Lijken in de keukenkast

Keukenhandelaar Hans Verkerk legt er in België het bijltje bij neer. Pleegde de Nederlandse moederholding NMB-Heller euthanasie, of gaat het om moord met voorbedachten rade?

Vorige week zaterdag, 24 mei 2003, werden de laatste Belgische brokstukken geruimd van keukenhandelaar Hans Verkerk. De curatoren hopen met de opbrengst van de openbare verkoop van de resterende voorraad aan zoveel mogelijk schuldeisers te voldoen. Zowat 350 particulieren moeten achter in de rij aanschuiven. Het voorschot van 30 % dat ze op hun droomkeuken hadden betaald, kunnen ze op hun buik schrijven.

Curator Hendrik Bosmans was er nochtans bijna in geslaagd om een overnemer te vinden. “Met Eurocenter hadden we een serieuze kandidaat die alle winkels en ook alle lopende contracten wou overnemen. Maar het bedrijf, dat naast keukentoestellen ook audiovisuele producten verkoopt, slaagde er niet overal in om de noodzakelijke socio-economische vergunningen te bekomen.”

De gedupeerde klanten zijn trouwens niet de enige slachtoffers van het wanbeheer bij de Nederlandse keukenboer. Dertig mensen verliezen meteen hun job. En dat is maar de eerste dominosteen die gevallen is. Mede doordat Horn Keukens, het tweede uithangbord van Hans Verkerk, zijn facturen van bijna een half miljoen euro niet betaalde, ging eerder deze maand ook al het reclamebureau Respons uit Hasselt op de fles. Een koude douche voor nog eens 22 man.

Tussen calvinisme en Mercedessen

De opgang en de val van de Nederlander Hans Verkerk leest als een spannende roman. De doe-het-zelfzaak van zijn vrouw Corry lag aan de basis van het keukenimperium dat zich in betere tijden uitstrekte over Nederland, België en Duitsland. Op het topmoment had de groep bijna 100 vestigingen, die goed waren voor een omzet van ruim 100 miljoen euro.

“Ik werk voor het bedrijf en niet voor mijn eigen rijkdom,” zei de calvinistische Verkerk in 1997 over zijn succes. “Alle middelen worden dan ook opnieuw in het bedrijf geïnvesteerd. Bovendien staan hier geen dure directeurs op de loonlijst.” Maar in dat laatste zou er al snel verandering komen.

In de voetballoges van eredivisieclub De Graafschap uit Doetinchem liep Verkerk namelijk de topman van NMB-Heller, Paul Schaling, tegen het lijf. NMB-Heller profileert zich als een onafhankelijke financiële instelling maar de moedermaatschappij, NMB-Heller Holding, is een joint venture tussen ING en GE Capital. De hoofdactiviteit van het bedrijf uit Bunnik is de financiering van werkkapitaal, en op dat moment kon Verkerk best een beetje financiële ademruimte gebruiken voor zijn snelgroeiende keukenhandel. Het kwam tot een professionele samenwerking. Eigenaardig genoeg klikte het ook meteen op persoonlijk vlak tussen de innemende Verkerk en de cholerieke Schaling, die berucht is om zijn woede-uitbarstingen en daarbij ook het vuistenwerk niet schuwt. Paul Schaling groeide snel uit tot een vertrouwenspersoon van Verkerk en eind 1999 adviseerde hij hem om keukenketen Horn over te nemen. Wat Verkerk ook prompt deed. Bij die operatie kwam plots Marc Schaling, zoon van Paul, in beeld. Voor zijn bemiddeling bij de overname claimde Schaling junior namelijk een commissie van bijna 2 miljoen euro van Hans Verkerk, en hij maakte daarna ook nog aanspraak op een managementvergoeding van bijna een kwart miljoen euro. De gebuisde rechtenstudent schafte zich meteen ook een Mercedes ML270 aan, die hij op rekening van Hans Verkerk liet zetten, sneerden intimi in de Nederlandse krant De Telegraaf.

