Zara-oprichter Amancio Ortega Gaona is volgens Bloomberg de op een na rijkste mens ter wereld. Hij moet alleen Bill Gates laten voorgaan. Het fortuin van de discrete Spanjaard volgt de groeicurve van zijn modegroep Inditex, die vorige week een beurswaarde van 100 miljard euro bereikte.
Amancio Ortega Gaona is een selfmade man. Hij werd in 1936 als jongste van vier kinderen geboren in Busdongo de Arbás, in de Noord-Spaanse provincie León. Hij groeide op in moeilijke omstandigheden. De Spaanse burgeroorlog was net uitgebroken. Toen zijn vader, een spoorwegarbeider, 300 kilometer verder aan de slag kon in het kuststadje La Coruña, verhuisde het gezin naar de Atlantische kust. Moeder kluste bij als meid. Op zijn veertiende verliet Amancio de schoolbanken om als loopjongen te werken in kledingwinkels. Hij gaf zijn ogen de kost, leerde snel bij en klom op tot verkoper. Nog geen kwarteeuw later opende hij er zijn eerste winkel, het begin van een wereldconcern.
Rijkste Europeaan
“Die winkel in de centrale laan van La Coruña kwam er uit noodzaak”, weet retailspecialist Jorg Snoeck. In 1963 had Ortega zijn Confecciones Goa opgericht, dat bad- en kamerjassen fabriceerde. Voor de productie schakelde hij vooral thuisstiksters in, de textielproducten werden verkocht in lokale winkels. De zaken gingen goed, de productie breidde almaar uit. Tegen het begin van de jaren zeventig werden de textielproducten over heel Spanje verkocht.
“Zijn eerste winkel opende Ortega in 1975 nadat hij voor een Duitse retailer een groot order had geproduceerd dat om de een of andere reden geannuleerd werd. Zo vervelde hij van textielproducent naar retailer”, stelt Snoeck. Ortega wou zijn eerste winkel Zorba noemen, maar die naam was reeds geregistreerd. Het werd uiteindelijk Zara.
Nu is Zara een van de acht modemerken van het beursgenoteerde Inditex. De groep heeft meer dan 6600 winkels in 88 landen en is ook in 27 landen met e-commerce actief. Inditex telt 137.000 werknemers en boekte in 2014 een omzet van 18,1 miljard euro en een nettowinst van 2,5 miljard. De beurswaarde van de Spaanse modegroep steeg vorige week tot boven 100 miljard euro. De stichter heeft nog altijd 59 procent van de groep in handen. Bloomberg schat zijn fortuin op 71,5 miljard dollar. De rijkste Europeaan klopt daarmee belegger Warren Buffett (70,2 miljard). Alleen Bill Gates doet beter met 85,5 miljard dollar.
Bescheiden en charismatisch
Ook al behoort Amancio Ortega tot de superrijken, zijn medewerkers omschrijven hem als een bescheiden, hands-on ondernemer. Al heeft hij geen formele functies meer in het textielconcern – hij gaf in 2011 het voorzitterschap door aan zijn rechterhand, CEO Pablo Isla Alvarez de Tejera – de zeventiger is nog steeds aanwezig in het hoofdkwartier in Arteixo. Zo luncht hij nog vaak in het bedrijfsrestaurant en is hij geregeld te vinden op de werkvloer tussen de ontwerpers en productiemensen.
Amancio Ortega dankt zijn wereldwijde succes volgens Snoeck aan het uitgekiende businessmodel dat de Spanjaard heeft geperfectioneerd. “Hij heeft controle over de hele productieketen – van schaap tot schap – en hij vernieuwt zijn collecties constant op basis van de klanteninformatie die via kassasystemen gecapteerd en centraal verwerkt wordt. Volgens critici is hij ook een geweldige copycat.”
Volgens de legende zou Ortega zelf niet zo geïnteresseerd zijn in mode. Hij draagt altijd een blauwe blazer, een wit hemd en een grijze broek, nooit een das, nooit eigen Inditex-merken. Hij leeft teruggetrokken met zijn tweede vrouw in Galicië. In zijn thuisbasis kan je de modemiljardair geregeld treffen in het voetbalstadion van Deportivo La Coruña of in zijn manege in Arteixo. De paardensport is een passie die hij met Marta, zijn jongste dochter, deelt. Waarnemers gaan ervan uit dat zij in de voetsporen van haar vader zal treden. Marta Ortega Perez is in de modegroep onder aan de ladder begonnen en wordt klaargestoomd om een leidende rol in Inditex op te nemen.
