Pierre Mariani is aan zijn laatste weken bij Dexia Groep bezig. De Franse topman wil voor het einde van het jaar de belangrijkste activa verkocht hebben en zoekt daarna andere oorden op.
“Mijn rol bij Dexia is bijna uitgespeeld. Voor het einde van het jaar kunnen de belangrijkste activiteiten verkocht zijn en moet de nieuwe structuur functioneren.” Met die woorden in een interview in de Franse krant Les Echos kondigde Pierre Mariani zijn nakend afscheid bij Dexia aan.
De kans is reëel dat de geschiedenis niet mild zal oordelen over de passage van de Fransman bij Dexia. Hij nam in 2008 de aartsmoeilijke opdracht aan om Dexia recht te trekken, maar slaagde er niet in een ontmanteling van de groep te voorkomen. Bovendien bleek de voorbije weken dat ook tussen 2008 en 2011, onder de leiding van het duo Mariani-Dehaene, het risicobeheer bij Dexia te wensen overliet.
Documenten tonen dat de Franse toezichthouder Dexia al in 2010 waarschuwde voor de oncontroleerbare risico’s die de bankgroep nam door een grote hoeveelheid renteswaps aan te houden. De Autorité de Controle Prudentiel dreigde er zelfs mee om Dexia’s Franse dochter onder speciaal toezicht te plaatsen. Volgens de ACP wist Dexia France niet eens de eigen risico’s correct te becijferen.
Net die renteswaps zijn Dexia de voorbije maanden fataal geworden. Door de verslechterde posities moest de groep eind september al 45 miljard euro cash onderpand op tafel leggen, geld dat ze dagelijks op de markt moest lenen. Toen het ratingbureau Moody’s de kredietwaardigheid voor Dexia’s kortetermijnkredieten verlaagde, droogde de financiering helemaal op, en was het doodvonnis getekend.
De verdediging van Pierre Mariani luidde altijd dat hij de vele mistoestanden bij Dexia ook maar geërfd had: “Toen ik eind 2008 begon, was Dexia een hefboomfonds met een mank businessmodel: 220 miljard euro langlopende leningen werden gefinancierd met kortetermijnleningen op de markt.” Of nog: “Dexia was het Lehman van Europa. De omvang van de balans en de aard van de risico’s waren gelijkaardig”.
Keihard
Het is Mariani’s verdienste dat hij de balans van Dexia tussen 2008 en 2011 afgebouwd heeft van 660 tot 500 miljard euro en de nood aan kortetermijnfinanciering van 260 tot 96 miljard euro. Maar allicht is het niet zijn verdienste dat een ramp als Lehman in de Europese banksector vermeden kon worden. De ontmanteling van Dexia is er vooral onder druk van de overheid en de toezichthouders gekomen. Mariani was een van de laatsten die overstag ging.
De Fransman met Corsicaans en Italiaans bloed in de aderen houdt er niet van ongelijk te krijgen. En hij is niet de gemakkelijkste in de omgang. Vooral de Belgische medewerkers hadden problemen met zijn opvliegend karakter en zijn ‘PDG-gedrag’. Naar verluidt was werken voor hem geen pleziertje. Koosnaampjes als ‘de kleine Napoleon’ laten weinig aan de verbeelding over.
Een collega die Pierre Mariani voor het eerst ontmoette, schatte de man na een gesprek van een uurtje perfect in: “Keihard. Die man is keihard”. Maar precies die aanpak had Dexia in 2008 nodig. Mariani’s voorganger Axel Miller verliet Dexia met handgeklap en toejuichingen van het personeel, maar hij had de bank wel naar de verdoemenis geholpen.
Zo’n afscheid zal Mariani niet te beurt vallen. Nochtans kon de man ook heel charmant uit de hoek komen. Voor een CEO van een bank was hij zeer toegankelijk en gemakkelijk benaderbaar. Op een boottocht over de Bosphorus in Istanbul, waar Dexia zijn Turkse activiteiten promootte, begon hij na het nuttigen van enkele glazen wijn net geen Corsicaanse verzetsliederen te zingen.
In Turkije was het respect voor Mariani overigens opmerkelijk groot. Hij had er eerder BNP Paribas op de kaart gezet, en zijn plannen voor de ontwikkeling van Denizbank genoten veel bijval. In die biotoop ontdooide de ijskoude enarque, en kwam de hartstochtelijke zuiderling (geboren in Rabat en opgegroeid in Marseille) aan de oppervlakte. Zelfs poseren voor de fotografen in een voetbaltruitje van Galatasaray liet hij zich die dag welgevallen.
Terug naar BNP Paribas kan Mariani niet, want daar is zijn vroegere job (de bankactiviteiten buiten Frankrijk, België en Italië) ingenomen door zijn voormalige rechterhand bij Dexia, Stefaan Decraene. Dat het tussen beide heren niet boterde, is een publiek geheim. Maar lang zal Mariani niet zonder werk zitten. Daar staat zijn verleden als kabinetschef van Nicolas Sarkozy garant voor. Het was de Franse president die zijn vertrouweling aan de top van Dexia zette, en nu al wordt gefluisterd dat er aan het hoofd van de Franse staatsholding Caisse de Dépôts et Consignations (CDC) een stoel voor hem gereserveerd wordt. De Franse elite laat zijn leden niet vallen.
Patrick Claerhout