De overname van het noodlijdende Horn was echter geen succes, en de resultaten van Hans Verkerk kleurden steeds dieper rood. Paul Schaling begon ongemakkelijk heen en weer te schuiven op zijn stoel in het hoofdkantoor van NMB-Heller, en vroeg extra garanties voor zijn openstaande kredietlijnen. Verkerk kon die niet geven en zat dus in een wurggreep. Uiteindelijk zag de charismatische ondernemer begin 2001 geen andere uitweg dan zijn bedrijf voor een appel en een ei over te laten aan NMB-Heller. De financiële instelling die zich aanvankelijk inliet met factoring is daardoor geëvolueerd tot een heuse risicokapitaalverschaffer.

Mislukking in België

In België moest Hans Verkerk al eerder de touwtjes uit handen geven. De keukenhandelaar was in 1990 in ons land neergestreken, maar het in Nederland zo succesvolle concept sloeg hier nooit aan. Acht jaar later besliste hij om de twaalf Belgische winkels over te laten aan een duo dat er 2,4 miljoen euro voor over had. De eerste man is Eric van der Paal, gedelegeerd bestuurder van de Amber Holding, die zich voornamelijk bezighoudt met projectontwikkeling. “Wij doen wel vaker investeringen in bedrijven die niet echt tot onze kernactiviteiten behoren,” zegt Van der Paal nu. “Toch was die investering meer dan een pure belegging. Op vraag van Hans Verkerk heb ik toen ook een tijdje het management van de Belgische activiteiten gedaan.”

De andere helft van de aandelen in Hans Verkerk Vlaanderen kwam in handen van… Marc Schaling, die op dat moment amper 22 jaar oud was. De activiteiten van Hans Verkerk werden in ons land voortgezet onder een BTW-nummer dat tot dan toebehoorde aan Domino, een banketbakkerij uit Antwerpen. Schaling en Van der Paal zouden later meermaals gebruikmaken van slapende vennootschappen om hun nieuwe bedrijven in onder te brengen.

De twee jonge ondernemers hadden elkaar duidelijk gevonden en bundelden hun gezamenlijke activiteiten in de koepelholding Vlaamse Investeringsgroep ( VIG). “Schaling en Van der Paal zijn twee gelijkgestemde zielen die met volle teugen proeven van het mondaine leven,” zegt een ex-werknemer. “Zo laten ze zich graag opmerken op feestjes door zich te laten voorrijden in de meest blitse wagens. Bij voorkeur door een chauffeur in uniform.”

Marc Schaling liet van zich spreken wanneer hij korte tijd nadien een grootschalige sanering van het winkelpark aankondigde waarbij alle Waalse vestigingen van Hans Verkerk sneuvelden. “De koopkracht in Wallonië is te klein,” zo verklaarde hij de drastische ingreep in De Morgen. “Bovendien vind ik geen geschikt personeel. Van de dertig sollicitanten komen er 22 met het papiertje van de sociale dienst waar ik dan een kruisje op moet zetten. Dan hebben ze weer eens gesolliciteerd.”

Eind oktober 1999 diende er zich een buitenkansje aan voor de twee kompanen. Keukenfabrikant Resocub ging failliet nadat grote klanten als Brico en Ikea afhaakten. Van der Paal rook een synergie, want als projectontwikkelaar bestelde hij wel eens vaker keukenkastjes. De Vlaamse Investeringsgroep deed het hoogste bod en was ook bereid om 120 personeelsleden over te nemen, waardoor de rechtbank van koophandel van Dendermonde de voorkeur gaf aan het overnamevoorstel van Schaling en Van der Paal. Ook Resocub werd ingebracht in banketbakkerij Domino, die korte tijd later bij gebrek aan inspiratie werd omgedoopt tot Resocub II. De nieuwe aandeelhouders zorgden meteen voor een kapitaalinjectie van bijna 2 miljoen euro, waardoor de keukenfabrikant weer overlevingskansen kreeg.

