Ubuntoo lanceert ‘ChatGPT voor het milieu’

Toen Peter Schelstraete en Venkatesh Kini zagen hoe moeilijk bedrijven het hadden om hun duurzaamheidsambities te vertalen in acties, richtten ze Ubuntoo op. Deze maand lanceerde de start-up met Ubuntoo AI een digitale duurzaamheidsconsultant.

“We hadden al de brandstof, maar nog niet de motor”, zegt Peter Schelstraete over het godsgeschenk dat de doorbraak van taalmodellen als ChatGPT, Bard en Microsoft Bing was. Peter Schelstraete en zijn Indiaas-Amerikaanse vennoot Venkatesh Kini leerden elkaar kennen toen ze in de Verenigde Staten voor The Coca-Cola Company werkten. In 2018 richtten ze Ubuntoo op, om een geavanceerde zoekmachine te ontwikkelen – een Google op maat als het ware.

“We ontwikkelen al vijf jaar een database over zaken als plasticafval, de energietransitie of veerkrachtige landbouw,” zegt Peter Schelstraete. “Theoretische kennis, zoals acadamische papers, is gemakkelijk te vinden, maar praktische kennis – best practices – is moeilijker. Denk aan kennis over landbouw in Afrika, of informatie over hoe het voedselsysteem duurzamer te maken. Heel veel van die praktische kennis zit verborgen.”

Die uitgebreide gespecialiseerde database is de brandstof van Ubuntoo. Omdat de start-up er al vijf jaar mee bezig is, heeft hij voorsprong op de concurrentie, meent Peter Schelstraete. Toen OpenAi het taalmodel ChatGPT lanceerde, zagen Schelstraete en Kini meteen het potentieel. De start-up bouwde in snel tempo Ubuntoo AI, een tool om de collectieve maar veelal verborgen kennis te gebruiken om de grootste uitdagingen op aarde het hoofd te bieden.

Gespecialiseerd

De tool werd deze maand als gratis testversie gelanceerd en wordt in de markt gezet als een digitale duurzaamheidsconsultant. Ik logde in via mijn LinkedIn-account bij Ubuntoo AI en vroeg welke alternatieven er zijn voor de plastic folie rond magazines en kranten. Meteen volgde een overzichtelijk antwoord met een vijftal bedrijven die zich daarmee bezighouden, beknopte informatie over circulaire materialen of alternatieve verpakkingsmogelijkheden.

Je krijgt er ook meteen beeldmateriaal bij en een knop om een collectie met die informatie aan te leggen. “Net zoals bij een Spotify-afspeellijst, kan je de informatie bundelen. Er was onlangs een conferentie over het plasticvrij maken van de Waddeneilanden. Het grootste probleem zijn de visnetten”, legt Schelstraete uit. “Via Ubuntoo AI vind je bedrijven en start-ups die daarmee bezig zijn. Die informatie kun je verzamelen in een collectie. Je doet zo enorm veel ideeën op. Bij een zoekopdracht naar vleesalternatieven, zagen we een cluster ontstaan rond 3D-printing voor voeding.”

De nieuwe zoekmachine voor duurzame oplossingen is momenteel gratis, maar het plan is binnen afzienbare tijd met abonnementen te werken voor bedrijven. Ubuntoo werkt nu al voor grote bedrijven als Coca-Cola, Diageo of overheidsorganisaties als UNDP, IUCN en European Forest Institute. Voor universiteiten of ngo’s waar Ubuntoo een partnerschap mee heeft, blijft de AI-tool gratis. “Ubuntoo AI zal maar zo goed zijn als de kennis die we opdoen. Je moet almaar dieper kunnen gaan naar gespecialiseerde best practices.”

Veel investeringen

Bij de doorbraak van AI-modellen als ChatGTP kwamen er ook veel negatieve berichten in de pers over ‘hallucinaties’ van het systeem, door een gebrek aan informatie of onduidelijkheid over waar de informatie vandaan komt. “Wij hopen met een kwalitatieve database aan te tonen wat mogelijk is.”

Ubuntoo AI’s bestand is gebaseerd op een miljard datapunten – artikels, start-ups, bestanden over intellectuele eigendom – die door experts worden nagekeken om het kaf van het koren te scheiden. “Vaak houden we maar 5 of 10 procent over van wat we hebben gevonden”, zegt de medeoprichter van de start-up, die wereldwijd veertien mensen in dienst heeft.

De geavanceerde taalmodellen waren welgekomen voor Ubuntoo, na de moeilijke jaren tijdens de coronapandemie. Schelstraete: “De bedrijvenmarkt was moeilijk, omdat heel wat grote klanten herstructureerden. We konden dat deels compenseren door overheden en institutionele partners binnen te halen als klant en met subsidies bij Horizon Europa, het onderzoeks- en innovtieprogramma van de Europese Unie. 60 procent van onze omzet komt van bedrijven, 40 van overheden.”

De pandemie heeft de mars naar winstgevendheid vertraagd, legt Peter Schelstraete uit. “We zijn een typische start-up die nog veel investeert, we doen ook een beetje consultancy. Eigenlijk hadden we de omschakeling al achter de rug moeten hebben, maar dit kwartaal willen we als eerste met positieve cijfers afsluiten. We willen naar een puur software- as-a-servicemodel en dan een jaar vol gas geven. Pas daarna willen we de kapitaalmarkt opgaan, wanneer we in een sterkere positie staan.”

Duurzaamheid

Ubuntoo werd opgericht toen de twee oprichters nog in Atlanta woonden, waar het bedrijf juridisch is gevestigd. Sindsdien hebben Peter Schelstraete en zijn vennoot ook een kantoor opgericht in Amsterdam en in New Delhi, vanwaar ze het bedrijf uitbouwen. De bedrijfsnaam verwijst naar de ubuntufilosofie uit zuidelijk Afrika, die je kan samenvatten als ‘ik ben om wij te worden’. Die filosofie is opgebouwd rond de wisselwerking tussen het individu en de bredere gemeenschap waarin hij of zij leeft. De start-up Ubuntoo is een impactbedrijf, dat de relatie tussen mensen, bedrijven en onze vervuilde leefwereld wil helpen te herstellen.

“Het belangrijkste bij duurzaamheid is dat ze deel uitmaakt van de groeistrategie van bedrijven”, zegt de boerenzoon Peter Schelstraete. “Dat is nu meestal nog niet het geval. In het begin zat duurzaamheid enkel bij pr of de supply chain, weinig bedrijven kunnen zeggen dat duurzaamheid een essentieel onderdeel is van hun strategie of dat ze deel uitmaakt van de bonusregeling voor het topmanagement.”

Greenwashing – je als bedrijf als groen voordoen terwijl je het niet bent – valt zeker af te keuren, vindt Schelstraete, maar opmerkelijk is dat de Vlaamse Amsterdammer ook wijst op de gevaren van wat hij greenhushing noemt. “Durf te spreken over duurzaamheid, onder andere omdat duurzaamheid prijszettingsmacht nodig heeft.”