KINDEREN MAKEN EEN VERSCHIL

Als u een kind minder fiscaal ten laste hebt, kan uw nettoberoepsinkomen daardoor flink dalen. Hoe kunt u dat verschil berekenen?

Door de taxshift — de belastingverschuiving van het beroepsinkomen naar andere inkomstenbronnen — kan het maandelijkse netto-inkomen van sommige werknemers stijgen met 100 euro. Hoe dat precies in praktijk wordt gebracht, is nog niet duidelijk. Mogelijk worden de belastingvrije sommen van het inkomen aangepast. Hebt u kinderen, dan zal zo’n maatregel voor u gevolgen hebben. Hoe meer kinderen u fiscaal ten laste hebt, hoe minder bedrijfsvoorheffing op uw loon wordt ingehouden en hoe hoger uw nettoberoepsinkomen is.

Fiscaal ten laste

Opdat een kind fiscaal ten laste is, moet aan bepaalde voorwaarden zijn voldaan. Om te beginnen moet het kind deel uitmaken van uw gezin op 1 januari van het aanslagjaar, ongeacht de wijzigingen die zich in de loop van dat jaar voordoen. Voor het inkomstenjaar 2015 wordt dus de situatie op 1 januari 2016 bekeken. In de instructies van de fiscus staat dat een kind fiscaal ten laste is “als het werkelijk samenwoont met het gezinshoofd en deze regelmatig heeft bijgedragen in de kosten van voeding, kleding, geneeskundige verzorging en andere persoonlijke uitgaven van het kind”.

Ook een studerend kind dat op kamers woont of bij een buitenlands gastgezin verblijft, wordt fiscaal gerekend tot het gezin. Zodra het gaat werken of de ouderlijke woning verlaat om zelf een gezin te stichten, gaat de fiscus ervan uit dat het niet meer fiscaal ten laste is.

De tweede voorwaarde is dat de bestaansmiddelen van een kind een bepaalde grens niet mogen overschrijden. Bent u getrouwd, dan mag het bruto maximaal 3900 euro beroepsinkomen per jaar hebben. Na de aftrek van een forfait van 20 procent voor kosten, komt dat neer op een nettobedrag van 3120 euro voor het inkomstenjaar 2015. Wordt u belast als alleenstaande, dan is er een grens van 5625 euro bruto of 4500 euro netto. De bestaansmiddelen van het gehandicapte kind van een fiscaal alleenstaande mogen oplopen tot 7150 euro bruto of 5720 euro netto.

Het begrip ‘bestaansmiddelen’ is zeer ruim. Het gaat om alle regelmatig of toevallig verkregen inkomsten, zoals lonen, inkomsten van onroerende goederen waarvan het kind de eigenaar is, inkomsten uit kapitalen en onderhoudsuitkeringen. De volgende inkomsten worden niet beschouwd als bestaansmiddelen: wettelijke kinderbijslagen, adoptiepremies, studiebeurzen en onderhoudsuitkeringen die worden toegekend aan een kind tot 3120 euro bruto per jaar. De ouder die de onderhoudsuitkering betaalt, mag geen deel uitmaken van het gezin waar het kind verblijft.

De laatste voorwaarde is dat u aan een kind geen inkomen mag betalen dat u als beroepskosten fiscaal aftrekt. Dat is vooral belangrijk voor kinderen van zelfstandigen. In zo’n geval moet u afwegen welke van beide het voordeligst is. Die regel geldt niet als de ouders werken onder een vennootschapsvorm en als de kinderen door de vennootschap worden betaald.

Inkomensschijven en belastingvrije sommen

Hoeveel belastingen u betaalt, hangt onder meer af van het aantal kinderen dat u ten laste hebt. De inkomensschijven zijn progressief opgebouwd (zie tabel De inkomensschijven stijgen progressief). Hebt u bijvoorbeeld een netto belastbaar inkomen van 50.000 euro — na aftrek van de socialezekerheidsbijdrage en de forfaitaire of werkelijke beroepskosten — dan betaalt u daarop 20.498 euro belastingen.