Korte tijd later stapte Eric van der Paal echter uit de Vlaamse Investeringsgroep. “Die uitstap lag al veel langer vast,” zegt Van der Paal nu. “Door de overname van de winkelketen Horn, die ook in ons land vestigingen had, zou leverancier Hans Verkerk ons gaan beconcurreren met eigen winkels. Dat kon voor mij niet door de beugel, en ik heb dan ook mijn participatie verkocht aan Hans Verkerk. Maar dat gebeurde in alle vriendschap. Ik heb nog altijd een opperbeste verstandhouding met hem.” Wanneer het bedrijf van Verkerk twee jaar later door NMB-Heller werd overgenomen, kwam meteen ook de Belgische afdeling volledig in handen van de financiële instelling die geleid werd door Paul Schaling.

De resultaten van de keukengrossier in België bleven echter ondermaats en bij NMB-Heller zagen ze de bui al hangen. Ze wilden zo vlug mogelijk af van die verliespost in hun boekhouding. Om keukenfabrikant Resocub – die nog altijd samen met de winkelketen Hans Verkerk Vlaanderen in dezelfde vennootschap was ondergebracht – niet mee ten onder te laten gaan, zonderde NMB-Heller de verliesgevende winkels van Hans Verkerk Vlaanderen af in een aparte vennootschap: VEP-wonen. Die ogenschijnlijke sterfhuisconstructie werd uitgetekend in juli 2001. Na een doodsstrijd die nog bijna twee jaar duurde, viel in april 2003 uiteindelijk het doek voor de Vlaamse poot van Hans Verkerk.

Kan Resocub overleven?

Of keukenfabrikant Resocub daarmee gered is, blijft een open vraag. De Oscar van de Export die het bedrijf in 1991 kreeg, hangt er een beetje verloren bij in de sobere ontvangstruimte op de industriezone van Erembodegem. Patrick Conters kijkt ongelukkig. Sinds november 2001 probeert hij als algemeen directeur het hoofd van Resocub boven water te houden. Negatieve publiciteit kan hij op dit ogenblik dus best missen en hij probeert dan ook de link met het failliete VEP-wonen te minimaliseren. “Met de Vlaamse Investeringsgroep hebben we dezelfde moeder, en VEP-wonen was ook een klant van ons. Het was echter een kleine klant, goed voor zowat 100.000 euro op jaarbasis, omdat VEP-wonen op de markt van de projectontwikkelaars mikte, terwijl wij nu vooral kitmeubelen produceren voor de doe-het-zelfmarkt.”

In tegenstelling tot VEP-wonen gaat het wel goed bij Resocub, wil Conters ons doen geloven. “In een dalende markt hebben we in het eerste kwartaal een omzetstijging van maar liefst 43 % gekend. Het was niet gemakkelijk, maar we hebben ondertussen het vertrouwen van de oude klanten teruggewonnen. Bovendien konden we veel nieuwe klanten verwelkomen, zoals Makro, Leroy-Merlin, Hubo en Gamma. Belangrijk is ook dat we die fors hogere omzet realiseren met 8 % minder personeel. Daarom durven we voor dit jaar rekenen op een positief nettoresultaat.”

Dat is ook wenselijk, want veel tegenvallers kan de balans van Resocub niet meer verdragen. Recente cijfers wil Conters niet geven, maar hij geeft wel toe dat de balans een kritiek punt blijft. Ondanks een kapitaalverhoging van ruim 3,7 miljoen euro in april 2001 stond het eigen vermogen van het bedrijf op het einde van dat jaar nog altijd voor 3,2 miljoen euro in het rood.

Dirk van Thuyne

De moederholding zette voor de verliesgevende winkels van Hans Verkerk Vlaanderen

een ogenschijnlijke sterfhuisconstructie op.

De twee bestuurders genoten met volle teugen van het mondaine leven.

Op feestjes lieten ze

zich in blitse wagens voorrijden door een chauffeur in uniform.