Kan de wetenschap het probleem van een tekort aan cacaobonen oplossen?
Het eerste deel van de wetenschappelijke naam van de cacaoboom betekent ‘voedsel van de goden’. Toen Carl Linnaeus in 1753 aan de plant de naam Theobrama cacao gaf, aanbaden rijke Europeanen, net als de Maya’s voor hen, de zaden al. Drie eeuwen later rijst de vraag naar cacao, het basisingrediënt voor chocolade, nog altijd de pan uit. Het aanbod kan geen gelijke tred houden.
Een onzalige combinatie van ziekten, de klimaatverandering en slechte landbouwpraktijken in Ivoorkust en Ghana, waar 70 procent van alle cacao ter wereld wordt verbouwd, heeft een ernstig tekort veroorzaakt. De prijzen bereikten in december een record van meer dan 12.000 dollar. Hoewel de prijs vorige maand was gedaald tot 8.000 dollar per ton, is dat nog altijd meer dan het drievoud van de prijs van drie jaar geleden. Om te overleven hebben snoepfabrikanten hun prijzen verhoogd en chocoladevrije lekkernijen gepromoot.
Cacaoboter
Ze werken ook aan meer innovatieve oplossingen. Vorig jaar lanceerde Lindt, een Zwitserse chocolatier, een snackreep in samenwerking met Planet A Foods, een Duitse start-up die zonnebloempitten roostert en fermenteert om de smaak van cacao na te bootsen. Nog spannender, zegt Darren O’Brien van de snackgigant Mondelez, is echte cacao die in een laboratorium is gekweekt uit plantencellen. Vorig jaar investeerde zijn bedrijf in Celleste Bio, een Israëlische start-up die zich richt op het extraheren van cacaoboter uit in het laboratorium gekweekte cacao.
Cacao uit het laboratorium zou eerder een aanvulling zijn dan een vervanging.
In juli ging Barry Callebaut, een andere Zwitserse chocolademaker, een partnerschap aan met de Zürich University of Applied Sciences om cacaokweektechnologie te ontwikkelen. De Japanse banketbakker Meiji heeft California Cultured ondersteund, een Amerikaanse start-up die in het laboratorium gekweekte cacao ontwikkelt voor gebruik in chocoladesnoepjes, dranken en ijs. Oprichter Alan Perlstein beweert dat zijn bedrijf de code gekraakt heeft om pure chocolade te maken.
Politieke tegenstand
In 2021 hebben investeerders bijna 1,4 miljard dollar gestoken in het kweken van vlees en schaal- en schelpdieren in het labo. Toch is de technologie nog niet klaar voor het grote werk. Ze is ook betrokken geraakt bij Amerikaanse cultuuroorlogen, waarbij sommige Republikeinse staten ze preventief hebben verboden. Volgens het Good Food Institute hebben bedrijven in labovlees slechts 139 miljoen dollar opgehaald in 2024.
Het kweken van plantencellen zoals cacao is goedkoper en eenvoudiger dan het kweken van dierlijk weefsel, denkt David Welch van Synthesis Capital. Omdat het een ingrediënt is in plaats van een eindproduct, zou het mogelijk ook minder politieke tegenstand ondervinden. Nu grote bedrijven de sector steunen, zou de technologie voor andere gekweekte plantencellen, zoals koffie, kunnen versnellen, aldus Welch.
Tot nu heeft nog geen enkele start-up die werkt aan celcultuur goedkeuring van de regelgevende instanties gekregen. De meeste verwachten pas over jaren commercieel levensvatbaar te zijn. Grote chocoladebedrijven denken dat cacao uit het laboratorium eerder een aanvulling zal zijn op de cacaobomen dan een vervanging. Maar misschien kunnen de betrokken bedrijven de wanhopige chocoholics van de toekomst helpen.