Iedere belastingplichtige heeft recht op een belastingvrije som. Dat is een deel van het inkomen dat niet wordt belast. Voor het inkomstenjaar 2015 bedraagt de belastingvrije som 7090 euro. Is uw belastbare inkomen niet hoger dan 26.360 euro, dan wordt de belastingvrije som verhoogd tot 7380 euro. Toegepast op ons voorbeeld, betekent dit dat de belasting op een netto-inkomen van 50.000 euro daalt van 20.498 tot 18.625,5 euro.

Toeslagen voor kinderen ten laste

De belastingvrije som stijgt afhankelijk van het aantal kinderen ten laste (zie tabel Toeslagen voor kinderen ten laste). Als u een kind minder ten laste hebt, betaalt u dus meer belastingen. We berekenen de gevolgen, uitgaand van het voorbeeld dat u een netto belastbaar inkomen van 50.000 euro hebt.

· Van vier naar drie kinderen

Met vier kinderen ten laste hebt u een belastingvrije som van 7090 euro plus een toeslag van 14.060 euro = 21.150 euro. U begint dus pas belasting te betalen vanaf dat bedrag, waardoor u 13.589 euro afdraagt. Hebt u een kind minder te laste, dan zakt de toeslag van 14.060 tot 8700 euro en komt uw belastingvrije som op 15.790 euro (7090 + 8700 euro). Daardoor stijgt de belasting van 13.589 tot 15.757,5 euro. Netto is er een verschil van 2168,5 euro per jaar, of 180,7 euro per maand.

· Van drie naar twee kinderen

Valt u terug van drie naar twee kinderen ten laste, dan zakt de toeslag van 8700 tot 3880 euro en de belastingvrije som van 15.790 tot 10.970 euro. U betaalt daardoor 17.542,5 euro belasting. Netto is dat een verschil van 1785 euro per jaar (17.542,5 – 15.757,5 euro), of 148,75 euro per maand.

· Van twee kinderen naar één kind

Valt u terug van twee kinderen naar één kind ten laste, dan zakt de toeslag van 3880 tot 1510 euro en de belastingvrije som van 10.970 tot 8600 euro. U betaalt daardoor 18.248 euro belasting. Netto is dat een verschil van 705,5 euro per jaar (18.248 – 17.542,5 euro), of 58,79 euro per maand.

· Geen kinderen meer ten laste

Met één kind ten laste hebt u een belastingvrije som van 7090 euro plus een toeslag van 1510 euro, of 8600 euro. U betaalt dan op uw inkomen 18.248 euro belasting. Is het kind niet langer ten laste, dan valt de toeslag weg. Uw belasting stijgt dan tot 18.625,5 euro. Netto is dat een verschil van 377,5 euro per jaar (18.625,5 – 18.248 euro), of 31,45 euro per maand.

Als u terugvalt van vier naar drie kinderen, of van drie naar twee kinderen ten laste, weegt dat fiscaal dus het zwaarst.

Meer bedrijfsvoorheffing

De fiscus beoordeelt op 1 januari van het aanslagjaar of een kind fiscaal ten laste is. Als uw kind in de loop van het jaar alleen gaat wonen of gaat werken na de beëindiging van zijn studie, doet u er verstandig aan uw werkgever of uw sociaal secretariaat daar onmiddellijk van op de hoogte te brengen. Er wordt dan meer bedrijfsvoorheffing ingehouden op uw loon. Op die manier vermijdt u dat u meer belastingen betaalt als enkele maanden later uw aanslagbiljet in de bus valt.

JOHAN STEENACKERS

Als u terugvalt van vier naar drie kinderen, of van drie naar twee kinderen ten laste, weegt dat fiscaal dus het zwaarst.