Ziek tijdens vakantie? Zo kun je de verlofdagen recupereren

Bijna zes op de tien Vlamingen (59%) waren al ooit ziek tijdens hun vakantie. “We worden makkelijker ziek als we rust nemen”, weet professor arbeidsgeneeskunde Lode Godderis. Sinds kort kun je die ziektedagen recupereren als verlofdagen. Hoe werkt dat?

Het merendeel van de werknemers is al eens ziek geweest tijdens een vakantieperiode, blijkt uit een onderzoek dat in opdracht van Protime werd gevoerd bij 1.000 Vlaamse bedienden. Vorig jaar was één op de zes Vlamingen (16,5%) ziek tijdens hun wettelijke vakantie. Meer vrouwen (20%) dan mannen (13%) gaven aan dat ze vorig jaar één of meerdere dagen ziek waren tijdens hun vakantie.

Lode Godderis, professor arbeidsgeneeskunde aan de KU Leuven, verklaart dat verschil als volgt: “Vrouwen oefenen vaker zorg- en contactberoepen uit dan mannen. Dat zijn jobs met andere beroepsrisico’s. Daarnaast hebben ze meer verantwoordelijkheden in het privéleven, zoals de opvang van de kinderen, én nemen ze nog steeds meer huishoudelijke taken op zich in vergelijking met mannen.”

De vrijetijdsziekte

Nog opvallender is de rol die onze leeftijd speelt: terwijl nog 20 procent van de gen Z’ers (geboren na 1997) ziek viel tijdens hun congé, loopt dat terug tot 18 procent van de millennials (geboren tussen 1981 en 1996), 15 procent van de gen X’ers (geboren tussen 1965 en 1980) en ‘slechts’ 7 procent van de babyboomers (geboren tussen 1946 en 1964).

“Dat komt omdat jongere werknemers frequenter kort ziek dan oudere werknemers”, klinkt het bij Godderis. “Als die laatsten zich ziek melden, zijn ze langer afwezig. Daar spelen verschillende factoren een rol: jongere werknemers besteden vaak wat minder aandacht aan hun gezondheid, waardoor ze gemakkelijker een verkoudheid, griep of andere infectieziekte oplopen (redenen voor kort verzuim). Daarnaast is de werk-privébalans van jongere werknemers minder in evenwicht dan die van oudere werknemers. Jongeren hebben nog niet de stabiliteit van een oudere werknemer.”

“Als we werken, dan staat ons lichaam onder stress, waardoor het alert is. Ook ons immuunsysteem is dan aangewakkerd. Als we vakantie nemen, zijn we in rust en komen aandoeningen sneller naar boven’

Lode Godderis, professor arbeidsgeneeskunde KU Leuven

Volgens Godderis is het wetenschappelijk te verklaren waarom werknemers wel vaker ziek worden tijdens een vakantie. “We worden makkelijker ziek als we rust nemen”, zegt hij. “Als we werken, dan staat ons lichaam onder stress, waardoor het alert is. Ook ons immuunsysteem is dan aangewakkerd. Als we vakantie nemen, zijn we in rust en komen aandoeningen sneller naar boven. Dat heet het omgekeerde kortjakjesyndroom of de vrijetijdsziekte.”

Zo recupereer je vakantiedagen

Wie tijdens zijn wettelijke vakantieperiode – of tijdens collectief verlof voor arbeiders – ziek wordt, kan die dagen vanaf dit jaar in ziekteverlof laten omzetten om ze later als vakantiedagen op te nemen. Elke ziektedag telt daarbij omgezet tot een verlofdag en werknemers kunnen rekenen op het normale gewaarborgd loon tijdens de ziekteperiode.

Er hangen wel enkele voorwaarden aan vast. Als eerste moet je meteen je werkgever inlichten van de ziekte en ook de plaats vermelden waar je je bevindt, ook als dat in het buitenland is. Dan heeft de werkgever de mogelijkheid om een controlearts te sturen.

Daarnaast moet je tijdig een ziekteattest bezorgen aan je werkgever. Het arbeidsreglement bepaalt in welke termijn dat moet, maar doorgaans is dat binnen de twee dagen. Belangrijk is dat de dokter – een Belgische of een buitenlandse – in dat attest de vermoedelijke duur van de ziekte vermeldt, naast de verblijfplaats. Vermeld ook in de communicatie met je werkgever dat je de intentie hebt de ziektedagen als verlof te recupereren.

Mogelijke fouten

Wanneer je fouten maakt tijdens die procedure, of je brengt het attest te laat binnen, dan kan dat gevolgen hebben. De werkgever kan weigeren de ziektedagen om te zetten naar verlofdagen of de doorbetaling van het loon tijdens de ziekteperiode kan vervallen. Het is uiteraard niet mogelijk ziektedagen die in een weekend vallen later op te nemen als verlofdagen.