retail (met onder meer Kruidvat en ICI Paris XL in portefeuile) en telecom.

2. Waarom zijn die havens zo belangrijk voor Trump?

Het Panamakanaal is veel meer dan een stukje infrastructuur. De Verenigde Staten bouwden het kanaal, dat in 1914 werd geopend, en hielden bijna de hele twintigste eeuw de controle in handen. Pas in 1977, onder de Democratische president Jimmy Carter, werd beslist het kanaal geleidelijk over te dragen aan Panama. Die overdracht, afgerond in 1999, stootte destijds op felle weerstand bij de Republikeinen.

Het 82 kilometer lange kanaal verbindt de Stille en de Atlantische Oceaan. Ongeveer 4 procent van de wereldwijde maritieme handel en ruim 40 procent van de Amerikaanse containertrafiek passeert erdoor. In 2024 draaide het kanaal bijna 5 miljard dollar winst en was het direct of indirect goed voor bijna een kwart van de Panamese economie.

Voor Trump is het kanaal niet alleen economisch, maar ook militair van strategisch belang. Dat een bedrijf uit Hongkong er cruciale haveninfrastructuur uitbaatte, paste perfect in zijn bredere verhaal over Chinese infiltratie in de Amerikaanse invloedssfeer. “Mijn regering is begonnen met het terugnemen van het Panamakanaal”, verklaarde Trump tijdens zijn State of the Union-toespraak.

In realiteit blijft het Panamakanaal onder beheer van Panama. BlackRock neemt alleen de commerciële containerhavens over. Toch claimt Trump de verkoop als zijn persoonlijke overwinning, een signaal dat hij de Amerikaanse grip op de regio herstelt.

3. Wat koopt BlackRock precies?

BlackRock en partners verwerven 90 procent van Panama Ports Company, het vehikel dat Balboa en Cristóbal uitbaat. Maar de deal is veel breder. In totaal krijgt BlackRock de controle over 43 havens in 23 landen, goed voor 199 aanmeerplaatsen wereldwijd. De overname gebeurt samen met Global Infrastructure Partners (GIP), dat sinds 2024 deel uitmaakt van BlackRock, en Terminal Investment Limited (TIL), de havendochter van de rederij MSC.

Volgens The Wall Street Journal zitten er terminals bij in onder meer Nederland, Zweden, Mexico, Polen, Thailand en Australië. De havens in Hongkong en op het Chinese vasteland blijven in handen van CK Hutchison.

Volgens Reuters liet CK Hutchison zich bij de deal adviseren door Goldman Sachs. Door de politieke gevoeligheid en de schaal van de transactie was ook Goldman-voorzitter John Waldron persoonlijk betrokken bij de onderhandelingen. 

‘Ik verwacht hier geen Musk-effect. BlackRock blijft voor de meeste beleggers in de eerste plaats de grootste vermogensbeheerder ter wereld’

Frank Vranken (Edmond de Rothschild) over mogelijke ethische uitroom van beleggers in iShares-ETF’s

4. Welke rol speelt Panama?

De Panamese regering kijkt dubbel naar de deal. Aan de ene kant verklaarde president José Raúl Mulino op X dat “het Panamakanaal Panamees is en zal blijven”, als reactie op Trumps overnameclaims.

Tegelijkertijd liep er al maanden overleg tussen de regering-Mulino en de Amerikaanse regering over de toekomst van de containerhavens. Panama wilde de neutraliteit van het kanaal bewaken, maar was bereid om – onder Amerikaanse druk – de Chinese aanwezigheid in de havens terug te dringen. Dat overleg verliep via de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio.

Trumps eisenpakket reikt trouwens verder dan de verkoop van de havens. Hij dringt erop aan dat Amerikaanse schepen gratis door het kanaal mogen varen, omdat de VS het kanaal in tijden van oorlog moeten verdedigen. Voor Panama, dat de tolinkomsten nodig heeft voor zijn economie, is dat een netelige kwestie.

5. Wordt BlackRock nu een geopolitieke speler?

Dat is geen uitgemaakte zaak. “Dit is geen strategiewijziging waarbij BlackRock uitgroeit tot een operationele logistieke speler”, zegt Frank Vranken, hoofdstrateeg bij Edmond de Rothschild. “Het is vooral een politiek geïnspireerde investering, waar CEO Larry Fink veel goodwill mee koopt.”

De nauwe banden tussen BlackRock en Washington zijn al langer een feit. In 2008 adviseerde de vermogensbeheerder de Amerikaanse overheid bij de afwikkeling van de bankencrisis en ook tijdens de coronapandemie speelde BlackRock een sleutelrol bij de opkoopprogramma’s van de Federal Reserve. Dat BlackRock zich mengt in buitenlandse overnames met een geopolitieke lading, is wel opvallend, maar past in een bredere trend.

Zo investeert BlackRock al langer in strategische infrastructuur, van energieprojecten in Mexico tot grote tolwegen in opkomende markten. Ook bij de wederopbouw van Oekraïne speelt het bedrijf een centrale rol. Samen met de Oekraïense regering en internationale partners werkt BlackRock aan een investeringsfonds dat miljarden aan privékapitaal moet aantrekken voor de heropbouw van energie- en transportinfrastructuur.

De aankoop van de Panamese havens is dus geen alleenstaand feit. “Een unieke kans om wereldwijde infrastructuur van topkwaliteit te verwerven, die cruciaal is voor de internationale handel”, omschreef topman Fink de deal. BlackRock neemt daarbij geen operationele rol op , maar de verwevenheid tussen strategische belangen van Washington en de investeringskeuzes van BlackRock wordt wel steeds zichtbaarder.

6. Wat betekent dit voor beleggers in BlackRock?

Voor beleggers die aandelen BlackRock bezitten, of via iShares-ETF’s indirect blootgesteld zijn, verandert er voorlopig weinig. BlackRock blijft een vermogensbeheerder met ruim 11.600 miljard dollar onder beheer. Het gros van die activa zit in indexfondsen en passieve strategieën. 

Volgens Frank Vranken hoeven beleggers geen ethische uitstroom te vrezen zoals bij Tesla. “Ik verwacht hier geen Musk-effect. BlackRock blijft voor de meeste beleggers in de eerste plaats de grootste vermogensbeheerder ter wereld.”

Toch is het zonneklaar dat BlackRock niet alleen op de achtergrond de markten volgt. De deal in Panama toont dat het bedrijf bereid is om – in overleg met Washington – strategische infrastructuurinvesteringen te doen die perfect passen in Trumps economisch nationalisme. Dat opent deuren, maar kan in de toekomst ook politieke risico’s opleveren. Door zich zo nadrukkelijk te scharen achter Trumps strategie, riskeert BlackRock bij een regeringswissel in de VS onder vuur te liggen, terwijl ook China of andere landen de vermogensbeheerder als een geopolitiek instrument kunnen zien en hun markten deels ervoor kunnen afsluiten.