De luchthaven van Antwerpen heeft van de Gewestelijke Omgevingsvergunningscommissie (GOVC) een “voorwaardelijk gunstig” advies gekregen. Dat blijkt vrijdag uit een lijvig rapport van het Departement Omgeving. Vlaams minister Zuhal Demir (N-VA) heeft tot 10 augustus om de knoop door te hakken.
“Voorwaardelijk gunstig onder voorbehoud”, luidt de eindconclusie van de GOVC, in een rapport van 150 bladzijden. Het voorbehoud heeft betrekking op de opheffing van een weg in Borsbeek, de gemeente die grenst aan Deurne, waar de luchthaven gelegen is. De weg in kwestie – de Vliegveldweg – zou in overeenstemming moeten worden gebracht met de wettelijke bepalingen.
Toch lijken er geen grote obstakels te zijn voor minister Demir om de luchthaven een nieuwe vergunning te verlenen “voor onbepaalde duur”. De GOVC is van oordeel dat “de hinder en de effecten op mens en milieu, en de risico’s voor de externe veiligheid, mits naleving van de vergunningsvoorwaarden tot een aanvaardbaar niveau kunnen worden beperkt”.
Latere openingsuren
In de 150 bladzijden overloopt de GOVC uitgebreid alle details waar de minister rekening mee kan en moet houden. Denk aan geluidsoverlast, de evolutie van elektrische vliegtuigen en de luchtkwaliteit voor buurtbewoners. Zo vraagt de GOVC bijvoorbeeld een geluiddempende wand te voorzien ter hoogte van de school gelegen ten noordoosten van het luchthaventerrein.
De luchthaven wilde initieel de huidige openingsuren voor luchtverkeer behouden, van 6.30 uur ‘s morgens tot 23 uur ‘s avonds. Daar zou vanaf 2025 een kleine verandering in komen. Vanaf 1 juni 2025 zullen commerciële lijnvluchten enkel na 7 uur ‘s morgens zijn toegelaten. Op zon- en feestdagen zullen er nog altijd geen trainingsvluchten worden gehouden, idem voor dergelijke vluchten op zaterdagnamiddag tijdens de zomervakantie. Vluchten na 22 uur moeten ook onder een bepaald geluidsniveau blijven. Voor medische vluchten en militair-politionele doeleinden zijn er uiteraard uitzonderingen.
Dat de uitbater van de luchthaven de trafiek wens te vergroten in Deurne was al duidelijk. Dat kan volgens de GOVC volledig binnen de randvoorwaarden van de milieuvergunning. De huidige omgevingsvergunning omvat alvast geen fysieke uitbreiding, dat wil zeggen geen uitbreiding van de terreinen of verlenging van de start- en landingsbaan.
Twee juridische procedures
Maar wat nog opvalt is dat de aanvraag een toevoeging omvat van voorheen niet in de milieu- en omgevingsvergunning opgenomen percelen. Het betreft de percelen waarop de RESA (Runway End Safety Area) staat. Momenteel lopen er met betrekking tot de RESA-zone twee juridische procedures.
Eén procedure heeft betrekking op de (vermeende illegale, red.) aanleg van de RESA. De rechtbank sprak sprak de luchthaven (LOM Vlaanderen) vrij in 2020, al loopt de beroepsprocedure nog. De andere procedure heeft betrekking op het gebruik van die infrastructuur. Ook daar sprak de rechtbank de LOM Vlaanderen vrij. Het openbaar ministerie heeft wel aangegeven in beroep te zullen gaan. Als de RESA vroeger niet aangepast zou zijn geweest, had de luchthaven vandaag überhaupt niet meer geëxploiteerd kunnen worden – vermits er dan niet werd voldaan aan internationale regels.
Masterplan elektrificatie
De GOVC stelt verder dat er, in dialoog met de monitoringscommissie, tegen 1 januari 2026 een masterplan elektrificatie moet komen met een duidelijke fasering. Dat plan moet worden ingediend bij de Vlaamse overheid. De voortgang van de uitvoering moet jaarlijks gerapporteerd worden in een monitoringscommissie. Een monitoringsplan omvat de luchtkwaliteit, het geluid en de gezondheid. De belangrijkste bijkomende nieuwe voorwaarde in de vergunning blijft wel het uitsluiten van vluchten tussen 23 uur en 7 uur. “Hierdoor zal het aantal ernstig gehinderden sterk worden gereduceerd.”
Tot slot zitten in het rapport ook alle belangrijke bezwaren van bijvoorbeeld buurtbewoners vervat. “De luchthaven overleeft slechts dankzij de permanente stroom van investerings- en exploitatiesubsidies”, klinkt het. “Tevens betaalt de exploitant (het Franse bedrijf Egis, red.) zeer lage concessies aan de Vlaamse overheid. Het zou logisch zijn om een scenario sluiting van de luchthaven te onderzoeken tegen 2039, de einddatum van de concessie.”
