Kanaal Z blaast 25 kaarsjes uit: ‘What’s in it for me? Dat wil de kijker weten’

Kanaal Z, Belgiës eerste financieel-economische zender, viert dit jaar zijn 25-jarige bestaan. Een blik op het verleden, het heden en de toekomst. “Dit is het strafste wat ik ooit gedaan heb.”

Begin dit jaar maakte Kanaal Z indruk met een exclusief interview met ECB-voorzitter Christine Lagarde en vorig jaar vierde het zijn intrek in een gloednieuwe studio. De zakenzender heeft al veel ­triomfen op zijn naam staan. Toch verliep de route naar succes niet altijd vlekkeloos, blijkt uit de oorlogsverhalen van de beginjaren. Voormalig hoofdredacteur Dirk Selle­slagh: “Ik heb het hele proces meegemaakt: van het zoeken naar journalisten tot het opleiden van die mensen. Het was erg moeilijk de combinatie te vinden van een televisie­maker en een journalist die beslagen was in economische verhalen.”

“We hebben dan ook een vrij lange aanloop gehad”, vervolgt Selleslagh. “We hebben onze mensen in een economisch bad ondergedompeld. Dat was heel rudimentair: uitleggen wat het verschil was tussen een obligatie en een aandeel bijvoorbeeld. Onder meer de econoom Peter ­Vanden Houte (ING) heeft een paar van die ‘cursussen’ gegeven aan de nieuw aan­geworven mensen. Maar we moesten hen ook leren monteren, welk soort beelden ze moesten selecteren, enzovoort.”

“Professioneel veranderde er veel voor mij”, beaamt Jozef Vangelder, die al sinds de eerste proefopname bij Kanaal Z betrokken is. “Als journalist van het blad Trends was ik het gewoon om lange teksten te pennen. Plots moest ik korte stukken maken, die tegen de klok afgewerkt moesten worden in de montagecel. Zo niet, veroorzaakte je een cascade, met het gevaar dat de uitzending niet op tijd klaar zou zijn.”

Nederlandse alliantie

Roularta-voorzitter Rik De Nolf beklemtoont de unieke aanpak: “Roularta had al enige ervaring met televisie: wij waren al van bij de voor­bereiding eind jaren tachtig betrokken bij de opzet van VTM en begin jaren negentig lanceerde Roularta WTV/Focus en de meeste andere regionale zenders in Vlaanderen. De formule met nieuwsuitzendingen in een lus gaf ons de inspiratie om Kanaal Z op te starten. Het was de eerste keer dat een programma de hele dag door werd herhaald, waardoor adverteerders de kans hadden enorm veel mensen te bereiken.”

De invloed van Kanaal Z strekte zich uit tot over de landsgrenzen. Selleslagh: “Wij liggen aan de basis van het Nederlandse RTL Z. Wij waren daarvan aandeelhouder. RTL zag wat er gebeurde in België. Ze zijn komen praten en ik ben meermaals in Hilversum geweest.”

“Die alliantie gaf de Kanaal Z-­
journalisten enorme faciliteiten”, herinnert Vangelder zich. “Ik herinner me nog hoe ik met mijn cameraman in Frankfurt was voor de rentebeslissing van de Europese Centrale Bank. Mijn verslag stuurde ik naar Kanaal Z in Brussel via de zendwagen van RTL Z. De alliantie was ook voordelig voor RTL Z. Zo ben ik in de tijd van de teloorgang van Sabena enkele keren ­Belgische correspondent geweest voor het journaal van RTL Z, via zijn zendwagen. ‘Voor meer nieuws over Sabena schakelen we rechtstreeks over naar onze Brusselse correspondent, Jozef Vangelder.’ Ik deed dan mijn uitleg voor heel Nederland.”

“Het heeft aanleiding gegeven tot de creatie van dat soort businesstelevisie op de Nederlandse zenders”, merkt Rik De Nolf op. “Maar de Nederlanders hebben dat vrij snel geïntegreerd in hun normale programmering. Het is geen aparte zender gebleven.”

Technologische pioniers

Technologische innovatie was een speerpunt. “Kanaal Z is eind jaren negentig van start gegaan. In ons programma Digit focusten we toen al op de nieuwste ontwikkelingen in de digitale wereld en op gadgets”, vertelt Selleslagh. “Online­streaming was toen nog een marginaal fenomeen. Ik vond vanaf het begin dat we ervoor moesten zorgen dat we parallel met de kabel ook op een andere manier bij de mensen kwamen. Er was een start-up, Streamcase, die streamingtechnologie aanbood. We ­wilden dat testen. We hadden materiaal, hadden een basis en hadden een goede deal met het bedrijf gesloten. Wij waren de eerste in België die hebben gestreamd.”

