Itinera pleit voor hervorming van belastingstelsel

Een multidisciplinaire werkgroep moet dringend ons belastingstelsel vereenvoudigen. Schaf aftrekposten af en gebruik de opbrengst voor een lager belastingtarief op arbeid.

Aansluitend op onze oproep om een nieuwe raad van wijzen aan te stellen voor een fundamentele revisie van het fiscale stelsel (zie Trends van 24 maart 2005) stelt nu ook de onafhankelijke denktank Itinera een commissie van experten voor om ons systeem eens grondig onder de loep te nemen. Hierbij scharen Ivan Van de Cloot en Etienne De Callataÿ zich achter het pleidooi om te snoeien in de wildgroei van aftrekposten (zie Trends van 29 september 2011).

Met het oog op een betere herverdeling van de welvaart en de bescherming van het milieu deelt de overheid met de regelmaat van de klok geschenken uit aan de belastingbetaler. Koken kost echter geld. Volgens een recente studie van professor Jozef Pacolet (KULeuven) loopt de totale factuur op tot 58 miljard euro per jaar of bijna twee derde van de fiscale ontvangsten, die wél geïnd worden. Als je daar de verliezen in sociale zekerheid en fiscale fraude bijtelt, kom je aan het halicunant bedrag van 100 miljard euro. De hoofddocent aan het Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving stelt vast dat de minderinkomsten, die altijd tussen 10 en 12% van het BBP schommelden, sinds begin deze eeuw fors zijn gestegen tot 18% van het BBP. Professor Axel Haelterman (KULeuven) wijst er wel op dat zijn collega Pacolet het bruto inkomen telkens tegen 100% belast om de kost van de (para)fiscale uitgaven te berekenen: “Dat druist echter in tegen de economische logica. Zo kun je moeilijk de aftrek voor provisies van bepaalde risico’s en de belastingvermindering van 80% voor alle uitgaven aan onderhoudsgelden moeilijk een fiscaal voordeel noemen.” Daarom houdt de meerderheid zich aan de officiële inventaris van fiscale uitgaven, die op 17 miljard euro per jaar geschat wordt.

Naar Brits en Nederlands voorbeeld is de tijd rijp voor de oprichting van een multidisciplinaire werkgroep om tegen 2012 – vijftig jaar na de laatste grote belastinghervorming in ons land – een langetermijnvisie over de fiscaliteit in België uit te werken. Zo pleit Itinera voor een hergroepering van de belastingverminderingen in korven met een maximaal bedrag per belastingplichtige. Conform Duitsland breekt de denktank ook een lans voor de verankering van een schuldenrem in de grondwet. Ten slotte somt Itinera een aantal besparingsmaatregelen op, die samen met de noodzakelijke sanering van de overheid, het gat in de begroting moet kunnen dichten:

– indexatie van ambtenarenlonen
– prijsverlaging van generieke geneesmiddelen
– enkel immigratie voor gezinnen, die zichzelf kunnen onderhouden
– beperking uitgaven gezondheidszorg tot groei van BNP (2 miljard euro)
– optrekken van pensioenleeftijd tot 66 jaar met minimum van 62 jaar (2 miljard euro)
– stijging van roerende voorheffing naar 20% (460 miljoen euro)
– minder aantrekkelijk maken van bedrijfswagens (600 miljoen euro)
– invoering van milieubelastingen (600 miljoen euro), enzovoort