Joepie, maar liever niet in bad

Thuiswerken? Ha, het genot van een croissant bij de computer, urenlange middagpauzes en altijd verse koffie. Maar u kunt beter niet overdrijven of, erger, van de trap vallen. Juridisch is het systeem immers behoorlijk wankel.

De voordelen van thuiswerk zijn natuurlijk legio, maar u kunt maar beter goede afspraken maken met uw werkgever. Bij een conflict is de juridische kant van de zaak immers niet altijd even eenduidig.

Laten we beginnen met het goede nieuws _ tenmiste, als u werknemer bent. De werkgever wordt verondersteld om u van álle apparatuur te voorzien die nodig is om uw werk behoorlijk te doen. Het mag duidelijk zijn dat die toestellen op het eind van de arbeidsovereenkomst weer naar de werkgever gaan. De verbruikskosten, zoals telefoon en verwarming, worden opgevangen door een extra vergoeding. Bij Dexia werd dit in een cao-overeenkomst vastgelegd. De mobiele telewerkers _ mensen die geen bureau meer hebben op de bank en die vaak klanten bezoeken _ krijgen 25 euro (1000 frank) per maand. De telewerkers die sporadisch thuis een opdracht of project afwerken, genieten 7,5 euro (300 frank) per dag kostenvergoeding.

Als er vooraf geen kostenvergoeding is opgemaakt in het arbeidscontract, heeft de werknemer recht op 10% van zijn loon als forfaitair bedrag om deze kosten te dekken (meer dan 10% moet bewezen worden met bewijsstukken). Maar die maatregel wordt sociaal- en fiscaalrechtelijk niet zomaar aanvaard. De fiscus en de RSZ hanteren momenteel een soort gedoogbeleid, zodat er momenteel geen RSZ of belastingen op de 10%-regeling betaald worden. Jan Truyts, partner Legal Department bij Deloitte & Touche, verwacht problemen met deze regeling. “Ik ben benieuwd wat er in de nabije toekomst te gebeuren staat. Vermoedelijk zal het gedoogbeleid opgeheven worden als veel mensen van de regel gebruik gaan maken.”

Hoe zelfstandig werkt u?

Er moet ook een duidelijk onderscheid zijn tussen zelfstandigen en mensen die thuis werken voor een bedrijf. “Sommige autoriteiten hebben moeite met deze nieuwe vorm van werken en vrezen _ niet altijd onterecht _ een explosie van het aantal schijnzelfstandigen,” zegt Jan Truyts.

Thuiswerken kan ook implicaties hebben op fiscaliteit en verzekeringen. U kunt maar beter een expert terzake raadplegen als u niet voor verrassingen wil komen te staan. Het is voor de fiscus cruciaal dat u een goed onderscheid maakt tussen huiskosten en werkkosten. Verwarming, huur, verzekeringen, telefoon, het kan allemaal deels worden ingebracht als afschrijvingskost.

En ook ziek zijn is niet evident. Bij ziekte of ongeval moet u als werknemer uw werkgever binnen de twee werkdagen op de hoogte brengen. De bewijslast ligt doorgaans hoger bij thuisarbeid, omdat de werknemer niet onder het rechtstreekse toezicht van zijn werkgever valt. Bovendien komt het gewaarborgde dagloon op de helling te staan. Een thuisarbeider kan moeilijk een gederfd loon vaststellen bij werkonderbrekingen buiten zijn wil om. Er is immers geen omschreven uurrooster.

Het is duidelijk dat de wetgever de evolutie achternahinkt, wat tot aanslepende discussies kan leiden. De meeste problemen kunnen ontstaan bij arbeidsongevallen. An Paesen, die de juridische ondersteuning binnen het HRM-departement van Dexia onder haar hoede heeft, meent dat een vermelding in de clausules van de arbeidsverzekering voldoende garantie biedt. Dexia heeft in elk geval de bevestiging gekregen van haar verzekeraar dat telewerk onder de polis valt. Jan Truyts is daar echter niet van overtuigd. “Wanneer is iemand, met een variabel en vrij uurrooster, aan het werk als hij een (arbeids)ongeval heeft?” vraagt hij retorisch. “En hoe regel je dat variabele uurrooster bij een deeltijdse werkloosheidsuitkering? Een werkgever moet de veiligheid van de werkplaats garanderen, maar hoe moet dat geregeld worden bij iemand thuis?” Kortom, u loopt maar beter niet meer op sokken op de trap.

Lieven Desmet

De wetgever hinkt qua thuiswerk achterop. Vooral arbeidsongevallen zijn heel discutabel.