Hoe verliep dat? “Dat was allemaal vrij rudimentair”, vertelt Selleslagh. “Ik vond dat je via streaming nieuws­item per nieuwsitem moest kunnen bekijken. Op dat moment was er maar één mogelijkheid om dat te doen en dat was dat iemand in de stream, terwijl die live werd opgenomen, voor de overgang naar het volgende item een puls gaf met een muis. Het was allemaal heel manueel en analoog.”

Ook de huidige netmanager Alex Coene is, naast een televisieman pur sang, een veteraan van verschillende technologische omwentelingen: “De implementatie van augmented video content in onze uitzendingen was revolutionair. Het transformeerde niet alleen hoe we complexe data visualiseerden, maar versterkte ook onze positie als een technologisch geavanceerde zender.”

De opkomst van digitale media en sociale platforms noodzaakte dan weer “een snelle aanpassing van onze benadering”, zegt Coene. “We hebben niet alleen onze uitzendtechnologie gemoderniseerd”, vervolgt contentmanager Christel Veris. “We zijn ook een beginpunt van de communicatie. Onze content krijgt vaak een tweede leven in een bedrijfssetting. Daarnaast zorgen we voor een directere interactie met ons publiek via diverse communicatieplatformen, waaronder LinkedIn.”

Taal van de kmo

De ontwikkeling van Kanaal Z blijft voortgaan, legt Coene – vijftien jaar bij de zender – uit: “Toen Kanaal Z werd gelanceerd, was de strategie gericht op puur financieel-­economische verslaggeving, maar al snel realiseerden we ons dat onze kijkers interesse hadden in het iets bredere economische spectrum. Het aanpassen van onze content hielp ons om een stevigere positie op de markt te krijgen. De introductie van sectorprogramma’s – zoals Z-Energy, over de energiesector – was onze reactie op het veranderende kijkgedrag, waarbij kijkers meer diepgaande, gespecialiseerde content verlangden, die hun beroeps- en bedrijfsinteresses aansprak.”

“Kmo’s waren een belangrijke doelgroep die ontbrak op ons scherm”, ziet Veris. “Als we het aantal kijkers wilden doen groeien, dan moesten we proberen de kmo’s erbij te hebben. Maar als je dat doet, dan moet je ook je taal veranderen. Dan moeten we niet alleen meer spreken in procenten, coëfficiënten en ebitda, maar moest de communicatie ook in de taal van de kmo’s. Zo hebben we de klemtoon verlegd naar een directere toon: ‘What’s in it for me?’ Als je dat niet kon zeggen in de eerste drie minuten, dan was je de kijker kwijt. Belangrijk zijn ook de tips en adviezen voor bedrijven. Daarmee hebben we een antibioticum tegen het zappen ontdekt”, zegt Coene.

“We hebben onze inhoud voortdurend herzien om relevant te blijven voor een veranderende kijkersbasis”, vervolgt de netmanager. Die basis is niet van de poes. Met dagelijks 317.956 kijkers in Vlaanderen, en inclusief het Franstalige Canal Z een totaalbereik van 467.653 kijkers, blijven de kijkcijfers jaarlijks stijgen. In 2022 groeide de zender met 15 procent, mede dankzij de inte­gratie met Trends, wat ook het onlineplatform een boost gaf. “Online vormen Trends en Kanaal Z nu een krachtige eenheid. Met maandelijks 1,6 miljoen volgers hebben we de grootste businesscommunity van het land bereikt”, zegt Jan De Meulemeester, co-hoofd­redacteur van Trends-Kanaal Z.

De zender heeft het keurmerk van betrouwbaarheid en weerspiegelt tegelijk het blitse en kameleontische karakter van de zakenwereld. En hoewel het medium nu volwassen is, blijven zijn kindertijd en jeugd tot de verbeelding spreken van al wie er al in het begin bij was. Dirk Selleslagh: “Kanaal Z is het strafste wat ik in mijn leven gedaan heb. De eerste ploeg heeft mee­gemaakt hoe wij van niks iets opgezet hebben dat elke dag draaide. Wij waren erbij toen de dotcombubbel uiteenspatte en we hebben ook verslag uitgebracht over 9/11. De mensen van de originele ploeg spreken nog af en toe ergens af. Iedereen draagt Kanaal Z nog altijd in het hart.”