Intellectueel met bokshandschoenen

Timing is belangrijk in het leven. Vraag maar aan Baudouin Prot, de directievoorzitter van BNP Paribas. Met de inlijving van Fortis België staat hij in de spotlights. Het is nog maar de vraag of de man daar zelf zo mee gediend is. Prot, die sinds mei 2003 de dagelijkse leiding heeft over de grootste bankgroep in Frankrijk, opereert het liefst vanop de achtergrond.

Twee weken geleden streek Prot met zijn generale staf neer en nam zijn intrek in het Belgische kantoor van BNP-België in de Louizalaan. Van daaruit werd de overname van Fortis georkestreerd. Het eerste bod werd als ‘niet ernstig’ beschouwd, waarop de overheid het heft zelf in handen nam. Nauwelijks een week later haalde Prot toch zijn slag thuis. Al dient hij wel dieper in zijn portemonnee te tasten. Het eerste onderhandelingsweekend ketste het bod af op amper 1,6 euro per aandeel Fortis. Nu legt BNP Paribas zo’n 14,5 miljard euro op tafel, wat het aandeel op 3,5 tot 4 euro waardeert.

BNP Paribas is in ons land bekend van zijn internetbank Cortal Consors, consumentenkredietbank Cetelem, verzekeringsbedrijf Cardiff, Arval (leasing), Ucbel (woonkrediet) en Atisreal (vastgoedmakelaar). BNP heeft ook 47 procent van ERBE, een tussenholding boven de Nationale Portefeuille Maatschappij van Albert Frère. En ook binnen de Zwitserse groep Pargesa, de holding boven GBL die ook gecontroleerd wordt door Frère, heeft de Franse groep 21,3 procent van de stemrechten. Michel Pébereau, de voorzitter van BNP Paribas, heeft een zitje in de raad van bestuur van Pargesa.

Prot is de protegé van de legendarische Pébereau. Bij de opsplitsing van de topfunctie binnen BNP Paribas werd Prot directievoorzitter en Pébereau voorzitter van de raad van bestuur. Bij die switch merkte Pébereau op dat beiden de voorbije jaren als een tandem alle belangrijke beslissingen hadden genomen. Prot heeft niet het brio of het flamboyante van een Pébereau, maar waarnemers roemen hem om zijn intellect, strategisch vernuft en analytisch vermogen. Energiek, pragmatisch en creatief, zo omschreef L’Expansion hem in 2006. En voorts humaan, ontspannen en een tikkeltje afstandelijk. Hij heeft bestuursmandaten in enkele fiere Franse concerns als Accor, Pinault-Printemps-Redoute en Bouygues.

Prot komt uit een gegoede Parijse familie. Zijn vader ontfermde zich over het parfumeriebedrijf Lubin. Na zijn studies – onder meer de prestigieuze École des Hautes Études Commerciales en de École Nationale d’Aministration, waar de bestuurlijke elite van Frankrijk afstudeert – ging hij aan de slag bij het ministerie van Financiën. Vier jaar later verkaste hij naar het ministerie van Industrie. In 1983 startte hij dan bij de toenmalige – nog genationaliseerde – Banque Nationale de Paris (BNP). Hij doorliep er verschillende divisies en bouwde er onder meer het kantorennetwerk uit.

Als student was Prot een begenadigde bokser, een hobby die hij later inwisselde voor meer elitaire geneugten als kunst verzamelen. Vandaag doet hij alleen nog aan schaduwboksen. De verdediging is immers de beste aanval. Hij neemt ruimschoots zijn tijd, stelt zich behoedzaam op, maar als de tijd rijp is, drukt hij het gaspedaal in tot hij zijn doel bereikt heeft. Hij miste zijn start niet en gaf de eerste twee jaar als directievoorzitter ruim2 miljard euro uit aan elf overnames. Om daarna op meer organische groei te focussen, wat door analisten en beleggers als weinig ambitieus en weinig revolutionair werd beschouwd.

De voorbije jaren mikte BNP Paribas op middelgrote overnames, maar bleef daar zeer conservatief in. “Wij bouwen de komende jaren voort op onze succesvolle groeistrategie. Weliswaar met grote aandacht voor de verhouding tussen prijs en kwaliteit”, zei Prot bij de voorstelling van zijn groeiplan 2005-2007. Toen de Italiaanse bank Unicredito zijn Duitse sectorgenoot HVB opslokte in 2005, liet Prot optekenen: “Ik laat me niet gek maken door deze transactie. We kunnen als tweede bank van de eurozone een zelfstandige koers blijven varen.” Een jaar later hapte BNP toch toe op de Italiaanse markt en kaapte BNL weg voor de neus van de Spaanse bank BBVA. Daarmee tekende Prot voor de derde grootste grensoverschrijdende fusie in de Europese banksector en werd hij financier van het jaar 2006.

Hij werd omschreven als een van de hoofrolspelers in de stoelendans tussen topmannen van de Europese banken. Toch hield Prot steeds een bewuste strategie voor ogen bij zijn raid op verscheidene banken. Groeien om de grootste te zijn, was niet zijn credo. Toen Société Générale midden 2007 toenadering zocht tot Prot om BNP Paribas te laten samensmelten, hield de directievoorzitter de deur dicht. Hij zag niks in die deal, behalve dat die ‘grote operationele risico’s’ inhield. Prot zwichtte ook niet voor de druk van de Franse president Nicolas Sarkozy die hardop droomde van een ‘Franse kampioen’. Zes maanden later schreef ene Jérôme Kiervel geschiedenis bij Société Générale. We zegden het al: timing is belangrijk in het leven.

Lieven Desmet