Lobbywerk plaatsbepaling diensten

Een levering van goederen of een dienstverrichting kan enkel aan Belgische btw onderworpen zijn als zij plaatsvindt in België. Bij een levering van goederen is de vaststelling van de plaats van de levering meestal eenvoudig. Goederen bevinden zich hoe dan ook ergens. Bij diensten is de lokalisatie een heel stuk moeilijker. Neem een Spaanse onderneming die een advies bestelt bij een Nederlandse consulent, die het advies schrijft terwijl hij in het vliegtuig zit boven de Atlantische oceaan op een zakentrip van Zwitserland naar New York. Waar vindt deze dienst dan plaats? In Spanje? Nederland? Zwitserland? Amerika? Of in het niemandsland boven de oceaan?

Om deze gordiaanse knoop te ontwarren, werden vele jaren geleden op Europees niveau regels vastgelegd, die moeten uitmaken waar diensten geacht moeten worden plaats te vinden. Zij zijn erop gericht de diensten zoveel mogelijk te lokaliseren waar het werkelijke gebruik van de diensten zich voordoet. In het voorbeeld is het de Spaanse onderneming die de diensten van de Nederlandse consulent gebruikt. Het is dan ook niet onlogisch dat de dienst van de Nederlandse consulent gelokaliseerd wordt in Spanje, en dat de btw-opbrengst bijgevolg ten goede komt aan de Spaanse schatkist.

Voor de plaatsbepaling van diensten zijn vele regels van toepassing. Het gevolg is, dat de lokalisatie heel ingewikkeld is. Zij evolueert bovendien voortdurend. Zo is begin vorig jaar een nieuw pakket plaatsbepalingsregels van toepassing geworden. Dat wordt nu, vanaf 1 juli 2011 nog verder verfijnd.

Die steeds evoluerende regels laten ook zien hoe bij de vaststelling ervan achter de schermen een stevig potje gelobbyd wordt om diensten in deze of gene lidstaat te lokaliseren.

Neem bijvoorbeeld de langetermijnverhuur van wagens. Als de huurder een onderneming is, wordt de verhuur voor de toepassing van de btw gelokaliseerd in het land van de afnemer van de dienst (de huurder). Is de huurder een particulier, dan wordt dezelfde verhuur gelokaliseerd in het land van de dienstverrichter (de verhuurder). Met ingang van 1 juli 2011 wordt daaraan toegevoegd, dat dit laatste ook geldt als een onderneming wagens op lange termijn huurt om ze uitsluitend voor privégebruik ter beschikking te stellen van haar personeelsleden. Met dien verstande dat toch weer overgeschakeld wordt naar het land waar de afnemer (de huurder) gevestigd is, als de afnemer (de huurder) zijn btw-identificatienummer meedeelt aan de verhuurder (tenzij de verhuurder zou weten dat de wagens uitsluitend bestemd zijn voor privégebruik van de personeelsleden van de huurder).

Veronderstel een Belgische onderneming die een vloot wagens op lange termijn huurt in Duitsland. Die verhuur wordt dan volgens de gewone regels geacht in België plaats te vinden (land van de afnemer van de dienst). Maar met ingang van 1 juli 2011 verhuist deze dienst naar Duitsland, als de Belgische onderneming de wagens uitsluitend voor privégebruik ter beschikking stelt van haar Belgische personeelsleden. Bijgevolg zal niet langer Belgische, maar wel Duitse btw verschuldigd zijn. Met dien verstande dat de Belgische onderneming de gewijzigde regeling toch weer ongedaan kan maken, door haar Belgisch btw-nummer aan de verhuurder mee te delen: de dienst wordt dan (onder het voormelde voorbehoud) opnieuw in België gelokaliseerd, met Belgische btw-heffing tot gevolg.

Aan al dat getrek en geduw komt hoe dan ook een einde met ingang van 1 januari 2013. Want vanaf dat ogenblik wordt de langetermijnverhuur van wagens altijd gelokaliseerd in het land waar de afnemer (de huurder) gevestigd is. Vanaf 1 januari 2013 zal België dus altijd btw kunnen heffen op de langetermijnverhuur van wagens als de huurder in België gevestigd is. Ongeacht of de huurder een onderneming of een particulier is, en ongeacht ook of een onderneming de wagens wel of niet uitsluitend voor privégebruik ter beschikking stelt van haar personeelsleden.

De auteur is advocaat en hoofdredacteur van Fiscoloog.

JAN VAN DYCK

Vanaf 2013 wordt de langetermijnverhuur van wagens altijd gelokaliseerd in het land van de huurder.