Koninklijk leiderschap

Het moet me van het hart, ik heb het gehad met die negatieve pers over kroonprins Filip en de speculaties over zijn bekwaamheid om het land te leiden. Als de koning aftreedt, dan moeten we Filip het voordeel van de twijfel gunnen. Ik kan het niet laten om wat te filosoferen over mijn indruk dat het verkeerde debat wordt gevoerd. Uiteindelijk gaat het over moreel leiderschap.

Wat is er nu beter? Politici die zo flexibel in hun opinies en standpunten zijn dat ze voortdurend meedraaien met de richting van de politieke wind. Of een kroonprins die zich graag wil bewijzen en er blijkbaar de goesting voor heeft om zijn grotendeels protocollaire rol te gaan spelen. Dan kies ik voor de drive van de kroonprins onder het motto: “laat hem zijn leiderschap maar bewijzen!”

Over welk leiderschap gaat het? De koninklijke leiding van het land is vooral een morele leiding en wordt daarom verondersteld boven het partijpolitieke gewoel en het maatschappelijke tumult te staan. Het is een moreel leiderschap met duidelijk omschreven en transparant afgelijnde verantwoordelijkheden. Ik wil hem aan wie dit koninklijke leiderschap toekomt alle krediet geven om die complexe en essentiële rol plichtsbewust en inspirerend in te vullen.

Heel ver doorgetrokken en niet compleet vergelijkbaar: net zoals een aandeelhoudersvergadering aan de raad van bestuur een duidelijk mandaat geeft, die op zijn beurt aan de operationele leiding de nodige ruimte laat. Laten we als aandeelhouders van de Belgische staat aan de toekomstige koning het voordeel van de twijfel gunnen, zoals we dat met zovele andere leiders van bedrijven, internationale instellingen en complexe organisaties deden. Vaak tot onze aangename verrassing met uitzonderlijk positieve resultaten.

In de veronderstelling dat kroonprins Filip binnenkort zijn vader opvolgt, wil ik graag enkele leiderschapsadviezen geven die doorgaans gewaardeerd worden bij de ‘klassieke’ bedrijfsleiders.

Ten eerste: denk goed na over welke missie je exact hebt en welke strategie je wilt ontwikkelen om die missie te realiseren. In jouw geval is die missie bovendien verondersteld nobel te zijn, want in het belang van alle Belgen, de gehele maatschappij en voor de lange termijn.

Ten tweede: omring je met de juiste groep competente en gediversifieerde personen. Zorg ervoor dat jouw omgeving een transparante weerspiegeling van de maatschappij is en rekening kan houden met en inspelen op de toekomstige tendensen en evoluties.

Ten derde: kies zelf met wie je je omringt, in functie van je missie en de genoemde diversiteit. Een leider moet een hecht team om zich heen kunnen bouwen, waarin vertrouwen, competentie en samenwerking de juiste dynamiek creëren en die vanuit hun verscheidenheid invulling kunnen geven aan de diverse aspecten van het beleid. Bovendien moeten die mensen je missie begrijpen en onderschrijven, je strategie mee helpen vormgeven, realiseren en waar nodig bijstellen, en je kunnen en durven uitdagen.

Ten vierde: communiceer volop, voortdurend en transparant. Zeg wat je doet en doe wat je zegt. Beter te veel en herhaaldelijk communiceren dan te weinig, gebrekkig en onduidelijk. Een leider die goed en geregeld communiceert en uiteraard over datgene wat mag en moet gezegd worden, zorgt voor veel buy-in en waardering, zelfs als het al eens tegenzit.

Ten vijfde, en dit is vaak het moeilijkste, maar wel het meest efficiënte én in de lange termijn eenvoudigste: wees authentiek. Van een leider — vooral een moreel leider — wordt verwacht dat hij staat voor bepaalde waarden, principes en gedachtegangen. In jouw geval ben je verondersteld het algemene belang te dienen, en dus is de opdracht vanuit je eigenheid ervoor te zorgen dat alle betrokkenen zich kunnen vinden in jouw beleid. Als het dan moeilijk is of tegenzit, zal iedereen begrip hebben en vooral respect tonen voor een authentieke leider die gedreven wordt door het dienen van het algemeen belang en de lange termijn.

De auteur is oprichter van de Global Inspiration & Noble Purpose Institute.

OLIVIER ONGHENA ‘T HOOFT

“Ik wil graag enkele leiderschapsadviezen geven die gewaardeerd worden bij de ‘klassieke’ bedrijfsleiders”