De intelligente maar bescheiden Michel Sapin is een sleutelfiguur in de socialistische presidentscampagne in Frankrijk en de vertrouwensman van François Hollande.
De intelligente maar bescheiden Michel Sapin is een sleutelfiguur in de socialistische presidentscampagne in Frankrijk en de vertrouwensman van François Hollande. Sapin schreef het programma en houdt de presidentskandidaat ook in de eindstrijd op de juiste koers.
Hij is niet een man die graag voor het voetlicht treedt. Toch achtte Michel Sapin, de rechterhand van de socialistische presidentskandidaat François Hollande, het vorige week nodig om even de puntjes op de i’s te zetten. Hollande, verduidelijkte Sapin aan Financial Times, wil het Europese pact over begrotingsdiscipline niet opblazen. Hij wil het enkel ‘aanvullen met groei stimulerende maatregelen’. De eis van Hollande om het pact te heronderhandelen had de onrust doen toeslaan op de financiële markten. Maar, geen paniek, leek Sapin wel te zeggen, wij gaan de begrotingsdiscipline, en dus de euro, niet verder in gevaar brengen.
Hollande mag zich in de eindsprint naar het presidentschap niet vergalopperen, en Sapin kijkt daarop toe. Dat deed hij 35 jaar geleden ook al, toen beiden een kamer deelden in de officierenschool van Angers. Op vrijdagnamiddag mochten ze pas naar huis vertrekken als de kamer tiptop in orde was, inclusief de kasten met persoonlijke spullen. “Het probleem was dat François de inhoud van zijn kast nooit gerangschikt kreeg”, vertelde Sapin vorig jaar aan een journalist. “Hij had daar iemand anders voor nodig. En ik kon kasten rangschikken.”
Premier
Sindsdien zijn de twee vrienden gebleven, en rangschikt Sapin nog steeds de zaken voor Hollande. Toen die presidentskandidaat werd, sprak het voor zich dat Sapin het beleidsprogramma schreef.
Sapin beschikt alvast over het nodige stel hersenen. Na zijn middelbaar onderwijs slaagde hij voor het ingangsexamen van de prestigieuze hogeschool Ecole Normale Supérieure in Parijs, een kweekvijver van beroemdheden als de wetenschapper Louis Pasteur en de filosoof Michel Foucault. Na zijn legerdienst studeerde hij samen met Hollande aan de ENA, de Franse eliteschool voor overheidsfunctionarissen. Daarna konden Sapin en Hollande aan hun politieke opmars in de Parti Socialiste beginnen. Als jong broekje van 29 schopte Sapin het tot parlementslid. Tien jaar later was hij ‘ministre délégué, zeg maar staatssecretaris, toegevoegd aan de minister van Justitie in de regering-Edith Cresson. Na een post als minister van Economie en Financiën onder François Mitterrand was hij begin de jaren 2000 ook minister van Ambtenarenzaken en Staatshervorming onder Lionel Jospin.
Als Hollande het haalt, maakt de zestigjarige Sapin een goede kans om premier te worden. Niet dat Frankrijk in dat geval de grote linkse revolutie te wachten staat. In de Franse PS maakt Sapin deel uit van de groep die het linkse gedachtegoed met de economie probeert te verzoenen. Sapin weet uit ondervinding dat partijprogramma’s weinig vermogen tegen ontketende economische krachten. Als minister van Economie en Financiën moest hij in 1992 meerdere keren slag leveren om de Franse frank overeind te houden tegen massale aanvallen van speculanten. “Die momenten hebben mij tien jaar ouder gemaakt”, zou hij daarover later zeggen. En wellicht ook bescheidener.
In 1993 werd de speculatieve druk op de Franse frank onhoudbaar. Het Europees Monetair Stelsel, dat de wisselkoersen van de Europese munten binnen een vaste bandbreedte hield, dreigde te ontploffen. Om de spanningen te weg te nemen wou Frankrijk dat Duitsland uit het EMS zou stappen. Zo zou de Franse frank de eerste viool kunnen spelen in het stelsel. Maar toen bleek dat België en Nederland in dat geval Duitsland zouden volgen, keerde Frankrijk op zijn eisen terug. Duitsland bleek de eerste viool te spelen, en Sapin weet dat er sindsdien weinig veranderd is.
De waarde van geld
Sapin kent de waarde van het geld, ook letterlijk. Hij is een verwoed verzamelaar van oude munten. De Franse media omschrijven Sapin als een kalme, intelligente en optimistische man. Breedgeschouderd ook, het resultaat van lange trainingen in het zwembad. Hij deed aan zwemsport om polio te overwinnen. Ook dat heeft hem ongetwijfeld getekend.
Met zijn kunnen en intelligentie had hij veel geld kunnen verdienen in de privésector, maar dat is niet zijn ding. “Ik heb niks tegen rijkdom”, zei hij aan het tijdschrift L’Expansion, “zolang het een beloning is voor talent of werk. Rijkdom is geen succes, het is een gevolg van succes.” (JVG)
