Laat u niet rollen door light

Sigaretten met een laag teergehalte zijn even ongezond.

In de Verenigde Staten mogen sigarettenfabrikanten vanaf 1 januari 2007 niet langer de woorden light en ultralight gebruiken op een pakje sigaretten. De uitspraak komt er na een rechtszaak die in 1999 begon. Vijf tabaksfabrikanten, onder meer Philip Morris USA en British American Tobacco, moeten publieke statements op hun websites plaatsen die waarschuwen voor de gezondheidsrisico’s. Ze moeten, tot groot ongenoegen van gezondheidsorganisaties, geen boete betalen.

De rechter in Washington noemt de termen light en ultralight misleidend voor het publiek. Ze heeft overschot van gelijk. Het is bekend dat rokers zich maar al te graag om de tuin laten leiden door het woordje light op de verpakking. Nog steeds zijn er – ook bij ons – mensen die geloven dat het roken van sigaretten met een laag teergehalte minder schadelijk is dan de gewone filtersigaretten. Vooral vrouwen zijn gevoelig voor de toevoegsels light of mild. In de Europese Unie neemt de incidentie van longkanker bij vrouwen sneller toe dan bij mannen. Light is een nietszeggende en gevaarlijke claim, althans op een pakje sigaretten. Het aangeven van een hoog of laag teergehalte houdt dus geen steek. Wel zinvol is de filter: filtersigaretten blijken wat minder schadelijk te zijn dan sigaretten zonder filter.

Andere inhaleergewoonten

Toegegeven, de tabaksindustrie heeft ooit gepoogd om een minder ongezonde sigaret op de markt te brengen door het teergehalte te verlagen. Dat deden ze door vóór de filter ventilatiegaatjes aan te brengen in de sigaret. Het idee was dat verse lucht via die gaatjes zou binnenstromen en zo de rook zou verdunnen. Wat daarbij over het hoofd werd gezien, was dat rokers sigaretten roken om hun dosis nicotine binnen te krijgen. Het is immers de nicotine die de kick bezorgt en verslavend werkt. Ondertussen heeft men begrepen dat rokers die overschakelen naar sigaretten met een lager teergehalte hun dosis nicotine trachten te bereiken door anders te gaan roken. Dat gebeurt meestal onbewust. De rokers gaan dieper inhaleren, knijpen de ventilatiegaatjes in de sigaretten dicht of houden de rook langer in. Daardoor inhaleren ze bijgevolg méér toxische stoffen dan via metingen op testmachines wordt geregistreerd. Een mens rookt nu eenmaal niet zoals een machine.

Dat kan verklaren waarom rokers van lightsigaretten evenveel risico lopen op longkanker als rokers van gewone filtersigaretten. De veranderde inhaleergewoonten verklaren wellicht ook waarom lightrokers vaker kanker ontwikkelen op andere plaatsen in de longen: dieper en vaker in de kleine longtakken. Rokers van sigaretten met een laag teergehalte hebben bovendien de neiging om méér sigaretten te roken dan andere, zo blijkt nog.

Mocht u er nog aan twijfelen: zelf gerolde sigaretten zijn niet gezonder dan ‘geprepareerde filtersigaretten’. Ze hebben dezelfde schadelijke effecten als sigaretten zonder filter. Omschakelen van zelf rollen naar filtersigaretten zal het risico op longkanker dus wel wat verminderen. Toch blijft de beste preventie stoppen met roken.

Marleen Finoulst