Minister François Bellot (MR) zit nauwelijks een half jaar op de stoel van minister van Mobiliteit, maar ligt stevig onder vuur.
Bij zijn coalitiepartners van de N-VA en CD&V wel te verstaan. Dat Bellot er blijkbaar nauwelijks in slaagt het vastgeroeste NMBS-dossier in beweging te krijgen, begint zijn tol te eisen.
In april volgde François Bellot (MR) zijn voorgangster Jacqueline Galant (MR) op als minister van Mobiliteit. Het was de bedoeling dat hij de moderniseringsplannen die deze regering voor de NMBS had, eindelijk in de praktijk zou brengen. Een half jaar later zijn Bellots wittebroodsweken voorbij, maar lijkt er weinig schot in de zaak te komen, vinden zijn coalitiepartners. Drie cruciale werven blijven onafgewerkt op tafel liggen.
Zoektocht naar een nieuwe CEO
In mei diende Jo Cornu zijn ontslag in. De opzegtermijn liep tot eind augustus en minister François Bellot had tegen oktober een shortlist met kandidaten beloofd. Enkele namen op dat lijstje – zoals Sophie Dutordoir en Jean-Paul Van Avermaet – zijn uitgelekt, maar tot op heden is de knoop niet doorgehakt.
De kwestie wordt bemoeilijkt door het taalevenwicht dat bij de spoorbedrijven gerespecteerd moet worden. Infrabel-CEO Luc Lallemand is Franstalig, waardoor de voorzitter van de raad van bestuur bij Infrabel Nederlandstalig moet zijn. Bij NMBS moet de bedrijfstop daarvan het spiegelbeeld zijn: een Nederlandstalige CEO en een voorzitter van de Franstalige taalrol. Omdat de voorzittersstoel bij Infrabel vacant is en de Franstalige bestuursvoorzitter Jean-Claude Fontinoy (MR) bij NMBS niet geheel onbesproken is, draait de zoektocht naar een nieuwe CEO voor NMBS om meer dan het loon van de CEO.
Bovendien vormt de opvolging van Cornu ook de aanleiding voor een grondige herschikking in de raden van bestuur. Daarin zijn de politieke verhoudingen van het moment niet helemaal weerspiegeld. N-VA is al langer vragende partij om haar electorale positie vertaald te zien in de machtsstructuren van de spoorweggroep. Nu zit daarin niemand die door de Vlaams-nationalistische partij naar voren is geschoven. Lange tijd circuleerde de naam Johnny Thijs in dat verband, maar die is niet langer geïnteresseerd.
Minimale dienstverlening
Volgens het regeerakkoord moet er een regeling komen voor een minimale dienstverlening bij stakingen. Bellots voorgangster Jacqueline Galant wilde met een voorstel komen voor eind 2015. Die deadline werd niet gehaald. Sterker nog, de gesprekken tussen directie en bonden eerder dit jaar waren de aanleiding voor spoorstakingen.
Omdat een voorstel over de minimale dienstverlening uitbleef, kwam zowel Open Vld als N-VA met een wetsvoorstel. Tot op heden zonder veel resultaat. Nadat minister Bellot eerst het sociale klimaat had weten te bedaren, zette hij enkele weken geleden een nieuwe deadline. Voor eind dit jaar moeten de vakbonden en de NMBS-directie met een voorstel komen. Zo niet hakt Bellot de knopen zelf door.
N-VA-politica Inez De Coninck lijkt weinig onder de indruk. Ze uit kritiek op de beleidsnota die Bellot deze week in het parlement presenteerde. Volgens De Coninck komt de minister de afspraken van het regeerakkoord niet na en is hij veel te vaag over de minimale dienstverlening. Haar collega Jef Van den Bergh van CD&V spreekt zelfs van een stilstand.
Wachten op beheersovereenkomst
Het is ook nog altijd wachten op een nieuw beheerscontract en bijhorend investeringsplan. De gesprekken slepen al lang aan. Al sinds 1 januari 2013 is er geen echt beheerscontract meer voor de spoorbedrijven. Het vorige liep van 2008 tot eind 2012. In december 2013 legde minister van Overheidsbedrijven Jean-Pascal Labille (PS) voorlopige regels vast. Dat gebeurde met het oog op een reorganisatie van het spoorbedrijf en in afwachting van een nieuwe beheerovereenkomst. Door die reorganisatie van 1 januari 2014 verdween NMBS Holding. Het spoorbedrijf bestaat sindsdien nog enkel uit de spoorwegoperator NMBS en de infrastructuurbeheerder Infrabel. Het oude beheerscontract dat liep tot eind 2012, kreeg intussen vijf bijvoegsels. Al twee jaar lopen er onderhandelingen over een nieuw beheerscontract, maar de deadline werd telkens uitgesteld. Het spreekt voor zich dat een toekomst uittekenen terwijl een deftige afspraak tussen regering en overheidsbedrijf uitblijft, niet bepaald een ideale bedrijfscontext oplevert.
